Ministrowie posuwają do przodu sprawę patentu unijnego
"W czasie dzisiejszej Rady ds. Konkurencyjności 11 państw członkowskich wyraziło swoją zgodę na prace nad wdrożeniem europejskiego patentu w ramach procedury wzmocnionej współpracy" - ogłosił 10 grudnia belgijski Minister ds. Przedsiębiorczości i Uproszczeń Vincent Van Quickenborne. Jego słowa wyznaczają początek końca trwającego dziesiątki lat impasu w trudnej kwestii jednego patentu europejskiego. Van Quickenborne dodał: "Dzisiejsze uzgodnienia oznaczają, że w przyszłości koszty europejskiego patentu zostaną obniżone 10-krotnie, dzięki czemu cena patentu w Europie będzie konkurencyjna i porównywalna z nakładami w USA czy Japonii, co oczywiście znacząco przysłuży się konkurencyjności naszego przemysłu." Jak podkreśla minister pomysł stworzenia jednego patentu europejskiego został po raz pierwszy poddany pod dyskusję w 1949 r. Jednakże uzyskanie zgody państw członkowskich w tej drażliwej kwestii okazywało się jak dotąd niemożliwe. Podobnie jak wielu poprzedników Belgia przyjęła patent UE jako jeden ze swoich priorytetów, przejmując w czerwcu Prezydencję w Radzie UE. Początkowo Belgowie dążyli do zgromadzenia wszystkich 27 państw członkowskich. "Ciężko pracowaliśmy nad osiągnięciem jednomyślności" - relacjonuje Van Quickenborne. "Można powiedzieć, że poruszyliśmy niebo i ziemię." W czasie listopadowego spotkania Rady ds. Konkurencyjności stało się jasne, że nie uda się osiągnąć kompromisu satysfakcjonującego wszystkie państwa unijne. Miast tego, wiele państw członkowskich podjęło, jak ją określił Van Quickenborne, "odważną decyzję" optując za wykorzystaniem procedury "wzmocnionej współpracy", która umożliwia co najmniej dziewięciu państwom pracować dalej nad zagadnieniem blokowanym przez niewielką liczbę państw członkowskich. Zgodnie z Traktatem lizbońskim wzmocniona współpraca może zostać podjęta wyłącznie "w ostateczności, jeżeli [Rada] ustali, że cele takiej współpracy nie mogą zostać osiągnięte w rozsądnym terminie przez Unię jako całość oraz, pod warunkiem że uczestniczy w niej co najmniej dziewięć państw członkowskich". Jedenaście państw zainteresowanych podjęciem wzmocnionej współpracy w sprawie patentu to: Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Holandia, Litwa, Luksemburg, Niemcy, Słowenia, Szwecja i Wlk. Brytania. Pozostałe państwa będą mogły dołączyć w późniejszym czasie. Komisja Europejska musi teraz ocenić, czy wniosek o wzmocnioną współpracę jest uzasadniony. We wtorek, 14 grudnia, Komisja Europejska ma omówić przedłożenie Radzie formalnej propozycji decyzji zezwalającej na wszczęcie procedury wzmocnionej współpracy w zakresie tworzenia patentu UE. Wypowiadając się po spotkaniu Rady ds. Konkurencyjności Europejski Komisarz ds. Rynku Wewnętrznego i Usług Michel Barnier nakreślił kolejne kroki: "To decyzja instytucjonalna dotycząca zasady, która otwiera drogę do wzmocnionej współpracy." Dodał: "Wtorkowa decyzja nie będzie dotyczyć meritum. To propozycja decyzji przedkładana Radzie. Parlament Europejski również zostanie poproszony o wyrażenie swojej opinii i zgody na tę propozycję. Następnie, w czasie kolejnego spotkania, Rada ds. Konkurencyjności podejmie formalną decyzję pod auspicjami Prezydencji Węgierskiej. Najprawdopodobniej nastąpi to w marcu." "Kiedy tylko zostanie podjęta formalna decyzja przez Radę ds. Konkurencyjności, Komisja przedłoży propozycje legislacyjne w celu faktycznego wprowadzenia w życie tej współpracy na mocy dwóch regulacji, tj. stworzenia wspólnej ochrony, a następnie pojawi się druga regulacja dotycząca porozumienia w kwestii tłumaczeń." Po przedłożeniu tych propozycji legislacyjnych rozpoczęte zostaną normalne procedury ustawodawcze UE. Barnier wyraził nadzieję, że obrady poświęcone temu tematowi "zostaną sfinalizowane do końca 2011". Wypada zaznaczyć, że decyzja o wzmocnionej współpracy ma także swoich krytyków. Hiszpania i Włochy wysłały pismo do Komisji Europejskiej, w którym utrzymują, że sprawa patentu nie spełnia wymogów procedury wzmocnionej współpracy. "Wzmocniona współpraca powinna znajdować zastosowanie wyłącznie jako mechanizm podejmowany w ostateczności, a wymóg ten nie został spełniony, jeżeli chodzi o negocjacje dotyczące systemu językowego patentu" - napisano. W opinii tych krajów waga europejskiej konkurencyjności "warta jest dodatkowych wysiłków zmierzających do osiągnięcia pożądanej jednomyślności". Wzywają Radę Europejską do "rozważenia konieczności kontynuowania negocjacji w celu wypracowania porozumienia między wszystkimi państwami członkowskimi na temat systemu językowego patentu Unii Europejskiej". Tymczasem Belgowie są dumni ze swoich działań w sprawie patentu, określając wynik ostatniego spotkania Rady ds. Konkurencyjności jako "szczególną ozdobę" ich Prezydencji w Radzie UE. "Patent UE był jednym z priorytetów naszej prezydencji. Cieszę się, że udało nam się ją zamknąć tak istotnym wynikiem" - mówi Van Quickenborne.
Kraje
Belgia, Węgry