Projekt poświęcony opracowaniu sonaru wzorowanego na echolokacji wykorzystywanej przez nietoperze, do użytku w systemach automatycznych
Przedmiotem badań nowego projektu finansowanego z budżetu UE będzie zgłębienie tajników echolokacji wykorzystywanej przez nietoperze. W ramach projektu ChiRoPing, opartego na wynikach projektów CIRCE (Chiroptera Inspired Robotic Cephaloid) i CILIA (Customized Intelligent Life-Inspired Arrays), dla opracowania dwóch biomimetycznych modeli funkcjonowania nietoperzy wykorzystane będą metody inżynierii odwrotnej. Zgodnie z wyjaśnieniem podanym przez partnerów projektu, ostatecznym celem jest skonstruowanie uniwersalnych i wytrzymałych systemów "w odpowiedni sposób reagujących na wyzwania, które nie zostały szczegółowo określone podczas ich projektowania". Echolokacyjny element systemów stanowiłby uzupełnienie obrazu i umożliwił ich stosowanie w sytuacji ograniczonej widoczności lub jej braku. Dwa modele zostaną zaprojektowane dzięki ścisłej współpracy automatyków i etologów badających nietoperze. Będą wzorowane na pospolitym nietoperzu wielkouchym (Micronycteris microtis) i nietoperzu Macrophyllum macrophyllum - te dwa gatunki występują w Ameryce Południowej i Środkowej - oraz na nocku rudym (Myotis daubentonii) zamieszkującym Europę, ale również tak odległe kraje, jak Japonia i Korea, a ponadto na rodzinie nietoperzy zwanych buldogami lub rybakami nocnymi (Noctilio leporinus). Naukowcy wybrali za wzorzec nietoperze z uwagi na to, że "zaskakujące zróżnicowanie ich sposobów odżywiania i siedlisk świadczy o skutecznej integracji czynników morfologicznych, akustycznych i behawioralnych, prowadzącej do ukształtowania solidnych i uniwersalnych modeli polowania. U nietoperzy stanowi to odpowiednik podawania przedmiotów". Jednak przed rozpoczęciem inżynieryjnej fazy projektu naukowcy muszą określić i zmierzyć odpowiednie parametry akustyczne i morfologiczne odnoszące się do wybranych gatunków nietoperzy i odtworzyć "wrażenia akustyczne odbierane przez nietoperza podczas typowego lotu w trakcie polowania". Jak dotąd niewiele dokładnie wiadomo na temat sposobu wykorzystywania przez nietoperze umiejętności wyboru dokonywanego w trakcie polowania w rozmaitych siedliskach w oparciu o parametry akustyczne, behawioralne lub morfologiczne. Partnerzy projektu na podstawie zgromadzonych danych planują opracowanie modeli obliczeniowych obejmujących sposoby koordynowania dokonywanych przez nietoperze wyborów, a następnie wdrożenie systemów automatycznych poddawanych ocenie zarówno z inżynieryjnego, jak i z biologicznego punktu widzenia. Jednak naukowcy uczestniczący w projekcie ChiRoPing nie muszą rozpoczynać pracy od zera. W ramach projektu CIRCE opracowano już i skonstruowano bioniczny model głowy nietoperza, zawierający system emitowania i odbioru, który w czasie rzeczywistym generuje i przetwarza dźwięki właściwe dla nietoperzy. W nowym projekcie model głowy zostanie wykorzystany do przeprowadzenia systematycznych badań nie tylko nad sposobami postrzegania, ale również badania świata przez zwierzęta. Rozpoczęcie projektu ChiRoPing zaplanowano na dzień 1 lutego. W siódmym programie ramowym (7PR) UE przeznaczyła na niego kwotę 2,5 miliona euro. W pracach uczestniczą cztery partnerskie wyższe uczelnie z Danii, Belgii, Wielkiej Brytanii i Niemiec.