U starszych pacjentów ważniejsze skurczowe ciśnienie krwi - mówią europejscy naukowcy
Wbrew tradycyjnej metodzie pomiaru i diagnozowania nadciśnienia, która każe mierzyć zarówno ciśnienie skurczowe jak i rozkurczowe, teraz zespół europejskich naukowców sugeruje, że w przypadku pacjentów w wieku powyżej 50 lat należałoby mierzyć wyłącznie ciśnienie skurczowe. Propozycja ta zostanie opublikowana w najbliższym numerze czasopisma The Lancet. Eksperci, Bryan Williams z Uniwersytetu w Leicester i Królewskiej Izby Chorych w Leicester, Wlk. Brytania, Lars H. Lindholm ze szpitala przy Uniwersytecie Umea, Szwecja, oraz Peter Sever z Międzynarodowego Centrum Chorób Układu Krążenia przy Imperial College w Londynie, Wlk. Brytania, mówią, że ciśnienie rozkurczowe zaczyna tracić na znaczeniu w stosunku do skurczowego, które odgrywa ważniejszą rolę u pacjentów powyżej pięćdziesiątki. Ciśnienie skurczowe krwi to takie, które powstaje podczas skurczu serca. Mówiąc dokładniej, jest to maksymalne ciśnienie tętnicze w czasie skurczu lewej komory serca. Podając czyjeś ciśnienie krwi pierwsza liczba oznacza właśnie ciśnienie skurczowe. Wartość normalna to 120 mm Hg (milimetrów słupka rtęci), a wartość zalecana dla tego rodzaju ciśnienia to nie więcej niż 140 mm Hg. Ciśnienie rozkurczowe to minimalne ciśnienie podczas fazy spoczynkowej, tj. takie które wytwarza się w tętnicach pomiędzy uderzeniami, kiedy to serce rozkurcza się, aby napełnić się krwią. Normalna wartość ciśnienia rozkurczowego to 80 mm Hg. Podczas gdy w procesie starzenia się ciśnienie skurczowe rośnie, rozkurczowe wzrasta tylko do wieku 50 lat, po czym zaczyna spadać. Jest to moment krytyczny, ponieważ to w tym wieku zazwyczaj pojawia się niewydolność układu sercowo-naczyniowego. Mówiąc krótko, nadciśnienie skurczowe rośnie, podczas gdy rozkurczowe spada, albo wręcz zanika zupełnie. "Jako że ponad 75% osób z nadciśnieniem jest w wieku ponad 50 lat, choroba powodowana jest głównie przez ciśnienie skurczowe" - wyjaśniają naukowcy. "Dlatego też wykorzystywanie ciśnienia rozkurczowego do diagnozowania i analizy ryzyka wśród starszej populacji przestaje mieć sens." Naukowcy argumentują, że w grę wchodzą cztery czynniki przemawiające za tym, aby u pacjentów powyżej pięćdziesiątki mierzyć wyłącznie ciśnienie skurczowe: (1) pomiar skurczowego ciśnienia krwi jest łatwiejszy i dokładniejszy niż pomiar rozkurczowego, a także jest rzetelniejszym sygnałem zagrożenia; (2) pacjentom będzie łatwiej zrozumieć, o co chodzi; (3) pomiary ciśnienia skurczowego uprościłyby decyzje lekarzy dotyczące leczenia; oraz (4) skoncentrowanie społecznej kampanii zdrowotnej na tylko jednej liczbie u obywateli powyżej 50 roku życia, wpłynęłoby pozytywnie na poprawę wyników leczenia pacjentów ze skurczowym nadciśnieniem i obniżyłoby liczbę związanych z nim zachorowań i zgonów. Należy przy tym zwrócić uwagę na to, że naukowcy zgadzają się, iż w przypadku pacjentów poniżej 50 lat należy kontrolować zarówno ciśnienie skurczowe jak i rozkurczowe. "Jednakże obecność tej mniejszej grupy nie powinna przysłaniać tej zasadniczej informacji, że u większości pacjentów z nadciśnieniem skurczowe ciśnienie krwi odgrywa znacznie ważniejszą rolę" - zauważają naukowcy. Analizy wyników tych dwóch grup wykazują, że prawie 40% pacjentów z nadciśnieniem poniżej 40 roku życia cierpi na nadciśnienie rozkurczowe, podczas gdy w grupie wiekowej 40-50 lat odsetek ten wynosi 30%. Specjaliści twierdzą, że kontrolowanie głównie ciśnienia skurczowego u osób młodszych, zazwyczaj pozwala na odpowiednie kontrolowanie także i ciśnienia rozkurczowego. Ale jeśli cała uwaga skupia się wyłącznie na ciśnieniu rozkurczowym, to osoby w grupie ryzyka zostają bez jakiejkolwiek kontroli ciśnienia skurczowego, dodają. Brytyjscy i szwedzcy naukowcy uważają, że ciśnienie skurczowe powinno "stać się jedynym wyznacznikiem nadciśnienia oraz głównym celem leczenia u osób powyżej 50 roku życia". Dzięki temu zarówno lekarzom jak i pacjentom będzie łatwiej radzić sobie z nadciśnieniem i opcje leczenia go także będą lepsze. "Taka inicjatywa wywarłaby znaczący wpływ na profilaktykę w systemie ochrony zdrowia chorób układu sercowo-naczyniowego związanych z nadciśnieniem" - twierdzi zespół.