Kibice piłki nożnej uczestniczą w testach efektu widza
Sympatycy futbolu wzięli udział w eksperymencie testującym jedno z najtrudniejszych zagadnień psychologii behawioralnej. Efekt widza opiera się na przekonaniu, że im większa liczba świadków nagłego wypadku, tym mniejsza istnieje szansa, że którykolwiek z nich zdecyduje się pomóc osobie w niebezpieczeństwie. Zjawisko to po raz pierwszy zidentyfikowano w latach 60. XX w., niemniej prowadzenie badań w tym zakresie okazało się trudne na przestrzeni lat. Większość eksperymentów opierała się na upozorowanych nagłych wypadkach lub brutalnych potyczkach z udziałem aktorów, co okazywało się niewiarygodne pod względem oceny autentyczności reakcji. Dr Southern wraz z kolegami z Uniwersytetu w Bournemouth, Wlk. Brytania, podjął trud przezwyciężenia trudności, obmyślając eksperymenty z wykorzystaniem technologii animacji komputerowej 3D. Wyniki zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie Public Library of Science (PLoS) One. Dr Southern twierdzi: "Zdaliśmy sobie sprawę, że przeprowadzenie eksperymentów wymaga możliwe jak najlepszego odtworzenia rzeczywistości. Jeżeli w wirtualnej rzeczywistości uda się skłonić ludzi do uwierzenia, że są na miejscu, a reakcje zachodzące wokół nich w tym środowisku są wiarygodne, wówczas zaczną oni reagować naprawdę". Aby stworzyć wirtualny świat, dr Southern i profesor Zhang wykorzystali system znajdujący się w University College London (UCL) o nazwie "ReaCToR". Wykorzystali obrazy stereo, które zostały następnie wyświetlone na ścianach i posadzce pokoju za pomocą projektorów cyfrowych wysokiej rozdzielczości. Lekkie okulary stereo, takie jak te wykorzystywane do oglądania nowoczesnej TV 3D, sprawiają, że osoba, która wejdzie w nich do pokoju, zobaczy realny pub sportowy w 3D. Technologia śledzenia położenia głowy zapewnia widoczność obrazu z odpowiedniej perspektywy, podczas gdy ośmiogłośnikowy system wysyła dźwięk kierunkowy. Na potrzeby serii eksperymentów przeprowadzonych wraz z kolegami z UCL i Uniwersytetu w Lancaster, zespół zwerbował 40 kibiców klubu FC Arsenal i poprosił ich o wejście do pomieszczenia ReaCToR, aby wyszukać pamiątki związane z piłką nożną. Po wejściu do środka uczestnicy natykali się na starcie dwóch mężczyzn. Dr Southern wyjaśnia, co się działo dalej: "Wykorzystywaliśmy różne scenariusze, aby przekonać się, jakie czynniki mogą przeszkodzić w podjęciu przez kogoś interwencji w momencie rozpoczęcia się starcia. Zmienną była ofiara starcia: kibic Arsenalu ubrany w koszulkę klubową albo osoba nie zainteresowana zespołem, ubrana w zwyczajną, czerwoną koszulkę. Uczestnicy podejmowali interwencje zdecydowanie częściej, kiedy należeli do tej samej grupy, co ofiara". Przeprowadzone zostały także inne eksperymenty, w których naukowcy zaprogramowali wirtualną ofiarę tak, aby patrzyła w czasie starcia prosto na uczestnika, prosząc o pomoc. W tym przypadku uczestnicy stawali się bardziej zaniepokojeni bezpieczeństwem ofiary, a ich interwencja była raczej słowna, a nie fizyczna, oznaczająca wyższy poziom zaangażowania. Naukowcy wypełnili bar również innymi, wirtualnymi postaciami, które rozmaicie reagowały na starcie. W jednym przypadku mężczyzna przyglądający się starciu po prostu wzruszył ramionami, kiedy uczestnik spojrzał się na niego. Wirtualni obserwatorzy wydawali także okrzyki, aby zachęcić uczestnika do interwencji lub go do niej zniechęcić. Dr Southern jest przekonany, że badania mogą przynieść znacznie więcej, aniżeli tylko pogłębić naszą wiedzę o słabościach ludzkiego umysłu. Mogą np. przyciągnąć uwagę policji i Ministerstwa Obrony w kontekście szkolenia pracowników w łagodzeniu konfrontacyjnych sytuacji. Zasugerowano również, że technologia może być wykorzystywana pomocniczo do oceny prawdopodobieństwa ponownego popełnienia brutalnego przestępstwa przez więźnia. Badania pilotażowe już przyniosły obiecujące wyniki. Dr Southern podsumowuje: "To technologia wspomagająca. Otwiera drogę do stosowania scenariuszy immersyjnych we wszelkiego typu zastosowaniach".Więcej informacji: Public Library of Science (PLoS) One. http://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0052766(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Uniwersytet w Bournemouth http://www.bournemouth.ac.uk(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Zjednoczone Królestwo