Europejczycy badają ekologiczny status strumieni
Międzynarodowy zespół naukowców przyjrzał się szczegółowo ekologicznemu statusowi100 strumieni w Europie, kładąc szczególny nacisk na nadmierne obciążenie związkami biogennymi. Ekosystemy wodne na świecie znajdują się pod presją nadmiernego obciążenia związkami biogennymi, co prowadzi do poważnych zmian w bioróżnorodności wodnej i w procesach biogeochemicznych. W ramach badań, których wyniki zostały zaprezentowane w czasopiśmie Science, przeprowadzono planową ocenę ilościową na podstawie dekompozycji liści, która wskazała na poważne ograniczenia substancji odżywczych w nienaruszonych systemach. Naukowcy zazwyczaj mierzą temperaturę, kwasowość i stężenie substancji odżywczych, aby zorientować się, co dzieje się w rzekach i strumieniach. Przyglądają się również larwom owadów i innym, małym organizmom zamieszkującym dno strumieni, które eksperci nazywają zbiorowiskiem makrobezkręgowców bentosowych, aby pozyskać potrzebne informacje. W toku ostatnich badań, eksperci, pracujący pod kierunkiem University College Cork, Irlandia, posunęli się o kolejny krok naprzód i zaobserwowali, że radykalnie spowolniona dekompozycja na obydwu krańcach gradientu wskazuje na zdecydowane ograniczenie substancji odżywczych w nienaruszonych systemach, umożliwiając silną stymulację w systemach zmienionych w umiarkowanym stopniu i zahamowanie w silnie zanieczyszczonych strumieniach. Współautor, profesor Mark Gessner ze Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Nauki i Technologii Wodnej (EAWAG) stwierdził, że obecne miary nie są już wystarczające do ewaluacji ekosystemu jako całości. "Tak jak można być chorym nie mając podwyższonej temperatury, tak samo rzeki i strumienie, które mają czystą wodę, mogą nadal borykać się z wieloma innymi problemami, jako ekosystemy" - zauważa naukowiec, który jest obecnie członkiem Instytutu Biologii Integracyjnej w Szwajcarii oraz Instytutu Ekologii Wód Słodkowodnych i Rybołówstwa Śródlądowego im. Leibniza w Niemczech. Dodał, że funkcjonowanie procesów, charakterystycznych dla systemów naturalnych, również pełni niezbędną rolę dla zdrowia ekosystemów. Kluczowe znaczenie w tych badaniach miała dekompozycja liści. "Dekompozycja jest głównym źródłem zaopatrzenia sieci troficznych strumieni i odgrywa zasadniczą rolę w metabolizmie całego systemu" - wskazał profesor Gessner. Mikroskopijne grzyby i makrobezkręgowce bentosowe wnoszą swój wkład w dekompozycję liści. Zespół użył siatek wypełnionych liśćmi dębu i olchy, umieszczonych w strumieniach we Francji, Hiszpanii, Irlandii, Polsce, Portugalii, Rumunii, Szwajcarii, Szwecji i Wlk. Brytanii. Naukowcy obliczyli, ile czasu zajęła dekompozycja połowy liści. Zmierzyli również ilość i zróżnicowanie gatunków makrobezkręgowców bentosowych oraz stężenie fosforanu i azotu nieorganicznego. Zdaniem zespołu, w wodach o niskiej zawartości substancji odżywczych występuje mniej organizmów, które mogą efektywnie wykorzystać zasoby pochodzące z dekompozycji liści. Naukowcy dodali, że warunki w wodach silnie wzbogaconych również są niekorzystne dla tego rodzaju organizmów. Wskaźniki dekompozycji były zatem niskie w obydwu przypadkach. Niemniej badacze nie doszukali się powiązania między stężeniami, makrobezkręgowcami bentosowymi i wskaźnikami dekompozycji a pośrednimi stężeniami substancji odżywczych. Szybka dekompozycja liści może wskazywać na upośledzenia wywołane przez substancje odżywcze tam, gdzie tradycyjne metody sugerowałyby dobrą jakość wody. Profesor Gessner zauważył: "Ograniczenie się do 'pomiaru temperatury pacjenta' z pewnością nie jest już wiarygodnym sposobem sprawdzania kondycji strumieni i rzek w Europie. Nowoczesna ocena ekosystemów słodkowodnych wymaga zróżnicowanej diagnostyki, która wydaje się oczywista w medycynie, a mianowicie identyfikacji podstawowych przyczyn objawów na podstawie dodatkowych kryteriów. W tym przypadku, takie procesy jak dekompozycja liści, mogą wnieść istotny wkład".Więcej informacji: University College Cork: http://www.ucc.ie/en/(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Państwowy Uniwersytet Irlandii: http://www.nui.ie/(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Szwajcarski Federalny Instytut Nauki i Technologii Wodnej (EAWAG): http://www.eawag.ch/index_EN(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Science: http://www.sciencemag.org/(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Szwajcaria, Niemcy, Irlandia