Test w miejscu opieki nad pacjentem, który prognozuje reakcję na leczenie stwardnienia rozsianego Stwardnienie rozsiane to zapalne zaburzenie immunologiczne, na które cierpią miliony osób na całym świecie. Aby wesprzeć prace nad jego wyleczeniem, konieczne są biomarkery, które pozwolą przewidzieć reakcję na leczenie. Zdrowie © lanatoma, Shutterstock Choroba ta powoduje duże obciążenie społeczno-gospodarcze, zaś w samej Europie koszty zdrowotne z nią związane przekraczają 15 miliardów euro. Mimo że terapie modyfikujące chorobę zdają się polepszać jakość życia pacjentów, blisko 20–50 % pacjentów nie reaguje odpowiednio na przepisane leczenie. Zmiany w składzie mikroflory u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym Aby rozwiązać ten problem, twórcy finansowanego ze środków UE projektu ScleroTest skoncentrowali się na tym, w jaki sposób można wykorzystać mikrobiom chorych do prognozowania ich odpowiedzi na leczenie. Badacze przeprowadzili najpierw badanie retrospekcyjno-prospekcyjne pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, których monitorowano przez trzy lata. Analiza mikroflory jelitowej wykazała ważną zmianę w różnorodności biologicznej oraz składzie mikroorganizmów w kale takich pacjentów w porównaniu ze zdrowymi osobami stosującymi podobną dietę. Co ciekawe, po zastosowaniu leczenia modyfikującego chorobę skład mikroflory był inny u osób reagujących na leczenie niż u osób, które na nie nie zareagowały. „Wyraźnie pokazało to korelację pomiędzy mikroflorą jelitową a skutecznością leczenia i przyczyniło się do opracowania zestawu diagnostycznego pozwalającego na identyfikację takich unikalnych gatunków bakterii”, wyjaśnia koordynatorka projektu, Laura Navarro. Laboratoryjny zestaw diagnostyczny do analizy mikroflory Zestaw ScleroTest do diagnostyki in vitro zaprojektowano, by analizować DNA gatunków bakterii unikalnych dla pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, aby prognozować ich reakcję na leczenie. Test wykorzystuje reakcję łańcucha polimerazy w czasie rzeczywistym, aby wzmocnić i wysekwencjonować hiperzmienny region V3-V4 genu na potrzeby rybosomalnego RNA 16s z próbek stolca pobranych od pacjentów. Gen ten wykazuje znaczną różnorodność sekwencji u różnych bakterii i umożliwia identyfikację społeczności drobnoustrojowej w jelitach. Zestaw ScleroTest daje rezultaty w ciągu około 2 godzin, oferując personelowi medycznemu możliwość dokładnego oszacowania, jak pacjent zareaguje na terapię. „Dlatego też w ciągu mniej niż 24 godzin neurolodzy mogą wybrać najlepszy sposób leczenia dla każdego ze swych pacjentów”, podkreśla Navarro. Co ważne, ScleroTest to nieinwazyjne i łatwe w użyciu narzędzie oferowane po niskiej cenie i umożliwiające podejmowanie decyzji o leczeniu w oparciu o dowody. Obecnie jest to najszybszy test dostępny na rynku, pozwalający wykrywać niepowodzenie leczenia i umożliwiający bardzo szybką zmianę terapii. Znaczenie testu ScleroTest i przyszłe kierunki działań Wykorzystanie ScleroTest w rutynowym leczeniu pacjentów ze stwardnieniem rozsianym będzie korzystne dla systemów opieki zdrowotnej, jako że unikną one drogich i nieskutecznych metod leczenia. Jednocześnie rozwiązanie to poprawi jakość życia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym i przyczyni się do lepszego zarządzania ich chorobą poprzez podejście oparte na medycynie precyzyjnej. Ciągłe wysiłki koncentrują się na optymalizacji klinicznej algorytmów oprogramowania stosowanych do wykrywania gatunków bakterii i powiązania ich z postępem choroby oraz reagowaniem na leczenie. Przewiduje się, że poprawi to czułość i specyficzność zestawu, zapewniając dokładniejszą i bardziej niezawodną prognozę ryzyka niepowodzenia leczenia. Przyszłe plany obejmują poprawienie parametrów technicznych zestawu ScleroTest i dalszy rozwój oprogramowania. Przed wprowadzeniem zestawu na rynek partnerzy projektu będą musieli dokonać walidacji klinicznej rozwiązania ScleroTest oraz uzyskać wymagane oznakowanie CE dla wyrobu medycznego do diagnostyki in vitro. Navarro przewiduje, że „podstawy naszej technologii koncentrujące się na roli ludzkiego mikrobiomu w zdrowiu i chorobie mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu innych chorób”. Słowa kluczowe ScleroTest, stwardnienie rozsiane, leczenie, mikroflora, reakcję łańcucha polimerazy, zestaw do diagnostyki in vitro, medycyna precyzyjna
