Nowa metoda regeneracji gleby opracowana dzięki projektowi finansowanemu przez UE
W ramach finansowanego przez UE projektu CLEANSOIL opracowano metodę regeneracji skażonej gleby in situ. Metoda przeszła pozytywnie testy w Rosji i na Ukrainie na glebach silnie skażonych pozostałościami petrochemicznymi i pestycydami, szczególną skuteczność wykazując w przypadku tych ostatnich zanieczyszczeń. Analiza wykonana w 2001 r. przez rosyjskie ministerstwo rolnictwa ukazała, że gleby w poszczególnych regionach kraju są silnie zanieczyszczone - 70 mln ha zawierało metale ciężkie, 2,5% skażone było niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, a 4% wykazywało znaczne skażenie pestycydami. W rezultacie uprawa roli stała się niemożliwa, a skrajnie wysoki poziom skażenia stwierdzono także w wodach gruntowych. Najsilniej zanieczyszczone gleby występują w zachodniej Syberii, Kaukazie Północnym, Republice Komi, Baszkirii, Republice Tatarstanu oraz w Okręgu Nadwołżańskim. Problem nie jest jednakże ograniczony tylko do tych regionów. Szacuje się że na obszarze UE 1,5 mln lokalizacji zanieczyszczonych jest metalami ciężkimi, polichlorowanymi bifenylami (PCB) i chlorowanymi węglowodorami. Do lokalizacji takich należą tereny dawnych baz wojskowych, stacji naprawy maszyn i stacji paliw oraz zakładów przemysłowych. Preferowana obecnie metoda oczyszczania takich terenów polega na zdjęciu zanieczyszczonej warstwy gleby. Według informacji podanych przez konsorcjum CLEANSOIL metoda ta jest niezwykle kosztowna - od 59 do 109 mln EUR/ha, w zależności od stosowanej technologii i stopnia skażenia. Oprócz tego oczyszczenie górnej warstwy gleby nie zawsze jest możliwe. Zespół projektu CLEANSOIL stawił czoła obydwu problemom. Do usuwania zanieczyszczeń z gleby metoda CLEANSOIL wykorzystuje zjawisko absorpcji - wzdłuż wywierconych w gruncie poziomo otworów rozmieszczona jest sieć gniazd, znajdujących się wewnątrz perforowanych rur. Według partnerów projektu otwory wiercone poziomo są szczególnie skuteczne, ponieważ zanieczyszczenia gruntu częściej rozprzestrzeniają się w płaszczyźnie poziomej niż pionowej. W gniazdach tych umieszczone są sorbenty, które z pomocą wilgoci w podłożu pochłaniają substancje skażające. Po zakończeniu procedury gniazda i rury można usunąć, a sorbenty odkazić w celu ponownego użycia. Stosować można różne sorbenty, w zależności od tego, jaki najbardziej odpowiadać będzie danemu zanieczyszczeniu. Metodę CLEANSOIL można stosować również pod istniejącymi obiektami infrastruktury, np. magazynami, z których mogły wyciec substancje skażające. W projekcie CLEANSOIL wzięło udział ośmiu partnerów reprezentujących środowisko badawczo-naukowe i przemysł z UE i spoza niej. Projekt otrzymał blisko 750 tys. EUR ze środków szóstego programu ramowego (6PR) oraz dodatkowo 200 tys. EUR z innych źródeł.
Kraje
Rosja, Ukraina