Oprogramowanie prognostyczne wspomagające zarządzanie kryzysowe
Naukowcy, których prace są finansowane ze środków unijnych, opracowali nowe metody statystyczne oraz oprogramowanie, które mają pomóc w generowaniu informacji na temat zanieczyszczeń i zagrożeń środowiskowych. System uzupełnia istniejące europejskie stacje monitorujące jakość powietrza, które są co prawda skuteczne, ale ich założenie jest kosztowne. Projekt INTAMAP (Interoperacyjność i zautomatyzowane mapowanie) został dofinansowany na kwotę 1,86 mln EUR z tematu "Technologie społeczeństwa informacyjnego" (IST) Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. Czujniki zanieczyszczenia powietrza są wykorzystywane w całej Europie, aby gromadzić informacje na temat wycieków nuklearnych i chemicznych, zanieczyszczenia wód gruntowych, spalin oraz innych problemów środowiskowych, ale ich koszty hamują instalowanie ich na większą skalę. Niemniej dane wygenerowane nawet w stosunkowo niewielu punktach monitorujących mają zasadnicze znaczenie dla decyzji podejmowanych przez władze, co do prawidłowego sposobu radzenia sobie z tego typu problemami. Kolejnym minusem jest to, że dostarczają one znacznych ilości informacji o zanieczyszczeniu w ich bezpośrednim otoczeniu lecz niewielu na temat warunków w odleglejszych rejonach. W razie wypadku jądrowego na przykład jedna stacja monitorująca może odnotować wysoki poziom radioaktywności, kiedy inna, znajdująca się 30 kilometrów dalej, może donosić o znacznie niższym poziomie. W sytuacji poważnego kryzysu środowiskowego władze muszą podjąć decyzję, czy konieczna jest ewakuacja oraz ewentualnie wybrać najodpowiedniejsze miejsce, w które należy przenieść ludzi. Tego typu scenariusze oraz potrzeba lepszego wykorzystania danych środowiskowych sprawiają, że europejscy naukowcy poszukują nowych sposobów łączenia zestawów danych z punktów pomiarowych, aby generować informacje reprezentatywne dla większych obszarów. W ramach projektu INTAMAP dr Edzer Pebesma z Uniwersytetu w Münster w Niemczech wraz z kolegami poświęcił trzy lata na opracowanie nowych metod statystycznych i oprogramowania do interpolowania danych środowiskowych. Termin "interpolacja" jest wykorzystywany przez statystyków do określania procesu lokalizowania wartości zmiennej środowiskowej w punkcie na mapie, w którym nie ma przyrządu monitorującego. Wyzwanie polega teraz na stworzeniu mapy konturowej opartej na stałej liczbie pomiarów wykonywanych w określonych obszarach oraz ocenie precyzyjności tych konturów. Podejście przyjęte przez naukowców z projektu INTAMAP polegało na opracowaniu technologii, która będzie łatwa w obsłudze i skoncentrowana na rzeczywistych problemach. Jeżeli na przykład jakiś problem wymaga pilnego działania, oprogramowanie potrafi wykorzystać mniej zaawansowane ale szybsze modele do wykonania obliczeń. Jeżeli czas nie ma decydującego znaczenia, to oprogramowanie może wówczas wykorzystać precyzyjniejsze techniki interpolacji, aby wygenerować informacje. Technologia akceptuje również dane źródłowe publikowane w Internecie, wykorzystując standardy wypracowane przez Open Geospatial Consortium (OGC). Po wprowadzeniu tych danych, usługi zgodne ze standardami OGC mogą generować i aktualizować mapy zgodnie z wymaganiami. Aby ocenić dokładność i przekazać informacje za pośrednictwem sieci, zespół opracował również UncertML - nowy dialekt języka znaczników XML. System INTAMAP jest już wykorzystywany w dziedzinach, w których potrzeba generowania precyzyjnych prognoz ma zasadnicze znaczenie dla procesu podejmowania decyzji. Na przykład niemiecki urząd ds. ochrony przed promieniowaniem Bundesamt für Strahlenschutz korzysta z tej technologii do generowania cogodzinnych odczytów promieniowania gamma dostarczanych przez Europejską Platformę Wymiany Danych Radiologicznych (EURDEP). Dr Pebesma dodaje, że narzędzia można wykorzystać w innych sektorach, takich jak medycyna, w której dwuwymiarowy obraz musi być wygenerowany na podstawie serii odczytów punktowych. Na brytyjskim Uniwersytecie Aston (który jest partnerem INTAMAP) opracowano już aplikację do telefonów komórkowych, która mapuje temperaturę na podstawie informacji pochodzących z domowych stacji meteorologicznych. Badania w ramach projektu INTAMAP były prowadzone przez interesariuszy z Austrii, Belgii, Grecji, Holandii, Niemiec i Wlk. Brytanii.