Rekomendowane zmiany w europejskim systemie żywnościowym
Nowy raport opublikowany przez Europejską Fundację Nauki (ESF) oraz Europejski Program Współpracy w Dziedzinie Badań Naukowo-Technicznych wzywa kraje europejskie do przyjęcia nowej strategii w dziedzinie bezpieczeństwa żywności. W ramach tej strategii priorytetem ma być zdrowie i zrównoważenie badań oraz przyjęcie całościowego podejścia w zakresie prowadzenia polityki żywnościowej. Raport zatytułowany "Spojrzenie naprzód: europejskie systemy żywnościowe w zmieniającym się świecie" został przygotowany pod kierownictwem Petera Raspora ze słoweńskiego Uniwersytetu w Lublanie oraz Rudy'ego Rabbingego z holenderskiego Uniwersytetu w Wageningen. W raporcie napisano: "W ubiegłych dekadach zaszło wiele znacznych zmian w europejskich systemach żywnościowych. W przyszłości zmiany mogą być równie radykalne, jednak można wpływać na ich kierunek pod warunkiem podejmowania właściwych decyzji przez osoby odpowiedzialne za planowanie i wdrażanie polityki w tej dziedzinie". W raporcie stwierdzono, że rozsądnym krokiem byłoby stworzenie produktywnego, bardziej przyjaznego dla środowiska i akceptowanego w skali międzynarodowej europejskiego systemu żywnościowego. Europejscy decydenci powinni podejmować decyzje na podstawie wyraźnie zdefiniowanych celów. Należy zmienić politykę powodującą osłabienie rozwoju rolnictwa w krajach rozwijających się oraz prowadzącą do niekontrolowanego wykorzystania zasobów naturalnych, lądowych i wodnych. Europejskie łańcuchy żywnościowe powinny być postrzegane całościowo, a nie w kategoriach odrębnych, niezwiązanych ze sobą elementów. Gwałtownie rosnąca świadomość ważnych problemów globalnych, takich jak zmiany klimatyczne czy zmiany zachodzące w prowadzonej polityce energetycznej, powoduje konieczność postawienia zasadniczych pytań na temat europejskiej polityki żywnościowej w odniesieniu do innych potrzeb społecznych ("roszczenia konkurencyjne"). Według autorów oznacza to konieczność modernizacji, odnowienia i wzmocnienia komplementarnych części tworzących krajowe i europejskie systemy żywnościowe. W celu zwiększenia dostępności żywności i dostępu wszystkich warstw społecznych do żywności oraz zmniejszenia wpływu łańcucha pokarmowego na środowisko potrzebne są nowe technologie, metody zarządzania, polityka oraz rozwiązania instytucjonalne. Autorzy raportu zdefiniowali pięć megatrendów, które wpłynęły na interakcję rolnictwa, łańcucha pokarmowego i społeczeństwa w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat oraz najprawdopodobniej będą wywierać wpływ w przyszłość: wzrost produktywności, zmiana trybu produkcji rolnej, pozioma integracja łańcucha pokarmowego, szersze cele produkcyjne oraz rosnąca rola związku pomiędzy odżywianiem i zdrowiem. Powyższe trendy wywierały wpływ i kształtowały procesy łańcucha pokarmowego - hodowlę, zbiory, przetwarzanie, pakowanie, transport, konsumpcję oraz gospodarowanie odpadami. Dotychczas badania koncentrowały się głównie na zagadnieniach technicznych i decyzyjnych dotyczących pojedynczych wycinków omawianej tematyki, nie analizowano przy tym całej dziedziny zintegrowanych łańcuchów pokarmowych. W raporcie stwierdzono, że połączenie tradycyjnego sposobu badań z całościowym podejściem do systemu przyczyni się do lepszego zrozumienia problemu. Dodatkowo takie badania mogą być bardzo przydatne dla osób odpowiedzialnych za planowanie i wdrażanie polityki w zakresie procesów decyzyjnych i ustalanie planu badań w zakresie europejskich systemów żywnościowych". W raporcie "Spojrzenie naprzód" określono także inne kluczowe priorytety badawcze dla instytucji krajowych i europejskich: badania w zakresie bezpieczeństwa żywności w kontekście europejskiego systemu żywnościowego oraz rosnące znaczenie bezpieczeństwa żywności i związki pomiędzy żywnością a zdrowiem ludzkim. Badacze wyjaśniają: "Rolę nauki w tej interesującej dziedzinie można określić jako uczciwego pośrednika. Naukowcy mogą pomóc w opracowaniu metod przyczyniających się do lepszego zrozumienia zagadnienia oraz poszerzenia wkładu naukowego w zakresie produkcji, przetwarzania, pakowania oraz dystrybucji żywności, aby spełnić rosnące wymagania ze strony konsumentów oraz sektora detalicznego".
Kraje
Niderlandy, Słowenia