UE i EUREKA rozpoczynają program Eurostars dla MŚP prowadzących prace badawcze
Europa podjęła "kolejny krok w urzeczywistnianiu Europejskiej Przestrzeni Badawczej, tym razem z korzyścią dla MŚP [małych i średnich przedsiębiorstw]", twierdzi unijny komisarz ds. nauki i badań naukowych Janez Potočnik, który 2 października asystował w uruchomieniu programu Eurostars będącego częścią projektu EUREKA. Program zapewni wsparcie finansowe pochodzące od UE i z funduszy krajów członkowskich EUREKA dla młodych i innowacyjnych firm europejskich, które komisarz Potočnik określił jako fundament europejskiej gospodarki. Program stworzony jest specjalnie z myślą o niszowym rynku przedsiębiorstw, które prowadzą działalność w zakresie badań i innowacji i jednocześnie spełniają definicyjne kryteria MŚP, mają siedzibę w kraju uczestniczącym w Eurostars oraz przeznaczają co najmniej 10 procent swoich rocznych obrotów na badania. - Elastyczność MŚP powoduje, że są one motorem napędowym europejskiej gospodarki. Mają zdolność szybkiego dostosowywania się do potrzeb rynku - powiedział komisarz. Istotne jest to, że inicjatywa ta została z zadowoleniem przyjęta przez środowisko MŚP. Emmanuel Leprince, przewodniczący europejskiej federacji MŚP zaawansowanych technologicznie, przemawiając podczas spotkania inauguracyjnego mówił o "wysokich oczekiwaniach" w stosunku do programu. Mówił również o zjawisku "szklanego sufitu", które uniemożliwia większości MŚP wykorzystanie swojego pełnego potencjału. Eurostars będzie pomagał stawiać pierwsze kroki na drodze rozwoju tym młodym firmom, które inwestorzy tak często postrzegają jako "niebezpieczną opcję". Atrakcyjność Eurostars polega na tym, że program ten jest opracowany specjalnie dla MŚP zaangażowanych w badania, powiedział Emmanuel Leprince. - Komisja rozwiązuje problemy związane na przykład z biurokracją, przepisami i standardami itp. Są to ważne kwestie, ale jednak nie specyficzne dla MŚP - wyjaśnił. Niektórzy przedstawiciele MŚP życzyliby sobie rozszerzenia kryteriów uczestnictwa, tak aby więcej firm mogło czerpać korzyści z programu. Ullrich Schröder, doradca ds. badań i rozwoju (B+R) w Europejskiej Unii Rzemieślników oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw (UEAPME), powiedział, że liczba MŚP przeznaczających co najmniej 10 procent swoich obrotów na badania jest dość mała i że należy obniżyć próg do 5 procent zgodnie z definicją MŚP zaawansowanych technologicznie, stosowaną przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Reprezentujący słoweński zespół kierujący siecią EUREKA Ales Mihelic, dyrektor generalny w słoweńskim Ministerstwie Studiów Wyższych, Nauki i Techniki, przyznał, że 10 procent to dość wysoki próg, przy czym zauważył, że EUREKA ułatwiła uczestnictwo większej liczbie firm poprzez stwierdzenie, iż mogą one również przeznaczać na badania i rozwój 10 procent swojego FTE (ekwiwalent pełnego czasu pracy). Komisarz Potočnik podkreślił, w jaki sposób Eurostars będzie uzupełniać istniejące inicjatywy unijne, które mają wspierać MŚP prowadzące prace badawcze. Zgodnie z celem wytyczonym przez Komisję w szóstym programie ramowym (6PR) MŚP mają stanowić 15 procent uczestników projektów. Osiągnięcie docelowej liczby okazało się jednak trudne w niektórych dziedzinach. W 7PR Komisja uprościła zatem procedury administracyjne, zwiększyła fundusze na projekty małych i średnich przedsiębiorstw z 50 procent do 75 procent kosztu projektu oraz wprowadziła fundusz gwarancyjny. Wszystkie te działania mają w zamierzeniu ułatwić małym i średnim przedsiębiorstwom uczestnictwo w 7PR. Jednak jak zauważył komisarz, "MŚP zwykle nie kierują projektami w ramach programu Współpraca w 7PR". Natomiast Eurostars - zasilony kwotą 100 milionów euro z funduszy Komisji oraz kwotą 300 milionów euro od 22 państw członkowskich UE i pięciu krajów uczestniczących w 7PR - umożliwi małym i średnim przedsiębiorstwom kierowanie właśnie takimi projektami. Oczekuje się, że program przyciągnie dalsze 400 milionów euro w formie prywatnych inwestycji. - Eurostars wypełnia istniejącą wcześniej lukę za pomocą narzędzi, które były na naszym rynku, ale których nie używano w takim połączeniu - powiedział komisarz Potočnik. Uczestnictwo Komisji możliwe jest na mocy artykułu 169 Traktatu UE, który zezwala na udział Wspólnoty w programach badawczych prowadzonych wspólnie przez kilka państw członkowskich UE. Komisarz porównał te nowe i bliższe związki pomiędzy inicjatywą EUREKA a programami ramowymi do małżeństwa. Nawiązując do pytań w sprawie zaangażowania Komisji w finansowanie Eurostars po zakończeniu pierwszego sześcioletniego okresu, powiedział: "Jak wszystkim wiadomo, w małżeństwie nie wystarczy na początku powiedzieć 'tak'. Trzeba stale okazywać, że traktujesz ten związek poważnie". Komisarz kontynuował tę metaforykę w zakończeniu swojego przemówienia, kiedy to zapewniał, że jest szczęśliwy mogąc pełnić rolę drużby podczas tego ślubu i życzył programowi Eurostars długiego i szczęśliwego życia z całą gromadką małych i średnich przedsiębiorstw cieszących się dobrą kondycją.