Narzędzie online ukazuje rolę jednostek w przeciwdziałaniu zmianie klimatu Wiele osób zastanawia się, jak będzie wyglądać ich życie i praca w świecie o zerowej emisji dwutlenku węgla netto. Twórcy finansowanego ze środków UE projektu EUCalc stworzyli interaktywny generator różnych scenariuszy, który pokaże, w jaki sposób wpłyną na nas wszystkich cele porozumienia paryskiego. Zmiana klimatu i środowisko © Romolo Tavani, Shutterstock Czy powinniśmy starać się ograniczyć globalny wzrost temperatury do 1,5 °C czy do 2 °C? Czy udział Europy w niezbędnych działaniach należy obliczyć na podstawie liczby jej mieszkańców czy raczej faktycznych możliwości? „Generator scenariuszy dotyczących przemian” opracowany w ramach projektu EUCalc (EU Calculator: trade-offs and pathways towards sustainable and low-carbon European Societies) zadaje te i wiele innych pytań, aby dowiedzieć się, ile dokładnie trzeba zmienić, by osiągnąć wybrany cel. Twórcy polityk, właściciele firm, naukowcy i zwykli obywatele będą w stanie uzyskać dostęp do interaktywnych wykresów oraz informacji na temat działań mających na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej w 60 sektorach, a także dowiedzieć się więcej na temat globalnych korzyści z działań podejmowanych w Europie i porównać scenariusze w przypadku, gdy reszta świata pójdzie za jej przykładem albo nie podejmie żadnych działań. W pierwszym z narzędzi obliczenia uwzględniają emisje gazów innych niż CO2 oraz badają ich wpływ na klimat w porównaniu z CO2. Dane zachęcające do działania Narzędzie to stanowi cenne źródło informacji dla zainteresowanych stron, które poszukują odpowiednich rozwiązań mogących zmniejszyć ich wpływ na globalne ocieplenie. Jeśli celem jest na przykład dekarbonizacja sektora rolnictwa i żywności, można poznać różne wzorce żywienia i scenariusze użytkowania gruntów, uwzględnić opcje intensyfikacji i ekstensyfikacji, a także poznać zalety i wady każdej z opcji. Narzędzie pozwoli nawet na oszacowanie koniecznych kompromisów i dodatkowych korzyści wynikających z innych decyzji, na przykład w sektorze energetycznym. Jak to ujął Juergen Kropp, koordynator projektu: „Proponowane przez nas podejście umożliwia podmiotom przyjęcie kompleksowej strategii walki z globalnym ociepleniem”. Aby upewnić się, że wszyscy są w stanie korzystać z tego modelu i narzędzi, zespół projektu EUCalc, obejmujący 13 instytucji koordynowanych przez Poczdamski Instytut Badań nad Wpływem Klimatu (niem. Potsdam-Institut für Klimafolgenforschung, PIK) w Niemczech, zaprojektował je tak, by ich poziom złożoności był najwyżej średni. Dodatkowo różni respondenci przekazali cenne informacje zwrotne, które mogą zaowocować dalszym uproszczeniem interfejsu. Również same udostępniane treści są przystępne. „Zaletą kalkulatora jest to, że uwzględnia nie tylko zmiany technologiczne”, opowiada Kropp, pełniący rolę zastępcy przewodniczącego grupy „Odporność Klimatyczna” Domeny Badawczej II oraz kierownika grupy roboczej „Miejskie Transformacje” w PIK. „Wiemy, że sam postęp technologiczny nie wystarczy, jeśli chcemy w 2050 roku osiągnąć neutralność emisyjną, dlatego EUCalc uwzględnia także rolę zmian dotyczących stylu życia w obniżaniu emisyjności w Europie”. Wysiłki obywateli Narzędzie uwzględnia też kwestie, z którymi obywatele mogą się identyfikować, takie jak odległość przebyta każdego roku, liczba pasażerów w samochodzie, liczba godzin spędzonych przed ekranem lub ilość zmarnowanego jedzenia. Dane te otwierają oczy osobom, które nadal mają skłonności do marginalizowania znaczenia działań jednostek: narzędzie wykazuje, w jaki sposób ambitne zmiany stylu życia mogą zaowocować ograniczeniem emisji o 60 % do 2050 r. Projekt oferuje również ważne przemyślenia dla kluczowych sektorów odpowiedzialnych za zmianę klimatu. Kropp ma nadzieję, że przyczynią się one do podjęcia szybkich działań. Wyjaśnia: Problemem nie jest to, czy jesteśmy w stanie w ogóle osiągnąć neutralność, ale to, kiedy ją osiągniemy. Jesteśmy już na poziomie globalnego ocieplenia o 1,5 °C, a każdy mijający dzień oddala nas od realizacji tego celu. Inicjatywy oddolne, takie jak piątki dla przyszłości, to dobry sposób podtrzymywania nacisków, jednak rządy powinny podjąć więcej daleko idących interwencji”. Dodał też, że wyniki uzyskane w ramach projektu wykazują, że w samym tylko sektorze produkcyjnym można ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o 90 %, stosując technologie takie jak produkcja chemiczna oparta na wodorze, cement niskoemisyjny czy połączenie odnawialnych źródeł energii. Jednak w przypadku wszystkich pozostałych sektorów czas ucieka. Słowa kluczowe EUCalc, globalne ocieplenie, porozumienie paryskie, scenariusz dotyczący przemian, generator, kalkulator, klimat, narzędzie
