Higieniczne jedzenie: technologia wykrywania mikrobów zapewnia czystą wodę przemysłowi spożywczemu
Europejski przemysł spożywczy zużywa rocznie 3,6 biliona litrów wody słodkiej, wykorzystując ją do usuwania brudu i zanieczyszczeń ze świeżej żywności, zanim zostanie ona sprzedana supermarketom, restauracjom i na rynkach hurtowych. „Jestem Holendrem i dopóki na własne oczy nie zobaczyłem, jak obniża się poziom jeziora obok mojego biura, nigdy nie myślałem, że w Królestwie Niderlandów możemy doświadczyć niedoboru wody”, mówi Hans Blaak, koordynator projektu FOODWATERH2020. „Taka obserwacja wystarczy, by zrozumieć, jak duży jest to problem na świecie. I właśnie ten problem chcemy rozwiązać”. By zaoszczędzić wodę, wiele ośrodków przetwórczych poddaje recyklingowi tę samą wodę przez długi czas. Niestety, stwarza to warunki do namnażania się w wodzie bakterii i zarodników grzybów. To nie tylko sprowadza zagrożenia dla życia ludzi, ale prowadzi to też do skrócenia okresu trwałości produktów i przyczynia się do tego, że w UE wyrzuca się rocznie 88 milionów ton zmarnowanej żywności. Choć wiele ośrodków przetwórstwa żywności korzysta ze stawów osadowych, w których można oddzielić cząstki ziemi i gliny przed ponownym użyciem wody, proces ten nie pozwala na wyeliminowanie drobnoustrojów i wymaga wygospodarowania dużego obszaru ziemi. Blaak jest dyrektorem holenderskiej firmy VAM WaterTech, która przez ostatnie osiem lat pracowała nad kompaktowym rozwiązaniem do oczyszczania wody z brudu i drobnoustrojów powodujących psucie się żywności. Kluczowym elementem tej technologii jest czujnik spektroskopowy opracowany przez VAM WaterTech we współpracy z inną holenderską firmą o nazwie GooFra. Spektroskopię wykorzystuje się zazwyczaj do badania chemicznych i fizycznych właściwości obiektu. Dzięki uczeniu maszynowemu firma VAM WaterTech była w stanie opracować oprogramowanie, które błyskawicznie identyfikuje rodzaj i ilość drobnoustrojów w wodzie. „Za sprawą precyzyjnego pomiaru zawartego w wodzie brudu, nie tylko cząstek piasku i gliny, ale też różnych bakterii i grzybów, wiemy dokładnie, co trafia do systemu i jaką dokładnie drogę ma do pokonania, a także czas i intensywność uzdatniania potrzebne do całkowitego oczyszczenia wody”, wyjaśnia Blaak. Najpierw ziemia i piasek są oddzielane i suszone, aż w procesie sedymentacji nie zmienią się w kostki materii stałej, które można wykorzystać ponownie w gospodarstwach i szkółkach leśnych. Pozostałą wodę można stosownie do potrzeb poddać następnie standardowej sterylizacji, na przykład ozonowaniu. Prace nad tą innowacyjną technologią uzdatniania wody były finansowane w ramach unijnego programu Horyzont 2020. „Pomogło nam to opracować plan biznesowy i znaleźć sposób na komercjalizację tej technologii”, twierdzi Blaak. Firma ma zamiar ubiegać się o środki z drugiej fazy finansowania, które według deklaracji Blaaka mają pozwolić na rozwinięcie technologii i obniżenie jej ceny tak, by znalazła zbyt w krajach rozwijających się. „Naszym celem jest obecność na rynku przetwórstwa warzyw i owoców na całym świecie i zredukowanie w nim zużycia wody o 95 %”, podsumowuje Blaak.
Słowa kluczowe
FOODWATERH2020, woda, żywność, brud, grzyby, bakterie, odpady, przetwórstwo, spektroskopia, uczenie maszynowe