Skip to main content
European Commission logo print header

Cardiotoxicity High-throughput screening (HTS) with zebrafish embryo

Article Category

Article available in the following languages:

Układ sercowo-naczyniowy danio pręgowanego pozwala identyfikować i testować leki kardiotoksyczne i kardioterapeutyczne

W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na skuteczne nowe leki przemysł farmaceutyczny wprowadza większe ilości leków opartych na ołowiu. W ramach pewnego unijnego projektu przekształcono układ sercowo-naczyniowy danio pręgowanego w platformę do badań przesiewowych na potrzeby oceny kardiotoksyczności leków i odkrywania nowych leków kardioterapeutycznych.

Zdrowie icon Zdrowie

Wysokoprzepustowe badania przesiewowe (ang. high-throughput screening, HTS) przeprowadzane przy pomocy opartych na komórkach testów in vitro były swego czasu uznawane za odpowiedź na nieustannie nasilający się zalew nowych potencjalnych leków. Jednak dowody naukowe wskazują, że metoda ta nie pozwala w pełni zrozumieć działania badanego leku.

Badania przepustowe z udziałem danio pręgowanego pozwalają ograniczyć późniejsze wykorzystanie zwierząt w badaniach przedklinicznych

Odpowiedzią jest opracowana w ramach projektu ZECARDIO rewolucyjna platforma HTS o nazwie ZeCardio®. „Pierwotnie projektowaliśmy platformę na potrzeby badania kardiotoksyczności wywoływanej przez leki, jednak po przeprowadzeniu testów zdaliśmy sobie sprawę, że można ją także wykorzystać w procesie opracowywania innowacyjnych substancji leczniczych oraz w docelowych badaniach walidacyjnych z wykorzystaniem technologii CRISPR”, tłumaczy koordynator projektu dr Javier Terriente, dyrektor ds. naukowych firmy ZeClinics. Zespół badawczy projektu ZECARDIO przetestował i zwalidował platformę w warunkach przedklinicznych, wykorzystując do tego celu 100 związków o znanych profilach kardiotoksyczności lub kardioaktywności u człowieka. Jak twierdzi dr Terriente: „Nasze wyniki, opublikowane niedawno w czasopiśmie „Toxicological Sciences”, pokazują, że danio pręgowany jest o wiele bardziej predykcyjnym modelem doświadczalnym niż myszy i układy komórkowe, i daje porównywalne wyniki co badania z udziałem psów, które są obecnie złotym standardem w przedklinicznych badaniach na modelach zwierzęcych, wykorzystywanym w procesie opracowywania nowych leków dla układu sercowo-naczyniowego”.

Zakres i opłacalność badań rosną w tempie wykładniczym

Dofinansowanie UE pozyskane w ramach działania „Wsparcie dla innowacyjnych MŚP w sektorze biotechnologii w opiece zdrowotnej” było nieocenione dla rozwoju firmy. „Mamy obecnie blisko 30 pracowników i dalej się rozwijamy”, zauważa entuzjastycznie dr Terriente. Sukces biznesowy był tak ogromny, że firma ZeClinics założyła nową spółkę spin-off – www.zecardiotherapeutics.com (ZeCardio Therapeutics). „Jesteśmy obecnie w pierwszej fazie poszukiwania środków w wysokości 5 mln EUR, które pozwolą nam przeprowadzić kliniczną fazę badań różnych opartych na ołowiu leków odkrytych dzięki platformie ZeCardio®”, zauważa koordynator. Sukces dzięki współpracy zespołu – bariery pokonane Wprowadzenie oprzyrządowania w platformie ZeCardio® trwało kilka miesięcy dłużej, niż pierwotnie planowano. „Problemy te udało nam się rozwiązać dzięki talentowi i zaangażowaniu zespołu naukowego ZeClinics, którym dowodzi dr Sylvia Dyballa”, wyjaśnia dr Terriente. Inne wyzwania miały bardziej administracyjny charakter. „Mieliśmy także ogromne szczęście, że pracował z nami niezwykle utalentowany menadżer ds. grantów, Vaclovas Radvilas, który pomagał nam reagować na dynamiczne potrzeby tego projektu”, dodaje. „Nasza lista zadań nie zmieściłaby się w tym artykule”, żartuje dr Terriente, podsumowując ten temat w czterech zwięzłych punktach. Naturalnie, priorytetem było wzmocnienie pozycji ZeClinics jako największej i najbardziej innowacyjnej firmy świadczącej usługi oparte na wykorzystaniu danio pręgowanego. Drugim celem było zabezpieczenie środków finansowych dla ZeCardio Therapeutics i realizowanie planowanych procesów opracowywania nowych leków. Kolejnym było uzyskanie certyfikacji GLP w zakładach firmy, a ostatnim przyczynienie się do zaakceptowania przez przemysł i organy kontrolne danio pręgowanego jako modelu do badań w toku opracowywania nowych leków. „Chcemy osiągnąć ten cel najwcześniej, jak to możliwe, gdyż projekt jest częścią wieloośrodkowych inicjatyw, np. prowadzonych przez Narodowy Instytut Zdrowia (ang. National Institute of Health, NIH) w Stanach Zjednoczonych”. Podsumowując, dr Terriente wskazuje, że nagroda instrumentu na rzecz MŚP dała projektowi ZECARDIO nie tylko fundusze, ale co najważniejsze, silną wiarę w sukces firmy założonej przez nich 6 lat temu. „Najcenniejsze jest jednak to, że dofinansowanie UE pozwoliło nam stworzyć wysoce utalentowany i zaangażowany zespół, bez którego z pewnością nie doszlibyśmy tak daleko”.

Słowa kluczowe

ZECARDIO, lek, terapeutyczne, danio pręgowany, przedkliniczne, docelowe badania walidacyjne, opracowywanie nowych leków, sercowo-naczyniowy

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania