Ząb rekina opowiada historię Morza Północnego
Analiza skamieniałego zęba rekina ujawniła, że Morze Północne było kiedyś odcięte od pozostałych mórz świata. Przez okres od 2 do 4 milionów lat zasolenie spadało, aż do momentu, kiedy morze stało się mniej słone niż wiele jezior, co doprowadziło do drastycznej utraty różnorodności biologicznej. Odkrycia zespołu naukowców z Niemiec, Omanu i Wlk. Brytanii, zostały opublikowane w czasopiśmie Journal of the Geological Society. Badania miały na celu rekonstrukcję klimatu Morza Północnego w okresie paleogenu, od 40 do 60 milionów lat temu. Tuż przed początkiem paleogenu 65% wszystkich gatunków (w tym dinozaurów) zostało zmiecionych z powierzchni ziemi, prawdopodobnie z powodu uderzenia w Ziemię potężnego meteoru 65 milionów lat temu. W związku z tym paleogen stanowi ważny okres różnicowania się ssaków. Klimat w owym czasie był stosunkowo ciepły. Choć naukowcy wiele już odkryli na temat klimatu i lądu w owym okresie, niewiele wiadomo na temat tego, co działo się w skrajnych wodach takich jak Morze Północne. Badania naukowe skoncentrowały się na rekinach. Rekiny wymieniają zęby przez całe życie, bowiem stale rosną im nowe, które zastępują utracone. W związku z powyższym zęby rekina dosyć często pojawiają się w skamielinach, w których odkryto egzemplarze datujące się na okres sprzed 450 milionów lat. W zależności od gatunku i wieku danego rekina, wyrośnięcie nowego zęba zabiera od kilku dni do kilku miesięcy. Co najważniejsze, skład chemiczny nowych zębów odzwierciedla skład chemiczny morza, w którym żyje rekin. W tym przypadku naukowcy byli w szczególności zainteresowani izotopami tlenu w starych zębach. Cieplejsze morza zawierają więcej cięższego izotopu tlenu 18 (18O), ponieważ lżejszy izotop tlenu 16 (16O) łatwiej wyparowuje. Zatem rekiny żyjące w cieplejszych morzach mają wyższą zawartość 18O w zębach niż ich kuzyni żyjący w akwenach zimniejszych. Izotopy tlenu dostarczają również informacji na temat zasolenia mórz - im więcej wody z nich wyparowuje, tym bardziej stają się słone. W ramach ostatnich badań, zespół analizował zęby rekina znalezione na stanowiskach w Belgii, Danii, Holandii, Szwecji i Wlk. Brytanii. Wiek zębów wynosił od 65 do 32 milionów lat. Były to zęby gatunków żyjących w górnych warstwach wody oraz gatunków dennych, chociaż większość pochodziła od tawrosza piaskowego, który obecnie występuje w wodach tropikalnych i ciepłych. Analizy wykazały, że około 55 milionów lat temu, stosunek izotopów tlenu 18O do 16O był znacznie poniżej normy dla wody morskiej w tym okresie, co oznacza, że zasolenie dawnego Morza Północnego mocno spadło. To zjawisko zbiega się z krótkim epizodem globalnego ocieplenia zwanym paleoceńsko-eoceńskim maksimum termicznym lub PETM, kiedy to temperatury wzrosły o około 6°C w ciągu 20.000 lat. W tym samym czasie spadł poziom mórz, a wypiętrzenie tektoniczne spowodowało wyniesienie zachodniej Szkocji od dwóch do trzech kilometrów, tworząc pomost lądowy między basenem Farero-Szetlandzkim a Rockall. W związku z powyższym wymiana wody między Morzem Północnym a Atlantykiem została ograniczona. Tymczasem otaczające rzeki pompowały do Morza Północnego słodką wodę, co doprowadziło do spadku zasolenia w odizolowanym wówczas akwenie. W konsekwencji różnorodność form życia w Morzu Północnym spadła. Naukowcy oceniają, że okres odizolowania trwał od 2 do 4 milionów lat.
Kraje
Niemcy, Zjednoczone Królestwo