Pora na lekturę w zoo - pawiany brylują w angielskim
Pawiany wyhodowane we francuskim laboratorium wykazały zdolności lingwistyczne; ale to z językiem angielskim, a nie z francuskim, radzą sobie doskonale. Naukowcy z Laboratoire de psychologie cognitive (LPC) przy Université d'Aix-Marseille wykazali, że grupa pawianów nauczyła się odróżniać rzeczywiste słowa w języku angielskim od pseudo-słów na podstawie ich pisowni. Chociaż odkrycia nie dowodzą, że pawiany potrafią czytać (gdyż nie łączyły słów z jakimkolwiek znaczeniem czy dźwiękiem), jest to i tak imponujące osiągnięcie. Oznacza, że bystre pawiany są w stanie zrobić pierwszy krok w czytaniu - rozpoznać powtarzające się schematy i ustalić, które kombinacje liter tworzą słowa, a które nie niosą znaczenia. Wyniki opublikowane w czasopiśmie Science sugerują, że proces myślowy zaangażowany w czytanie ewoluował odrębnie od wyspecjalizowanych ośrodków komunikacji językowej, które są unikalne dla mózgu człowieka. Raport z badań wskazuje również, iż pierwsze etapy czytania mogą być daleko bardziej intuicyjne niż naukowcy na początku podejrzewali, a zatem naczelne mogą być znacznie inteligentniejsze niż nam się wydaje. Autor naczelny raportu z badań, Jonathan Grainger, wyjaśnia że angielski został wybrany do badań, gdyż jest "językiem nauki". Zespół poddał 6 pawianów 300.000 testów. Średnio trzy na cztery razy udawało się szóstce pawianów odróżnić prawdziwe słowo od fałszywego. Pawian, który uzyskiwał najwyższe oceny to 4 letni Dan - 80% słów odgadł poprawnie i nauczył się 308 czteroliterowych słów. W toku doświadczeń słowa i pseudo-słowa pojawiały się na ekranie, a pawian musiał rozpoznać, czy są prawdziwe. Pawiany dostawały w nagrodę pożywienie, jeżeli nacisnęły odpowiednie miejsce na ekranie; niebieski znak plusa oznaczał wymyślone słowa, a zielony owal prawdziwe. "Kluczowe znaczenie ma fakt, że zwierzęta nie tylko nauczyły się metodą prób i błędów, jakie kombinacje liter są prawidłowe, ale również dostrzegły, które litery najczęściej występują razem, tworząc prawdziwe słowa, jak np. SH, ale nie FX" - zauważa Grainger. "Zatem, nawet kiedy pojawiały się nowe słowa, były w stanie lepiej sobie poradzić ze wskazaniem, które są prawdziwe". Grainger dodaje, że to może być istniejąca już zdolność mózgu, która umożliwia im rozpoznawanie schematów i obiektów, co może być również bazą, na której oparła się zdolność czytania u ludzi. Wydaje się, że mózg naczelnych jest lepiej przygotowany niż wcześniej sądziliśmy do radzenia sobie ze słowem pisanym i wygląda na to, że znacznie niedocenialiśmy ich możliwości. Współautor raportu Joel Fagot twierdzi, że pawiany wykazywały "wielokrotnie zadziwiające zdolności kognitywne". Aspektem decydującym o powodzeniu doświadczenia była zmiana techniki testowania. Pawiany nie były sadzane przy komputerach i zmuszane do udziału w teście. Inicjatywę pozostawiono raczej w ich rękach i mogły same decydować, kiedy chciały "pracować". Mogły podejść do jednej z 10 budek komputerowych, kiedy miały na to ochotę. Najambitniejsze pawiany przechodziły test 3.000 razy dziennie, a te mniej pilne jedynie 400 razy.Więcej informacji: Université d'Aix-Marseille http://www.univ-provence.fr/public_html/univ-provence/index.php?pages=article&id=2144&idnum=2405&m=872
Kraje
Francja