Komisja nakreśla plany stymulowania transferu wiedzy
Nowy komunikat wydany przez Komisję Europejską w dniu 4 kwietnia koncentruje się na stymulowaniu transferu wiedzy między organizacjami badawczymi a przedsiębiorstwami. Zwiększenie transferu wiedzy jest kluczowym celem 10-punktowego planu innowacji, ogłoszonego w ubiegłym roku przez Komisję. Stanowi ono także istotny składnik Europejskiej Przestrzeni Badawczej (EPB). Transfer wiedzy to pojemny termin odnoszący się zarówno do działań komercyjnych, jak i niekomercyjnych, w tym do współpracy badawczej, udzielania licencji, doradztwa, mobilności badaczy i publikacji. Nowy dokument wskazuje, w jaki sposób państwa członkowskie i UE mogą współpracować, by zwiększyć transfer wiedzy. Ma on stanowić punkt wyjścia do przyszłych dyskusji nad wspólnymi europejskimi ramami transferu wiedzy. Według autorów dokumentu barierami, które uniemożliwiają zwiększenie transferu wiedzy w UE, są różnice kulturowe występujące między środowiskiem naukowym a środowiskiem biznesu, brak zachęt, przeszkody prawne i rozdrobnienie rynków. Chociaż niektóre kraje przygotowały inicjatywy promujące transfer wiedzy, zwykle biorą one pod uwagę wyłącznie perspektywę krajową, nie uwzględniając międzynarodowego wymiaru transferu wiedzy. Komisja podkreśla znaczenie budowania wykwalifikowanej kadry zajmującej się transferem wiedzy na uniwersytetach i w instytutach badawczych. - Personel zajmujący się transferem wiedzy musi posiadać szeroki zakres umiejętności umożliwiających efektywne wykonywanie zadań - twierdzą autorzy dokumentu. - Jednakże na takie stanowiska zatrudnia się często osoby ze stosunkowo niewielkim doświadczeniem. Obecnie Komisja, wraz z niektórymi państwami członkowskimi, opracowuje system kwalifikacji oraz akredytacji dla specjalistów ds. transferu wiedzy. W omawianym dokumencie zachęca się również do gromadzenia umiejętności w tej dziedzinie. Z dokumentu jasno wynika, że nie wystarcza, by umiejętności związane z transferem wiedzy posiadała jedynie nieliczna grupa specjalistów; Komisja zauważa, że w celu wspierania współdziałania z przemysłem wszystkich naukowców należy zachęcać do bardziej przedsiębiorczego sposobu myślenia. - Naukowcy muszą uzyskać podstawowe umiejętności w zakresie transferu wiedzy oraz biznesu - stwierdzają autorzy dokumentu. - Należy zapewnić możliwość kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości, które dotyczyłoby zarządzania własnością intelektualną, współdziałania z przemysłem, zakładania i prowadzenia firmy. Dobrym sposobem rozwijania takich umiejętności jest zachęcanie do wymiany personelu między instytutami badawczymi a przemysłem. Jako przykład Komisja podaje program Marie Curie dotyczący strategicznego partnerstwa między przemysłem a uczelniami. Dokument odnosi się również do Europejskiego Instytutu Technologicznego. Komisja, określając go jako europejską "sztandarową inicjatywę na rzecz innowacji", wskazuje, że EIT będzie wspierać współdziałanie między instytucjami badawczymi a przemysłem. - Oczywistym ostatecznym celem EIT są innowacje i przekształcanie efektów badań i edukacji w innowacyjne rozwiązania - czytamy w dokumencie. Autorzy dokumentu prezentują również różne sposoby finansowania działalności związanej z transferem wiedzy, wskazując, że intencją wprowadzenia nowych ram pomocy państwowej jest sprecyzowanie przepisów mających zastosowanie do działalności badawczej i innowacyjnej, w tym do transferu wiedzy. Oprócz ramowych programów badawczych, w dokumencie wymienia się inne fundusze europejskie: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny i Fundusze Spójności. Komisja wydała również zbiór nieobowiązkowych wytycznych dla uniwersytetów i innych instytucji badawczych, mających pomóc im w zacieśnieniu powiązań z przemysłem. Ten 20-stronicowy dokument uwypukla długoterminowe korzyści, jakie daje uniwersytetom ściślejsza współpraca ze środowiskiem gospodarczym. Obejmują one rozszerzenie działalności badawczej poprzez dostęp do urządzeń, przyciąganie dobrych pracowników, nadanie znaczenia badaniom finansowanym ze środków publicznych oraz podniesienie statusu w wyniku nawiązania pomyślnego partnerstwa i opracowania udanych produktów. Wytyczne obejmują zagadnienia takie jak: zarządzanie własnością intelektualną, zachęty dla badaczy mające stymulować udział w działalności związanej z transferem wiedzy, opracowywanie polityki zapobiegania konfliktom interesów oraz rozwijanie zasobów w zakresie transferu wiedzy.