Nowe sposoby zastępowania kluczowych surowców
W jaki sposób podnieść wydajność surowcową - to dylemat dotyczący nas wszystkich, podejmujących starania o obniżenie ich zużycia, ponowne wykorzystywanie, recykling i zastępowanie. Teraz jeden z unijnych projektów zajmuje się tym ostatnim elementem, czyli zastępowaniem kluczowych surowców. W ramach Sieci Innowacji Kluczowych Surowców (CRM_InnoNet) powstanie zintegrowana społeczność, która będzie stymulować innowacje dotyczące kluczowych surowców, które mają przynieść korzyści przemysłowi UE. Koordynatorzy projektu są przekonani, że niedobór kluczowych surowców, w powiązaniu z ich znaczeniem gospodarczym, zmusza do poszukiwania nowych możliwości ich zastępowania, aby obniżyć zużycie w UE i zmniejszyć relatywne uzależnienie od importu. Projekt jest finansowany z tematu "Nanonauki, nanotechnologie, materiały i nowe technologie produkcyjne" (NMP) Siódmego Programu Ramowego (7PR) Komisji Europejskiej. Dr Catherine Joce, kierowniczka projektu ds. nauki i technologii, powiedziała: "Europa jest obecnie całkowicie uzależniona od importu wielu kluczowych surowców, które stanowią podstawę takich branż jak elektronika, przemysł lotniczy i kosmonautyczny oraz czysta energia. Zastąpienie materiału mniej kluczowym zasobem lub całkowicie nową technologią jest jedną ze strategii radzenia sobie z tym problemem. Potencjał badawczo-rozwojowy Europy zapewnia nam dobrą pozycję do odkrywania i opracowywania innowacyjnych rozwiązań zastępczych. W ramach CRM_InnoNet ma powstać interdyscyplinarna sieć w celu dalszego rozwijania substytutów kluczowych surowców i opracowania harmonogramu wdrażania opcji zastępowania na potrzeby technologii o strategicznym znaczeniu gospodarczym dla przemysłu UE". Wiele osób nie wie nawet, że współczesne samochody, telewizory z płaskim ekranem, telefony komórkowe i inne, niezliczone produkty bazują na szeregu materiałów takich jak antymon, kobalt, lit, tantal, wolfram i molibden. Ta sama grupa metali wykorzystywanych w najnowszych zdobyczach techniki jest również nieodzowna w wytwarzaniu nowych produktów przyjaznych środowisku: lit i neodym - w samochodach elektrycznych; platyna - w katalizatorach samochodowych; ind, gal, selen i tellur - w panelach słonecznych; kobalt i samar - w energooszczędnych pociągach wysokich prędkości oraz stopy renu - w nowych, paliwooszczędnych samolotach. W ramach projektu przeanalizowane zostaną różne podejścia do problemu zastępowania. Jednym z przykładów jest bezpośrednie zastąpienie jednej substancji lub materiału innym, łatwo dostępnym, jak w przypadku zastępowania tlenku indu i cyny organicznymi polimerami w panelach słonecznych. Aczkolwiek istnieją również innowacyjne podejścia, takie jak zastępowanie materiału całkowicie nową technologią (np. zastąpienie katalizatorów metalowych procesami bioenzymatycznymi), a nawet usługą (np. program wynajmu akumulatorów do samochodów elektrycznych, polegający na ich wymianie na naładowane zamiast ładowania, co umożliwia dłuższy czas ładowania, który z kolei wymaga mniejszych ilości kluczowych surowców). W toku projektu zostanie przeprowadzony przegląd aktualnych inicjatyw UE w celu wypracowania metodologii szeregowania "zagrożonych" zastosowań według ważności oraz harmonogramu zastępowania kluczowych surowców. Utworzony zostanie biegun doskonałości w obszarze zastępowania kluczowych surowców, aby zapewnić dynamiczną, otwartą i proaktywną platformę dla całej społeczności interesariuszy. Ponadto powstanie interaktywny portal na potrzeby zróżnicowanej społeczności pracującej nad projektem. Wreszcie zespół projektowy, we współpracy z biegunem doskonałości, przygotuje zalecenia, pomysły na przyszłe inicjatywy i sugerowane działania na potrzeby decydentów. W skład konsorcjum CRM_InnoNet weszli uznani, doświadczeni i czołowi partnerzy z całego łańcucha wartości zastępowania kluczowych surowców, reprezentujący środowisko akademickie oraz organizacje badawcze i przemysłowe z odpowiednich sektorów o szerokim zasięgu europejskim i wysokim potencjale do pozyskiwania innych, niezbędnych partnerów z Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA). Koordynatorem projektu jest spółka Chemistry Innovation Ltd.Więcej informacji: Raport nt. surowców kluczowych dla UE: http://ec.europa.eu/enterprise/policies/raw-materials/files/docs/report-b_en.pdf Przyszłość zasobów - raport Chatham House http://www.chathamhouse.org/publications/papers/view/187947