Badania wykazują związek pomiędzy pozycją ekonomiczno-społeczną a ryzykiem śmierci
Raport, w którym przeanalizowano stan zdrowia blisko 10.000 urzędników służby cywilnej w Londynie na przestrzeni ponad 25 lat, ujawnił silny związek między ryzykiem śmierci a statusem społeczno-ekonomicznym. Wyniki opublikowano w magazynie The Journal of the American Medical Association (JAMA). Brytyjskie badanie dynamiczne Whitehall rozpoczęło się w 1985 r. i było realizowane przez naukowców z Ośrodka Badań Epidemiologicznych i Zdrowia Ludności Narodowego Instytutu Zdrowia i Badań Medycznych (INSERM) we Francji. Uczestnikami badania byli urzędnicy służby cywilnej mieszkający w Londynie w wieku od 35 do 55 lat. Ich status społeczno-ekonomiczny został sklasyfikowany na podstawie stopnia zatrudnienia (wysoki, średni lub niski), natomiast decyzje mające wpływ na zdrowie, takie jak palenie tytoniu, picie alkoholu, aktywność fizyczna czy sposób odżywiania, zostały ocenione czterokrotnie w ciągu realizacji badania. Naukowcy zbadali rolę, jaką odgrywają zachowania i decyzje związane ze zdrowiem w związku z pozycją społeczno-ekonomiczną i słabszym stanem zdrowia lub śmiertelnością. Odkryto, że związek między statusem ekonomicznym a ryzykiem śmierci w dużym stopniu zależy od decyzji zdrowotnych, takich jak palenie, picie alkoholu, odżywianie oraz aktywność fizyczna. Wysokie wskaźniki niesprzyjających zdrowiu zachowań, takich jak picie alkoholu czy palenie tytoniu w niższych grupach społeczno-ekonomicznych zwykle uważa się za główne czynniki łączące niższy status ze słabszym stanem zdrowia. Jednakże autorzy badania zaznaczają: W trybie życia ludności nastąpiły znaczne zmiany. Obejmują one spadek liczby osób palących oraz zadziwiający wzrost otyłości od lat 90. ubiegłego wieku. Przyjmując, że takie zmiany zachowań zdrowotnych są uwarunkowane społecznie, poprzednie badania z pojedynczą oceną zachowań mogą przedstawiać niedokładny obraz szacunkowy ich wkładu w związek pomiędzy czynnikami społeczno-ekonomicznymi a śmiertelnością. Podczas trwających 24 lata obserwacji zmarło łącznie 654 uczestników badania. Naukowcy odkryli, że ryzyko śmierci u osób o najniższym statusie społeczno-ekonomicznym było z wielu przyczyn 1,6 razy większe niż u osób o statusie najwyższym. Zachowania zdrowotne oceniane w punkcie odniesienia wyjaśniały w 42% związek pomiędzy pozycją społeczno-ekonomiczną a śmiercią spowodowaną wieloma przyczynami. Wszystkie zachowania zdrowotne uwzględnione łącznie w punkcie odniesienia wyjaśniały 29% gradientu śmiertelności wywołanej chorobami sercowo-naczyniowymi oraz 45%, gdyby zostały wprowadzone jako zależne czasowo zmienne towarzyszące. Różnica pomiędzy stanem odniesienia a powtarzalnymi ocenami zachowań zdrowotnych wynikała głównie z dużej mocy wyjaśniającej diety, aktywności fizycznej oraz spożycia alkoholu - napisali autorzy. Rola palenia, najsilniejszego czynnika w tych analizach, nie zmieniła się podczas wykorzystania stanu odniesienia ani powtórnych ocen. Zachowania i decyzje zdrowotne wyjaśniają w badaniu znaczą część różnic społecznych w odniesieniu do śmiertelności. Ponadto ukazują one znaczenie uwzględniania w badaniach następujących z biegiem czasu zmian w zakresie zachowań i decyzji zdrowotnych. Nasze odkrycia niekoniecznie muszą mieć bezpośrednie konsekwencje polityczne - skomentowali autorzy. Z jednej strony wyniki sugerują, że polityki i interwencyjne działania zdrowotne koncentrujące się na poszczególnych zachowaniach zdrowotnych wykazują potencjał nie tylko do poprawienia zdrowia ludności, ale także do znacznego ograniczenia różnic społecznych w zakresie zdrowia. Z drugiej strony, jeżeli zachowania zdrowotne są uwarunkowane społecznie, na przykład przez czynniki finansowe, zdolność reagowania na informacyjne komunikaty zdrowotne lub na środowisko, w jakim [ludzie] żyją, jednakowe polityki ukierunkowane na poprawę zdrowia ludności mogą przyczynić się do wzrostu nierówności społecznych w obszarze zdrowia.
Kraje
Francja, Zjednoczone Królestwo