Unijni badacze ustalają strukturę bardzo ważnych protein
Zespół badaczy, których prace finansowane były ze środków unijnych, ustaliło strukturę białka membranowego odpowiedzialnego za przekazywanie komunikatów z zewnątrz komórki do jej wnętrza. Białka membranowe biorą udział w rozwoju pewnych chorób i jako takie stanowią ważny cel przy opracowywaniu leków. Badanie, które opublikowano na stronie internetowej czasopisma "Nature", finansowane było w ramach projektu IMPS (innowacyjne narzędzia do membranowych białek strukturalnych) w szóstym programie ramowym. W międzyczasie Komisja Europejska ogłosiła, że planuje finansowanie w siódmym programie ramowym (7PR) dwóch kolejnych projektów dotyczących białek membranowych. Białko badane przez zespół IMPS to receptor sprzężony z białkiem G (GPCR). W organizmie ludzkim jest około 700 białek GPCR, co czyni z nich największą rodzinę komórkowych białek membranowych. Ich zadaniem jest "wyczuwanie" molekuł na zewnątrz komórki i wywoływanie określonych reakcji wewnątrz komórki. Receptory te odgrywają rolę w kontrolowaniu ciśnienia krwi, tętna i procesów trawiennych. Ponadto, umożliwiają nam przetwarzanie światła i zapachów, jak również regulują nasze zachowanie, nastrój i reakcje immunologiczne. Celem około połowy współczesnych leków są białka GPCR, które są przedmiotem intensywnych badań w firmach farmaceutycznych. W ostatnich dziesięcioleciach naukowcom udało się zwiększyć naszą wiedzę na temat białek GPCR. Jednak występowanie ich małych ilościach i ich niestabilność w warunkach laboratoryjnych stały na przeszkodzie pracom zmierzającym do ustalenia, jak struktura tych białek wpływa na sposób przekazywania przez nie sygnałów przez membranę komórki. W tych najnowszych badaniach międzynarodowy zespół naukowców wykorzystał najnowocześniejsze techniki w dziedzinie ekspresji i krystalizacji białek oraz mikrokrystalografii w celu uzyskania bardzo wyrazistej struktury krystalicznej ludzkiego adrenoreceptora beta 2, który pełni ważne funkcje w fizjologii układu krążenia i układu oddechowego. - Chodzi tu o badania podstawowe, które po wielu latach wreszcie przynoszą korzyści - powiedział dr Gebhard Schertler z brytyjskiej Rady ds. Badań Medycznych (Medical Research Council), badający białka GPCR od wielu lat. - Opracowanie przez nas, we współpracy z Europejskim Ośrodkiem Promieniowania Synchrotronowego, technik mikrokrystalografii z użyciem źródeł o wysokiej jasności odegrało zasadniczą rolę w tych wysiłkach. - Metodologia ta, obejmująca ekspresję i stabilizację receptora w następstwie mikrokrystalografii z użyciem źródeł o wysokiej jasności, oferuje dobrą strategię odkrywania struktur wielu białek GPCR i innych klinicznie istotnych białek membranowych. Każdy z dwóch nowych projektów wytypowanych do finansowania w 7PR ma otrzymać 11 milionów euro. Obydwa rozpoczną się w 2008 r. Celem projektu EDICT (europejska inicjatywa lekowa dotycząca kanałów i transporterów) jest scharakteryzowanie struktury kilku nadrodzin białek membranowych u ludzi i patogenicznych mikroorganizmów. Projekt obejmuje szeroki zakres chorób ludzkich i odnosi się do kwestii związanych ze zdrowiem w skali globalnej. Przedmiotem prac w projekcie NeuroCypres (receptory neuroprzekaźnika zawierające pętlę cysteinową (CLRS) - struktura, funkcja i choroby) będzie pojedyncza klasa fizjologicznie istotnych kanałów określanych jako receptory zawierające pętlę cysteinową. Wyznaczono je jako cele dla leków przeciwko różnym chorobom, w tym przeciwko chorobie Alzheimera, Parkinsona, określonym postaciom epilepsji, jak również dla substancji wykorzystywanych w walce z paleniem tytoniu.