Wpływ mózgu na nasze zachowania żywieniowe
Dlaczego przejadamy się i spożywamy więcej kalorii niż potrzebujemy? Czy jedzenie to sposób nagradzania się i czy stres może sprawiać, że chcemy jeść więcej? To niektóre z pytań, na które europejskie badania nad żywnością mają przynieść odpowiedzi. NEUROFAST (Zintegrowana neurobiologia spożywania żywności, uzależnienia i stresu) to projekt kierowany przez Akademię Sahlgrenska przy Uniwersytecie w Gothenburgu, Szwecja. Przedsięwzięcie zgromadziło 13 ekspertów klinicznych i doświadczalnych z siedmiu państw europejskich. Środki unijne w wysokości 6 mln EUR mają wesprzeć badania nad biologią mózgu w kontekście związanych z żywnością zachowań, uzależnienia i stresu. Nacisk zostanie położony na społeczno-psychologiczną analizę determinantów uzależnienia od żywności i nadużywania substancji oraz czynników ryzyka takich jak stres, który powoduje zachowania uzależniające. Istnieją również wzajemne zależności, które wymagają uwagi, takie jak powiązania z bieżącymi badaniami nad zaburzeniami odżywiania oraz otyłością, stresem i uzależnieniem. Doświadczenia obejmują połączenie badań w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych, charakterystykę grup pacjentów oraz analizę realnych scenariuszy opartych na epidemiologicznych próbach populacyjnych. Zdaniem partnerów pomoże to przy dalszym opracowywaniu strategii. Profesor Suzanne Dickson z Instytutu Neuronauk i Fizjologii, który jest częścią Akademii Sahlgrenska, specjalizuje się w psychologii i neuroendokrynologii . Objaśnia znaczenie projektu: "Postanowiliśmy podjąć prace nad tym zagadnieniem, ponieważ dostępnych jest coraz więcej dowodów na powiązanie przejadania się ze szlakami mózgowymi związanymi z nagrodą, także z tymi, o których wiadomo, że oddziałują na nie narkotyki. Na przejadanie się mogą mieć wpływ predyspozycja genetyczna, choroby psychiczne i sygnały ze środowiska, które wywołują oczekiwanie nagrody w postaci pożywienia. Pośród innych czynników można wymienić presje społeczno-gospodarcze i stresujący tryb życia, między innymi stres w pracy i w domu". Badania objęły, jak do tej pory, obszar mózgu zwany polem brzusznym nakrywki (VTA). Pełni ono złożoną rolę i stanowi element mózgowego układu nagrody, pobudzanego sztucznie i naturalnie. To ważny obszar w badaniach nad percepcją, motywacją, uzależnieniem od narkotyków, intensywnymi emocjami związanymi z miłością oraz kilkoma zaburzeniami psychicznymi. Naukowcy pracujący nad projektem NEUROFAST są w szczególności zainteresowani VTA i jego powiązaniem z zachowaniami ukierunkowanymi na poszukiwanie pożywienia. Nawiązując do dotychczasowych osiągnięć projektu NEUROFAST, profesor Dickson podsumowuje: "Dowiedzieliśmy się ostatnio dzięki chirurgii bariatrycznej - zajmującej się leczeniem otyłości - że możliwa jest zmiana nagradzającego zachowania powiązanego z żywnością. Dotyczy ona nieznanych mechanizmów, które wiążą się prawdopodobnie z układem nagroda-żywność w mózgu. Koncentrujemy się w szczególności na hormonie o nazwie grelina, którego wydzielanie po zabiegu bariatrycznym ulega zmianie. Mamy nadzieję ujawnić nowe informacje o znaczeniu klinicznym i terapeutycznym na potrzeby przyszłych strategii farmakologicznych w zakresie tej choroby". Poczyniono także i inne odkrycia: "Dotychczas znacznie pogłębiliśmy w laboratorium naszą wiedzę o podstawowych mechanizmach mózgowych sterujących nagrodą w postaci żywności oraz o regulacyjnej roli hormonów jelitowych. Wiemy zatem wiele więcej o mechanizmach, to znaczy o układach mózgowych leżących u podstaw przejadania się, zwłaszcza żywnością wysokokaloryczną".Więcej informacji: NEUROFAST http://www.neurofast.eu/ Uniwersytet w Gothenburgu http://www.gu.se/english
Kraje
Szwecja