Europejczycy opracowali ultraszybką kamerę astronomiczną
Naukowcy z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) opracowali we współpracy z trzema francuskimi laboratoriami nową, ultraszybką kamerę, która może zrobić 1.500 dobrze naświetlonych zdjęć na sekundę. Kamera nazwana OCam wykorzystuje detektor CCD220, opracowany przez e2v Technologies w Wielkiej Brytanii. Zespół oświadczył, że OCam będzie głównym komponentem instrumentów optyki adaptacyjnej kolejnej generacji Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) ESO, w szczególności instrumentu do spektro-polarymetrycznych, wysokokontrastowych badań egzoplanet (SPHERE). Kamera OCam oraz detektor CCD220 stanowią dorobek pięcioletnich prac prowadzonych w ramach projektu OPTICON (Sieć koordynacji optycznej-podczerwonej w astronomii), sfinansowanego na kwotę 19,2 mln EUR z Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. Projekt OPTICON, realizowany w latach 2004-2008, objął 23 instytucje badawcze z 12 państw członkowskich UE i ze Szwajcarii. Zespół, w skład którego weszli naukowcy z Laboratorium Astrofizycznego w Marsylii, Laboratorium Astrofizycznego w Grenoble oraz z Obserwatorium Haute-Provence we Francji, stwierdził, że kamera OCam znacznie udoskonali nowoczesne instrumenty optyki adaptacyjnej wykorzystywane w największych teleskopach naziemnych. Turbulencje atmosferyczne mocno przeszkadzają teleskopom naziemnym, ponieważ rozmazują obraz i zniekształcają drobniejsze szczegóły zdjęć. "Wydajność tej przełomowej kamery nie ma sobie równych nigdzie na świecie. Umożliwi ona ogromne postępy w wielu dziedzinach badań Wszechświata" - wyjaśnia dr Norbert Hubin, kierownik Wydziału Optyki Adaptacyjnej ESO. Techniki optyki adaptacyjnej pozwalają przezwyciężyć ten problem - teleskopy naziemne są w stanie robić zdjęcia tak ostre, jakby były zrobione w kosmosie. Naukowcy powiedzieli, że optyka adaptacyjna opiera się na korektach w czasie rzeczywistym, obliczanych na podstawie obrazów uzyskiwanych ze specjalnej kamery pracującej z bardzo dużymi prędkościami. Wyjątkowość kamery OCam polega na tym, że wykonuje zdjęcia z jeszcze większą częstotliwością. "Jakość korekty optyki adaptacyjnej jest ściśle uzależniona od prędkości i czułości kamery" - mówi koordynator projektu, Philippe Feautrier z Laboratorium Astrofizycznego z Grenoble. "Z tego powodu zwykłe kamery wykorzystywane do filmów szybkoklatkowych wymagają niezwykle silnego oświetlenia, co oczywiście nie jest rozwiązaniem w przypadku aparatów astronomicznych." Kamera OCam z detektorem CCD220 jest nie tylko szybka, ale również bardzo czuła - według zespołu. "Dzięki tej technologii, wszystkie instrumenty nowej generacji Bardzo Dużego Teleskopu (VLT) ESO będą w stanie generować najlepsze możliwe zdjęcia z niezrównaną ostrością" - stwierdza Jean-Luc Gach z Laboratorium Astrofizycznego z Marsylii. Dr Hubin podsumowuje: "Zamierzamy teraz opracować - we współpracy z naszymi partnerami naukowymi i przedsiębiorcami - detektory optyki adaptacyjnej, które będą potrzebne w planowanym przez ESO 42-metrowym Europejskim Extremely Large Telescope."
Kraje
Francja