ESF uruchomi program zwalczający zespół metaboliczny
Przedmiotem zainteresowania nowej inicjatywy, uruchomianej przez Europejską Fundację Nauki (ESF) na grudniowej imprezie EuroBioForum w Lizbonie, będą poważne zaburzenia metaboliczne, takie jak otyłość. Zespół metaboliczny składa się z zestawu wzajemnie powiązanych powszechnych zaburzeń klinicznych, obejmujących otyłość, insulinooporność, nietolerancję glukozy i wysokie ciśnienie tętnicze. Dolegliwości te mogą prowadzić do zachorowania na cukrzycę typu 2 i zwiększają ryzyko zawału serca lub wylewu. Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w świecie zachodnim, a cukrzyca jest główną przyczyną utraty wzroku, niewydolności nerek i amputacji kończyn dolnych. Proponowany dziesięcioletni program nosi nazwę "Biologia układów na rzecz zwalczania zespołu metabolicznego" (Systems Biology to combat Metabolic Syndrome, SBMS) i będzie dysponował budżetem 175 milionów euro. Jego celem będzie opracowanie skutecznych terapii, obejmujących zmianę diety i stylu życia, a także leków, służących zarówno obniżaniu ryzyka zapadnięcia na choroby związane z zespołem metabolicznym, jak i leczeniu osób obecnie chorych. Do badań w projekcie zostanie zastosowana metoda biologii układów. "Zespół metaboliczny, podobnie jak inne choroby wieloczynnikowe, jest oczywiście zbyt złożony, by zwalczać go metodami klasycznych programów badawczych", piszą wnioskodawcy projektu. "Biorąc pod uwagę jego skutki dla dobrostanu ludzi i naszego zachodniego społeczeństwa, woła on o zmianę paradygmatu w badaniach biomedycznych." Autorzy definiują następnie biologię układów jako "gwałtownie rozwijającą się metodę, która systematycznie realizuje wielokrotny cykl modelowania komputerowego opartego na danych i doświadczeń opartych na modelach, czego efektem są bardziej racjonalne, opłacalne i zorientowane na cel badania naukowe". Zdaniem profesora Roela van Driela z Uniwersytetu w Amsterdamie, jednego z wnioskodawców inicjatywy SBMS, kluczem do sukcesu SBMS będzie sposób, w jaki zespoli ona kilka światowej klasy projektów w jednolite, skoordynowane ramy. - Nie jest to problem głównie naukowy. Dobrze znamy się na samej nauce, ale jesteśmy bardzo kiepscy w organizowaniu się - wyjaśnia. - Wybierzemy te [projekty], które nadają się do metody biologii układów i stworzymy silne i wytrwale dążące do celu konsorcjum europejskich zespołów badawczych. ESF planuje, że inicjatywa SBMS będzie terenem doświadczalnym dla metody podejścia funduszu EuroBioFund do finansowania badań naukowych, chcącego zgromadzić pod jednym dachem naukowców i liczne źródła finansowania nauk biologicznych na dorocznej konferencji EuroBioFund. Pierwsza impreza z tego cyklu odbyła się w ubiegłym roku w Helsinkach w Finlandii. EuroBioFund otrzymuje wsparcie z unijnego szóstego programu ramowego (6PR).