Poprawa jakości warstwy uprawnej gleby umożliwia bardziej zrównoważoną uprawę jabłek
Prowadzenie zrównoważonych upraw jabłek, z których plony stają się składnikami posiłków dla dzieci jest wyzwaniem, nawet dla takich firm jak Danone. Obecność pozostałości pestycydów nie może w nich przekraczać 0,01 miligrama na kilogram, dodatki do żywności są poddawane ścisłej kontroli, a maksymalna dopuszczalna ilość zanieczyszczeń jest do 5 000 razy mniejsza niż w przypadku żywności przeznaczonej dla dorosłych. Te rygorystyczne normy stały się inspiracją do podjęcia badań, dzięki którym wszyscy konsumenci będą mogli cieszyć się zdrowszą żywnością. Projekt badawczy HARVEST (Healthy Apples Research: Valuing Environmental Sustainability of Topsoil), realizowany przy wsparciu programu „Maria Skłodowska-Curie”, ma na celu wprowadzenie proaktywnego podejścia do zdrowia konsumentów. W jego ramach firma Danone i jej partnerzy – rolnicy, Uniwersytet Wageningen i INRA – starają się opracować zrównoważony system upraw jabłek. „Stosujemy dwie procedury promujące bioróżnorodność na terenach rolnych”, mówi Laura Martinez, koordynatorka projektu HARVEST. „Pierwsza z nich polega na uprawie pasów kwietnych składających się z traw i roślin strączkowych pomiędzy rzędami jabłoni. Drugą z nich jest ograniczanie mechanicznego odchwaszczania (koszenia i orania), co zapobiega naruszaniu struktury gleby i znajdujących się w niej zbiorowisk mikroorganizmów”. Sadzenie pasów kwietnych jest znaną metodą pozwalającą na zmniejszanie populacji szkodników naziemnych bez użycia pestycydów, nadal jednak nie potwierdzono jej wpływu na jakość gleby. Danone liczy na zwiększenie biomasy drobnoustrojów w glebie, poprawę obiegu węgla, większą dostępność składników odżywczych i wzrost liczebności grzybów mających korzystny wpływ na jakość gleby, takich jak saprotrofy oraz grzyby wchodzące w mikoryzę z korzeniami roślin. Naukowcy badali także ziemię, która nie była koszona ani orana, a zawarte w niej części roślin rozkładały się swobodnie pod koronami drzew. „Spodziewamy się poprawy struktury gleby w sadach. Poza tym, praktyki te powinny ograniczyć ewapotranspirację w okresie letnim”, wyjaśnia Martinez.
Drzewa o zdrowych korzeniach obradzają w lepsze owoce
Dzięki takiemu połączeniu różnych podejść zadbano zarówno o części roślin znajdujące się pod ziemią, jak i nad nią. Jest to pierwszy projekt badawczy, w którym zastosowano kompleksowe podejście do systemów rolniczych, a parametry biologiczne (takie jak ilość biomasy mikrobiologicznej, oddychanie i liczebność grzybów) zostały wykorzystane jako ważne wskaźniki wydajności, których monitorowanie przełoży się na poprawę obiegu składników odżywczych i dwutlenku węgla oraz regulację gospodarki wodnej. W ramach przyjętego wcześniej podejścia do określania żyzności gleby wykorzystywano parametry chemiczne. Projekt będzie trwał jeszcze niecały rok. Koordynatorka projektu tak podsumowuje dotychczasowy przebieg prac: „W ciągu pierwszego roku przeprowadziliśmy badania w dwóch sadach jabłoni – we Francji i w Czechach. Pobraliśmy próbki gleby i korzeni drzew, aby zmierzyć parametry pozwalające na ocenę stanu gleby. Należą do nich m.in. ilość biomasy mikrobiologicznej i mikrobiologiczny profil kataboliczny, kolonizacja mikoryzowa jabłoni, występowanie zbiorowisk grzybów glebowych oraz dostępność składników odżywczych w glebie. Obecnie analizujemy te dane”. Oprócz tego przedstawiciele firmy Danone spotkali się z plantatorami jabłek z Czech i Polski, marchwi z Francji i Polski oraz ryżu z Hiszpanii. Firma planuje wprowadzenie opartych na wynikach projektu procedur dotyczących upraw innych roślin. „Prace prowadzone w ramach projektu HARVEST pozwalają na zrozumienie wzajemnych powiązań między glebą, mikroorganizmami i produktami końcowymi trafiającymi na stoły do konsumentów. Wprowadzamy nowy sposób myślenia i postrzegania relacji pomiędzy działalnością firmy a jej wpływem na środowisko”, dodaje Martinez. W 2017 roku firma Danone wprowadziła nowy slogan – „Jedna planeta, jedno zdrowie”. Jego przesłanie jest jasne: zdrowie ludzi i Ziemi są nieodłączne. W myśl tej filozofii opracowywane są ulepszone modele produkcji żywności, które sprawią, że ziemia będzie dawać zrównoważone plony przez wiele lat.
Słowa kluczowe
HARVEST, Danone, jabłoń, sad, uprawna warstwa gleby, żywność dla dzieci, uprawa roli, pasy kwietne