Smutny ptasi śpiew o samotności
Coraz większa ingerencja człowieka w naturalne siedliska jest przyczyną postępującego zaburzenia naturalnej równowagi ekosystemów. Działaczom ochrony przyrody nie udało się znaleźć równowagi umożliwiającej harmonijną koegzystencję człowieka i zwierząt, natomiast nowe badanie populacji hiszpańskich ptaków ukazuje, że ptasi śpiew może zawierać informacje, których znajomość jest niezbędna dla osiągnięcia takiej harmonii. W dowolnym lokalu na świecie można zobaczyć tę samą scenę: kobiety i mężczyzn krążących wokół siebie na parkiecie, próbujących zwrócić uwagę płci przeciwnej. Ptaki niczym nie różnią się od nas pod tym względem, a samce swym śpiewem chcą zainteresować sobą potencjalną partnerkę. Im bardziej złożone są ptasie trele, tym bardziej rosną szanse na powodzenie. Naukowcy z hiszpańskiej Wyższej Rady Badań Naukowych - CSIC (Consejo Superior de Investigaciones Científicas) badali system metapopulacji (grupa oddzielonych od siebie geograficznie populacji danego gatunku) skowrończyka sierpodziobego (Chersophilus duponti) w północno-wschodniej części Hiszpanii. Dokonali zaskakującego odkrycia. Okazało się, że śpiew ptaków z rzędu wróblowych może dostarczać informacji nie tylko o ich zwyczajach godowych, ale także o całej populacji i zachodzących w niej zmianach. Naukowcy od dawna wiedzieli, że śpiew ptaków stanowi formę demonstracji w konkurencji z innymi samcami lub w przypadku starań o partnerkę - dzięki niemu samiec staje się wyraźniej widoczny dla samiczki. Na poziomie indywidualnym śpiew uważany jest za wskaźnik jakości samca. Kierująca badaniami Paola Laiolo odkryła wspólnie z kolegami, że występuje związek między zróżnicowaniem śpiewu indywidualnego osobnika a trwałością populacji (mierzoną zmianą populacji w ciągu roku). Okazało się, że śpiew samców należących do najliczniejszych i najbardziej płodnych populacji, mniej podatnych na wyginięcie, cechował się większą złożonością. Mniejsza złożoność cechowała natomiast śpiew ptaków z mniejszych populacji. Według hipotezy naukowców, można to tłumaczyć uboższym środowiskiem kulturalnym, a prawdopodobnie także mniej udanymi godami. Cechy kulturalne mogą zatem stanowić odzwierciedlenie nie tylko cech indywidualnego osobnika, lecz także właściwości rozwijających się w skali całej populacji. Odkrycie kładzie podwaliny pod badania nad różnorodnością kulturalną zwierząt w coraz bardziej przekształconym przez człowieka środowisku. W skali globalnej zagrożonych jest ponad 500 gatunków ptaków śpiewających, najczęściej z powodu utraty siedlisk i rozproszenia w wielu ekosystemach w oddalonych od siebie regionach. W takich warunkach tradycyjne długookresowe monitorowanie populacji jest zadaniem trudnym i kosztownym w realizacji. Zważywszy na umożliwiający łatwe ujęcie ilościowe charakter badania, ptasi śpiew może stać się sygnałem ostrzegawczym zagrożonych populacji. Przedmiotem badania był zagrożony wyginięciem na Półwyspie Iberyjskim skowrończyk sierpodzioby. Jest on jednym z najtrudniejszych do zaobserwowania ptaków. Cytując słowa pewnego zapalonego amatora obserwacji ptaków, skowrończyki "biegają szybciej niż Linford Christie, a ukrywają się lepiej niż Lord Lucan".
Kraje
Hiszpania