Naukowcy odkrywają nową mutację genetyczną odpowiedzialną za ALS i FTD
Międzynarodowy zespół naukowców zidentyfikował nową mutację genetyczną, odpowiedzialną za stwardnienie zanikowe boczne (ALS) i powiązaną z nim chorobę noszącą nazwę otępienia czołowo-skroniowego (FTD), powiązaną według ekspertów z ponad 33% wszystkich dziedzicznych przypadków tych chorób. Opublikowane w czasopiśmie Neuron badanie dowodzi, że mutacja ta, zachodząca w genie C9ORF72, jest około dwa razy częstsza niż wszystkie dotychczas odkryte mutacje dotyczące tych chorób łącznie. Odkrycie może posłużyć naukowcom do stworzenia nowych modeli zwierzęcych ALS, a następnie wyznaczenia nowych celów pozwalających leczyć bardziej powszechną sporadyczną odmianę choroby. ALS nie jest chorobą dziedziczną; zachorować na nią może każdy. Według naukowców, działających pod przewodnictwem Uniwersyteckiej Szkoły Medycznej Johnsa Hopkinsa w USA, mimo że dziedzicznej formie ALS i FTD przypisywana jest pewna liczba mutacji genetycznych, odpowiadają one tylko za 25% przypadków choroby. Ponieważ brak było informacji na temat innych mutacji wywołujących ALS i FTD, naukowcy postanowili zbadać ramię krótkie chromosomu 9, które według innych badań mogło zawierać klucz do odpowiednich genów. "Jeżeli opiszemy chromosomy w kategoriach regionów geograficznych, to można powiedzieć, że wiedzieliśmy, w którym mieście i w której jego części znajduje się mutacja, ale nie znaliśmy ulicy ani domu" - mówi prof. Bryan J. Traynor z Wydziału Neurologii na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa, który jest także szefem Jednostki Chorób Nerwowo-Mięśniowych przy Narodowym Instytucie Zdrowia (NIH) oraz liderem omawianego badania. "Szukaliśmy dokładnego adresu mutacji". Zespół badawczy, w którego skład wchodzili eksperci z Finlandii, Holandii, Kanady, Niemiec, Włoch, USA i Zjednoczonego Królestwa, zawęził poszukiwane lokalizacje mutacji, wykorzystując technikę nowej generacji sekwencjonowania genomu. Przy jej pomocy przebadano fragmenty próbek chromosomu 9 pobrane od chorych na ALS i FTD pacjentów z niespokrewnionych rodzin walijskich i holenderskich, które zmagają się z chorobą od kilku pokoleń. Badacze porównali sekwencje pochodzące od osób chorych z próbkami z grupy osób zdrowych, na którą składali się zdrowi krewni oraz osoby spoza badanych rodzin, u których nigdy nie zdiagnozowano ALS ani FTD. Dane pokazują, że sekwencje zawierały nietypową sekcję chromosomu 9 w pobliżu genu C9ORF72, w której sześciozasadowa sekwencja DNA (GGGGCC) powtarza się wielokrotnie. Po przeanalizowaniu próbek DNA innych pacjentów z dziedzicznym ALS i FTD z Finlandii, która jest krajem o największej zachorowalności na te choroby, naukowcy odkryli, że nietypowy segment był obecny w około 50% przypadków. "Oznacza to, że biorąc pod uwagę inną mutację obecną w poprzednio odkrytym genie wrodzonego ALS, noszącym nazwę SOD1" - mówi prof. Traynor - "jesteśmy teraz w stanie wyjaśnić niemal całość tej odmiany ALS w Finlandii". W celu potwierdzenia wyników badania naukowcy sprawdzili próbki pobrane od pacjentów z Niemiec, Włoch i Ameryki Północnej. W około 38% próbek znaleziono powtórzenia sekwencji, których nie zaobserwowano u osób zdrowych. Prof. Traynor podkreśla jednak, że nadal nie jest jasne, na jakiej zasadzie powtarzające się segmenty odpowiadają za ALS i FTD. Mogą one wpływać na działanie genu C9ORF72, ale według naukowców bardziej prawdopodobnym mechanizmem jest pobudzanie komórek przez powtarzające się segmenty do wytwarzania dużej ilości toksycznego RNA, materiału genetycznego, który blokuje komórki i prowadzi do ich obumierania. Według naukowców to, że ALS i FTD pojawiają się w wieku średnim, a nie w młodości, może wynikać z powolnego nagromadzania się toksycznego RNA. "Odkrycie może też pomóc naukowcom znaleźć nowe metody leczenia dziedzicznego ALS i FTD, jak również bardziej powszechnych sporadycznych form tych chorób" - tłumaczy prof. Traynor.Więcej informacji: Neuron: http://www.cell.com/neuron/(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Uniwersytecka Szkoła Medyczna Johnsa Hopkinsa: http://www.hopkinsmedicine.org/som/(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Kanada, Niemcy, Finlandia, Włochy, Niderlandy, Zjednoczone Królestwo, Stany Zjednoczone