Interesariusze wzywają do zwiększenia elastyczności EPB
Europejski przemysł prosi o zmianę rozłożenia akcentów w działalności związanej z Europejską Przestrzenią Badawczą (EPB). Podczas otwartej debaty w Parlamencie Europejskim w dniu 20 listopada przedstawiciele przemysłu poinformowali, że właśnie zakończyły się konsultacje z zainteresowanymi stronami w sprawie wydanej przez Komisję Europejską zielonej księgi, która jest zbytnio zawężona ze względu na skupienie uwagi na publicznych systemach badań. Debata została zorganizowana przez austriackiego posła do PE dra Paula Rübiga, Federację Austriackiego Przemysłu (The Federation of Austrian Industry) i Konfederację Sektorów Przemysłu Duńskiego (The Confederation of Danish Industries). - Należy rozszerzyć zakres akcentów w działaniach EPB, tak aby wspierana była elastyczność w podejściu do działań wymagających dużych nakładów wiedzy - wyjaśnił Leif Kjaergaard, przewodniczący grupy roboczej ds. badań i technologii w europejskiej organizacji przemysłowej Business Europe. - Konieczne jest również skuteczniejsze przekształcanie wyników badań celem odniesienia się do zadań rynkowych i społecznych zakrojonych na szeroką skalę. Obecnie polityka EPB mocno koncentruje się na tworzeniu zachęt - poprzez zwiększanie aktywności badawczej, ułatwianie przepływu naukowców, tworzenie infrastruktury - podczas gdy równie ważne jest "pociąganie za linę". - Dlatego konieczne jest tworzenie rynków, inteligentnych klientów i wyższego popytu na badania i innowacje, co może pomóc osiągnąć światową klasę europejskim nowo powstałym firmom wykorzystującym zaawansowane technologie - powiedział Leif Kjaergaard. Ściślej mówiąc, europejscy przedstawiciele przemysłu twierdzą, że EPB nie powinna sprzyjać centralizacji, ale raczej zachęcać do decentralizacji, czerpiąc korzyści z różnorodności interesów i doświadczeń w Europie i tworząc infrastruktury badawcze nieskrępowane - na tyle, na ile jest to możliwe - przez krajowe i inne ograniczenia - stwierdził Leif Kjaergaard. Zasugerował też, że EPB powinna być otwarta dla reszty świata, tak aby Europa stała się bardziej konkurencyjna i aby można było stawić czoła wyzwaniom przekraczającym możliwości pojedynczych regionów. W odniesieniu do centralizacji ze wstępnych wyników zorganizowanych przez Komisję konsultacji z zainteresowanymi stronami wyłania się podobny obraz: "Jak dotąd zauważamy, że istnieje silne poparcie dla działań w obszarach określonych w zielonej księdze. Wyrażane jest również życzenie, aby UE nie angażowała się w wiążące działania legislacyjne na szczeblu europejskim, a interesariusze bardziej opowiadają się za tym, aby Komisja była stroną ułatwiającą - podsumował dr James Gavigan, szef jednostki w DG ds. Badań Naukowych Komisji Europejskiej. Obiecał on przedstawienie bardziej szczegółowej analizy dostarczonych informacji w styczniu 2008 r. Jednocześnie, jak ogłosił dr Gavigan, Komisja planuje uruchomienie pięciu specjalnych inicjatyw w ciągu kilku najbliższych miesięcy "w celu pomocy państwom członkowskim w określeniu wspólnych publicznych programów badawczych. Chcemy też uruchomić inicjatywę w sprawie ogólnego partnerstwa na rzecz europejskich wirtualnych paszportów badawczych, w sprawie mobilności i rozwoju kariery zawodowej, ram prawnych ułatwiających rozwój ogólnoeuropejskich infrastruktur badawczych, rekomendacji Komisji w kwestii zarządzania prawami własności intelektualnej w publicznych instytucjach badawczych i w sprawie wspólnej strategii na rzecz międzynarodowej współpracy naukowej i technologicznej. Umberto Guidoni, włoski poseł do PE i sprawozdawca w sprawie zielonej księgi dotyczącej EPB, przemawiając w imieniu Parlamentu Europejskiego powiedział, że w koncepcji tej zamiast zbyt dużego zaangażowania Europy, występuje brak "prawdziwego wymiaru europejskiego". - Europa nie jest w stanie przyciągnąć nowych inwestycji w obszarze badań - dowodził. Inwestorzy przenoszą swoje pieniądze do Chin i innych krajów budujących swą pozycję na arenie międzynarodowej, a poza tym europejskie inwestycje w badania są zbyt rozproszone po całej Europie. Aby przeciwdziałać takiej sytuacji, UE musi "zapewnić jak najefektywniejsze wykorzystywanie funduszy". Chcąc to osiągnąć, EPB, która z punktu widzenia Umberto Guidoniego "stanowiła niegdyś dość statyczną koncepcję", powinna stać się bardziej elastyczna: "Myślę, że musimy mieć wolę przyjęcia innego podejścia i podejmować działania na poziomie, na którym będą one najskuteczniejsze".