Współpraca badawcza UE-Rosja ma się dobrze, ale mogłaby lepiej - donosi raport
Współpraca UE-Rosja funkcjonuje dobrze, a wkład rosyjskich partnerów w projekty finansowane ze środków unijnych jest wysoko ceniony przez unijnych kolegów. Mimo to można jeszcze wiele zrobić, aby zwiększyć udział Rosjan w unijnych programach ramowych i włączyć ich całkowicie do Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA). To główne wnioski zawarte w nowym raporcie z projektu RUSERA EXE (Rozszerzanie ERA na Rosję), który uzyskał unijne finansowanie na kwotę 240.000 EUR z tematu "Współpraca międzynarodowa" Szóstego Programu Ramowego (6PR). Projekt miał na celu rozszerzenie współpracy badawczej UE-Rosja poprzez nawiązywanie i utrzymywanie relacji między indywidualnymi naukowcami z dwóch regionów. Raport opiera się na sondażu oraz wywiadach z naukowcami i innymi interesariuszami uczestniczącymi we współpracy UE-Rosja. Podkreśla się w nim wysokie poważanie, jakim się cieszą rosyjscy naukowcy wśród unijnych koordynatorów projektów, którzy chwalą ich naukowe kompetencje, rzetelność i dążenie do uzyskiwania najwyższej jakości wyników naukowych. Co więcej, zarówno unijni jak i rosyjscy naukowcy są przekonani, że rosyjski wkład w projekty badawcze jest nieodzowny. Jednakże raport odkrywa wiele przeszkód utrudniających szerszą i lepszą współpracę badawczą UE-Rosja. Poważnym problemem pozostaje język. Wielu unijnych respondentów stwierdziło, że musieliby borykać się raz po raz z poważnymi problemami, gdyby nie mogli byli skorzystać z pomocy rosyjskojęzycznych pracowników swoich własnych instytucji. Hierarchiczna struktura większości rosyjskich organizacji badawczych również stanowi wyzwanie. Niewielu naukowców ma uprawnienia do podejmowania decyzji i w przypadku kiedy potrzebny jest podpis na dokumencie, zwykle należy pokonać kilka szczebli w hierarchii. Co więcej, brak finansowania po stronie rosyjskiej również uniemożliwia wielu rosyjskim partnerom udział w spotkaniach inauguracyjnych odbywających się w UE. Z powodu takiego fragmentarycznego wprowadzenia, rosyjscy naukowcy czasami nie w pełni rozumieją swoją rolę w projekcie oraz zadania, jakie mają wykonywać. Jeżeli chodzi o stronę zarządzania projektami, raport wskazuje na brak umiejętności menedżerskich rosyjskich naukowców w porównaniu do kolegów z Unii oraz niedostatek wiedzy na temat reguł, jakie rządzą programem ramowym. W szczególności niektórzy unijni naukowcy skarżyli się również, że rosyjskie instytuty badawcze nie mają tradycji uzasadniania wydatków, co jest wymagane w projektach finansowanych ze środków unijnych. W raporcie znalazł się szereg wskazówek i działań mających pomóc w przezwyciężeniu tych problemów. Na przykład apel o dalsze rozwijanie struktur wspierających 7PR (Siódmy Program Ramowy) w Rosji, zwłaszcza w regionach, aby zapewnić wszystkim naukowcom łatwy dostęp do informacji na temat unijnych programów badawczych. Potrzebne jest finansowanie na wyższym poziomie, aby umożliwić rosyjskim naukowcom wyjazdy na spotkania projektowe w UE, by mogli wnosić pełniejszy wkład w ogólne kształtowanie projektów. Także naukowcy europejscy powinni wyjeżdżać do Rosji, aby nawiązywać dobre kontakty osobiste z tamtejszymi naukowcami. Europejscy naukowcy również powinni mieć świadomość struktury rosyjskich instytucji badawczych i postrzegać naukowców jako mediatorów w stosunkach z władzami, które mogą mieć niewielkie doświadczenie w międzynarodowej współpracy badawczej. Rosyjscy naukowcy skorzystają na dalszym rozwijaniu dodatkowych umiejętności, zwłaszcza w zakresie zarządzania projektem, języka i szerszej komunikacji. Na szczeblu instytucjonalnym, fundusze unijne powinny być zarządzanie w przejrzysty sposób i zgodnie z unijnymi zasadami. "Wspólnota Europejska i Rosja zacieśniły współpracę w 7PR w porównaniu do 6PR, definiując wspólnie zagadnienia BRT interesujące obie strony i przynoszące obopólne korzyści oraz oferując konkretne instrumenty mające zachęcać do intensywniejszej współpracy BRT" - czytamy w podsumowaniu raportu. "Zasadnicze znaczenie będzie mieć opracowanie jasnej strategii wdrożenia działań niezbędnych do umożliwienia Rosji i Europie pełnego wykorzystania w nadchodzących latach ich ogromnego potencjału w zakresie współpracy BRT, zwłaszcza w kontekście zintegrowania Rosji z 7PR." W przedmowie do raportu, koordynator projektu profesor Yuri Pokholkov z Rosyjskiego Stowarzyszenia na Rzecz Edukacji Technicznej napisał: "Mam nadzieję, że niniejszy raport okaże się niezwykle pomocny dla naukowców i menedżerów badań naukowych w Rosji i Europie oraz bardzo przydatny w efektywnej i obopólnie korzystnej międzynarodowej współpracy naukowej i technologicznej."
Kraje
Rosja