European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS

Article Category

Wiadomości
Zawartość zarchiwizowana w dniu 2023-03-02

Article available in the following languages:

Stacja teleskopowa rozpoczyna pracę

W Niemczech uruchomiono pierwszą międzynarodową stację teleskopową radioteleskopu LOFAR (od LOw Frequency ARray - sieć niskiej częstotliwości). Stacja, nazwana IS-DE1, którą będzie zarządzać Instytut Radioastronomiczny im. Maksa Plancka, znajduje się w miejscowości Effelsberg ...

W Niemczech uruchomiono pierwszą międzynarodową stację teleskopową radioteleskopu LOFAR (od LOw Frequency ARray - sieć niskiej częstotliwości). Stacja, nazwana IS-DE1, którą będzie zarządzać Instytut Radioastronomiczny im. Maksa Plancka, znajduje się w miejscowości Effelsberg w Nadrenii Północnej-Westfalii i jest drugą z wielu, które mają być zbudowane. LOFAR zajmował się Holenderski Instytut Radioastronomiczny ASTRON i to właśnie w Exloo w północno-wschodniej Holandii powstała w 2006 r. pierwsza krajowa stacja. W ciągu najbliższych dwóch lat przybędzie następnych 36 stacji z ponad 25 000 pojedynczych anten. Skonstruowany na podstawie nowej koncepcji LOFAR jest pierwszym radioteleskopem bez ruchomych części. A zatem kierunek i pole widzenia stacji nie są określane mechanicznie tylko elektronicznie przez łączenie sygnałów z 96 pojedynczych anten stacji, a docelowo różnych stacji. Sieć działa na niskich częstotliwościach między 20 a 80 MHz i będzie pomocna w badaniu różnych źródeł promieniowania kosmicznego, takich jak wybuchające gwiazdy, odległe galaktyki i kwazary z występującymi w nich supermasywnymi czarnymi dziurami. Takie badania wymagają rozdzielczości 1 minuty kątowej przy mierzeniu odległości kątowej między dwoma obiektami. Osiągnie się to, łącząc stacje w Holandii, Niemczech, a wkrótce w innych krajach Europy (np. Wielkiej Brytanii, Francji, Szwecji) przez szybkie transgraniczne łącza światłowodowe, które będą przekazywać dane do superkomputera LOFAR (Blue Gene/L) na Uniwersytecie w Groningen. "LOFAR oznacza świt nowej ery i rozpoczęcie badań Wszechświata na falach o największych długościach w widmie elektromagnetycznym", twierdzi konsorcjum projektu LOFAR. "LOFAR przyciągnie astronomów z całego świata, chcących wykorzystać ten mało do tej pory stosowany zakres częstotliwości do różnych badań, poczynając od wysokoenergetycznych zjawisk w górnych warstwach atmosfery ziemskiej, przez najbliższe planety, do niezwykle odległych pierwszych gwiazd i galaktyk tworzących się w najwcześniejszym dającym się obserwować czasie we Wszechświecie". Konsorcjum wskazuje także, że korzyści z sieci można by znacznie zwiększyć, łącząc ją z europejską siecią Géant. "Dodanie stacji LOFAR do tamtych lokalizacji byłoby naturalnym krokiem w celu stworzenia sieci czujników dla astronomii, pokrywającej całą Europę. Jako europejska sieć czujników LOFAR mógłby dostarczać istotnych naziemnych informacji uzupełniających informacje pochodzące z obserwacyjnych satelitów Ziemi, a tym samym stałby się ważnym elementem europejskiego programu globalnego monitoringu środowiska i bezpieczeństwa (GMES)". Projekt z budżetem w wysokości 148 milionów euro jest finansowany przez rząd holenderski, Wspólnotę Europejską oraz Strukturę Współpracy Północne Niderlandy (SNN), regionalną sieć prowincji Północnych Niderlandów.

Kraje

Niemcy, Niderlandy

Powiązane artykuły