Skip to main content
European Commission logo print header

Article Category

Wiadomości
Zawartość zarchiwizowana w dniu 2023-03-16

Article available in the following languages:

Wypatrywanie myanmarskiej małpy z zadartym nosem

Nowe badania genetyczne rzuciły światło na ewolucję nowo odkrytej, myanmarskiej małpy z zadartym nosem. W badaniach, których wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie PLoS ONE, uczestniczyli naukowcy z Chin, Niemiec, Myanmaru, Szwajcarii, USA oraz Wietnamu i zostały one dofi...

Nowe badania genetyczne rzuciły światło na ewolucję nowo odkrytej, myanmarskiej małpy z zadartym nosem. W badaniach, których wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie PLoS ONE, uczestniczyli naukowcy z Chin, Niemiec, Myanmaru, Szwajcarii, USA oraz Wietnamu i zostały one dofinansowane ze środków unijnego programu "Pozapaństwowi uczestnicy i władze lokalne w rozwoju". W artykule zaprezentowano ustalenia poczynione w toku badań genetycznych nad wszystkimi pięcioma gatunkami małp z zadartym nosem, dostarczając kluczowych informacji o ochronie tych rzadkich naczelnych. Myanmarska małpa z zadartym nosem została po raz pierwszy odkryta w 2010 r. przez zespół, w skład którego weszli przedstawiciele organizacji Fauna & Flora International (FFI), Stowarzyszenia ds. Bioróżnorodności i Ochrony Środowiska (Biodiversity and Nature Conservation Association, BANCA) oraz Fundacji Zasoby Ludzkie i Ochrona Środowiska (People Resources and Conservation Foundation, PRCF). Od tamtej pory podejmowano spore wysiłki, zmierzające do wyznaczenia obszarów chronionych na terenie Myanmaru, aby zapewnić przetrwanie tego gatunku. Myanmarska małpa z zadartym nosem, znana pod nazwą binominalną Rhinopithecus strykeri, jest obecnie uznanym, samodzielnym gatunkiem. W toku ostatnich badań, międzynarodowy zespół przeanalizował DNA wszystkich pięciu gatunków małp z zadartym nosem, które są obecnie znane naukowcom. Materiał genetyczny został wyizolowany z próbek kału i fragmentów skóry pobranych z eksponatów muzealnych. Christian Roos z Niemieckiego Centrum Naczelnych twierdzi, że odkrycia poczynione przez zespół potwierdzają, iż myanmarska małpa z zadartym nosem jest istotnie nowym gatunkiem. "Jednak jeszcze bardziej fascynujące są informacje, jakie zdobyliśmy na temat historii ewolucji tego gatunku, bowiem pozwalają nam na wgląd w ewolucję i specjację naczelnych" - zauważa. Procesy biogeograficzne, takie jak wypiętrzanie się Himalajów, całkowicie zmieniły krajobraz, tworząc nowe bariery fizyczne i klimatyczne, których niektóre gatunki już nie mogły pokonać, co utrudniło przepływ genów i doprowadziło do pojawienia się nowych gatunków. Jednak bariery te nie były stałe na przestrzeni różnych okresów geologicznych i gatunki znów zaczęły się mieszać, co doprowadziło do hybrydyzacji - wydawania na świat potomstwa z połączenia odrębnych gatunków. Christian Roos twierdzi, że hybrydyzacja "występuje znacznie częściej niż się powszechnie uważa", sugerując, że nasza koncepcja gatunku wymaga dogłębnej korekty. Teraz najważniejsze znaczenie ma podjęcie działań na rzecz ochrony małp, a nowy rząd Myanmaru wyraził wolę wyznaczenia obszarów chronionych i prowadzenia badań, które przez lata były blokowane za czasów starego reżimu. Rząd planuje również objęcie gatunku ochroną prawną oraz ochronę siedlisk, poprzez stworzenie nowego parku narodowego w łańcuchu górskim Imawbum. Chociaż obecna sytuacja polityczna w Myanmarze (niegdyś Birma) stwarza unikalną okazję do wprowadzenia ochrony przyrody do programu politycznego, to również jest to czas niewiadomych, bowiem dążenia do przyspieszenia rozwoju gospodarczego mogą przełożyć się na zwiększenie liczby budowanych dróg i intensyfikację wycinki lasów. To może spowodować nieodwracalne straty w naturalnym habitacie myanmarskiej małpy z zadartym nosem. Chociaż myanmarska małpa z zadartym nosem nie została jeszcze sklasyfikowana przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN), to oczekuje się, że znajdzie się wśród gatunków krytycznie zagrożonych. Szacuje się, że pozostało zaledwie 260 - 330 osobników tego gatunku, a wszystkie blisko spokrewnione małpy już zostały sklasyfikowane przez IUCN jako zagrożone lub krytycznie zagrożone. Nowe badania wskazują również na brak opracowań dotyczących występowania tych naczelnych w Chinach. Wcześniej sądzono, że zamieszkują one jedynie północno-wschodnie obszary Myanmaru, ale ostatnie dowody wskazują na występowanie tego gatunku także w Chinach.Więcej informacji: Niemieckie Centrum Naczelnych (DPZ): http://www.dpz.gwdg.de/index.php?id=7&L=1

Kraje

Szwajcaria, Chiny, Niemcy, Mjanma/Birma, Stany Zjednoczone, Wietnam