Wzmacnianie niebieskiej biogospodarki poprzez grupowanie infrastruktur badawczych w klastry
Środowisko morskie naszej planety stanowi ponad 90 % biosfery, dając schronienie organizmom o bogatej różnorodności biologicznej. Biotechnologia morska (niebieska) szybko staje się ważnym elementem globalnego sektora biotechnologicznego, mając na celu zaspokojenie rosnącego popytu na produkty biologiczne, których nie można pozyskiwać wyłącznie ze źródeł lądowych. Finansowana przez UE inicjatywa EMBRIC (European Marine Biological Research Infrastructure Cluster) promująca projekt Blue Bioeconomy miała na celu przyspieszenie odkryć naukowych i innowacji w dziedzinie morskich zasobów biologicznych oraz promowanie nowych zastosowań opartych na organizmach morskich. „Celem inicjatywy było nawiązanie współpracy pomiędzy partnerami ze środowiska akademickiego i przemysłowego w celu wzmocnienia powiązań pomiędzy nauką, przemysłem i regionami morskimi”, mówi kierownik projektu, Amélie Lecornec. Obecnie za sprawą pewnych niekorzystnych czynników znaczny potencjał ekonomiczny biotechnologii morskich pozostaje w sporej mierze niewykorzystany. Obejmują one czynniki operacyjne, które uniemożliwiają społeczności naukowej pełne zbadanie morskich zasobów biologicznych. Inne przeszkody obejmują trudności natury praktycznej i kulturowej w połączeniu nauki z przemysłem oraz rozdrobniony charakter regionalnych ekosystemów innowacji w dziedzinie biotechnologii morskiej na terenie całej Europy. Pokonanie tych barier wymaga ściślejszych połączeń między infrastrukturami badawczymi i społecznościami użytkowników, nauką i przemysłem, jak również między infrastrukturami badawczymi i politykami w zakresie badań, rozwoju i innowacji w europejskich regionach morskich.
Większa innowacyjność
Celem partnerów projektu było promowanie innowacji w dziedzinie biologii i ekologii morskiej na terenie Europy poprzez zgrupowanie sześciu infrastruktur badawczych w klaster. Chcieli oni zapewnić dostęp do pełnego spektrum różnorodności organizmów morskich oraz wiedzy fachowej w zakresie usług związanych z danymi i ich zarządzaniem. Dzięki całej tej zgromadzonej wiedzy w obrębie klastra można było zaprojektować efektywne procesy mające na celu opracowywanie naturalnych produktów. Wszystkie infrastruktury badawcze stosują różne podejścia i procesy, które zostały wykorzystane w ramach inicjatywy EMBRIC do stworzenia wirtualnej platformy przesiewowej. W celu wsparcia zarządzania, analizy i interpretacji danych morskich utworzono usługę zarządzania danymi – EMBRIC Configurator. Konsorcjum opracowało również studia przypadków, aby pomóc w badaniu i udoskonalaniu procesów odkrywczych poprzez wspólne działania rozwojowe. Te badania wewnętrzne uzupełniono o dostęp do usług EMBRIC zewnętrznym społecznościom użytkowników, jak np. w ramach pilotażowego programu Transnational Access w drugiej połowie okresu realizacji projektu.
Korzyści sięgające wielu poziomów
W ramach inicjatywy EMBRIC w kwestię znaczenia wspierania biogospodarki morskiej udało się zaangażować decydentów politycznych na szczeblu regionalnym, krajowym i unijnym. Podniesiono również świadomość w Europie na temat możliwości i potrzeby uwolnienia niedostatecznie wykorzystywanego potencjału oceanów. Ponadto projekt podkreślił znaczenie grupowania infrastruktur badawczych w klastry w celu przyspieszenia odkryć naukowych i innowacji w kontekście morskich zasobów biologicznych. Dodatkowo w ramach projektu ustanowiono wspólne, wykonalne i funkcjonalne procesy oraz przetestowano je poprzez zaangażowanie wszystkich tych infrastruktur badawczych. W ramach klastra opracowano również najlepsze praktyki, standardowe procedury i utworzono hurtownię danych powiązaną z tymi procesami. Działania te będą wykorzystywane przez infrastruktury badawcze w przyszłych projektach. Inicjatywa ta dostarcza Europie potężnych narzędzi służących wspieraniu interdyscyplinarności w czasach rosnącej specjalizacji działalności badawczej. „W konkretnej dziedzinie morskich zasobów biologicznych sojusze między infrastrukturami badawczymi, takie jak te zawarte w ramach EMBRIC, są niezbędne do przyspieszenia odkryć naukowych i rozwoju gospodarczego”, podsumowuje Lecornec.
Słowa kluczowe
EMBRIC, infrastruktura badawcza, klaster, biotechnologia, biogospodarka, niebieska biogospodarka, nauki biologiczne, wspólne działania rozwojowe, dostęp transgraniczny, projekt pilotażowy
