Systemy poprawiające bezpieczeństwo jazdy na rowerze
Jazda na rowerze jest przyjemna i korzystna dla zdrowia, ale także potencjalnie niebezpieczna. Każdego roku w okresie 2010–2016 w wypadkach ginęło około 2 000 europejskich rowerzystów. W większości przypadków przyczyną były zdarzenia z udziałem pojazdów silnikowych. Obecnie istnieje niewiele systemów bezpieczeństwa ruchu rowerowego, które dodatkowo mają pewne ograniczenia. Przykładem są zawodne rozwiązania infrastrukturalne, które wykorzystują kamery do wykrywania rowerzystów. Ponadto dostępne systemy montowane w rowerach i w pojazdach nie współpracują ze sobą ani nie wymieniają się informacjami z innymi systemami. W ramach finansowanego przez UE projektu XCYCLE skatalogowano wady systemów bezpieczeństwa rowerów i opracowano dla nich zamienniki. Nowe urządzenia funkcjonują oddzielnie, ale również integrują się, tworząc bardzo dokładny system bezpieczeństwa. „Zaczęliśmy od przeglądu i technicznej oceny wszystkich obecnie dostępnych technologii bezpieczeństwa rowerowego”, mówi prof. Luca Pietrantoni, lider projektu. „Przeanalizowaliśmy również statystyki wypadków z 10 krajów UE, aby określić najbardziej niebezpieczne scenariusze interakcji rowerów z pojazdami silnikowymi”. Wśród nich najpoważniejsza jest sytuacja, gdy kierowcy skręcają, mając rowerzystę w martwym punkcie – odpowiada ona za 35 % ofiar śmiertelnych wśród rowerzystów. Nowe systemy bezpieczeństwa Zespół XCYCLE opracował i przetestował trzy oddzielne zestawy systemów bezpieczeństwa: systemy detekcji oparte na czujnikach, systemy ostrzegawcze i algorytmy zarządzania ruchem. Pierwszy zestaw wykorzystuje czujniki i kamery do wykrywania obecności rowerzystów. Innowacyjne rozwiązanie składa się z systemu wizyjnego stereo do wykrywania ruchu na skrzyżowaniach, a także ultraszerokopasmowego systemu komunikacyjnego, który wskazuje położenie rowerzystów. Wspólnie technologie te zapewniają kompletny i dynamiczny obraz skrzyżowania, dając możliwość lokalizowania i śledzenia rowerzystów. Naukowcy opracowali również montowany w pojazdach system ostrzegający o rowerzystach znajdujących się w martwym polu pojazdu. Zastosowanie takiego czujnika może okazać się szczególnie przydatne w przypadku dużych samochodów ciężarowych skręcających na skrzyżowaniach. Drugi zestaw systemów wykorzystuje dane zebrane z czujników do przewidywania trajektorii i oceny ryzyka. Przy pomocy systemów komunikacji bezprzewodowej, informacje są udostępniane pojazdom, pobliskim elementom infrastruktury i rowerzystom. Ostatnim z opracowanych rozwiązań jest opatentowany moduł algorytmu dla systemu zielonej fali, nazwany ImFlow. Zielona fala wykrywa rowerzystów i oblicza czas dotarcia do skrzyżowania. System ustawia następnie światła drogowe w taki sposób, aby rowerzyści nie musieli się zatrzymywać, pozwalając im na pokonanie kilku skrzyżowań na zielonej fali. System ImFlow poprawił dokładność przewidywania czasu do pojawienia się światła zielonego i umożliwił osiągnięcie o 11 % lepszej płynności ruchu w porównaniu z innymi algorytmami. Innowacja nie wpłynęła negatywnie na pozostały ruch drogowy, ale skróciła czas oczekiwania rowerzystów i zwiększyła liczbę rowerzystów, którzy mogą przejechać przez skrzyżowanie w każdym cyklu. Integracja systemu i przyszłość „Jednym z ważnych osiągnięć XCYCLE”, dodaje prof. Pietrantoni, „jest połączenie różnych systemów bezpieczeństwa”. Bezprzewodowe urządzenia montowane w rowerach umożliwiają wymianę informacji pomiędzy różnymi użytkownikami dróg. „Połączone technologie mogą przezwyciężyć niedoskonałości wynikające z oddzielnym działaniem pojedynczych, oddzielnych systemów”. System pomaga również uniknąć fałszywych alarmów i zmniejszyć obciążenie użytkowników dróg dzięki skutecznym ostrzeżeniom. Projekt XCYCLE nie miał celów komercyjnych. Pomimo tego, że inicjatywa dobiegła końca w listopadzie 2018 roku, Europejskie Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego będzie w dalszym ciągu wykorzystywać wiedzę i narzędzia opracowane w ramach projektu do realizacji celów Komisji Europejskiej dotyczących całkowitego wyeliminowania ofiar śmiertelnych wypadków drogowych. Nowe systemy mogą ostatecznie stać się standardem, pomagając w ten sposób wszystkim użytkownikom dróg w identyfikacji i eliminowaniu niebezpieczeństw dotykających rowerzystów. Oznacza to, że jazda rowerem stanie się bezpieczniejsza i bardziej wydajna.
Słowa kluczowe
XCYCLE, system bezpieczeństwa, skrzyżowanie, jazda na rowerze, użytkownik drogi, pojazd silnikowy, martwe pole, zielona fala, ImFlow, bezpieczeństwo rowerów, zarządzanie ruchem
