Poszukiwanie genów, które mogą „dezaktywować” raka Kiedy organizm naprawia uszkodzenia tkanki wyściełającej żołądek, proces ten może przynieść skutek odwrotny do zamierzonego, prowadząc do nowotworzenia. Zrozumienie przyczyn rozpoczęcia tego procesu może pomóc w odkryciu sposobów leczenia raka żołądka. Zdrowie © Mfarr, Shutterstock Rak żołądka ma znaczący wpływ na zdrowie publiczne: jest siódmym najczęściej diagnozowanym nowotworem i piątą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów w Europie. Trzy na cztery osoby, u których zdiagnozowano raka żołądka, nie przeżywają 5 lat. Celem wspieranego przez UE projektu Troy Stem Cells było lepsze zrozumienie wyjątkowego typu komórek występujących w żołądku, które w celu naprawy uszkodzeń tkanek mogą przechodzić ze stanu spoczynku do stanu aktywnej proliferacji. „Staraliśmy się zrozumieć, w jaki sposób komórki macierzyste żołądka utrzymują równowagę między naprawą uszkodzeń tkanek a homeostazą”, mówi koordynator projektu Bon-Kyoung Koo. „A także w jaki sposób nieprawidłowa proliferacja komórek macierzystych prowadzi do nowotworzenia”. Genetyczny przełącznik Ponieważ komórki macierzyste Troy+ są zdolne do naprzemiennego przechodzenia pomiędzy stanami spoczynku i aktywnego podziału, stanowią one model, który pozwala zrozumieć, w jaki sposób komórki nowotworowe wymykają się spod biologicznej kontroli, ulegając nieprzerwanemu podziałowi. Określono też, że komórki macierzyste Troy+ biorą udział w rozwoju metaplazji spazmolitycznej wykazującej ekspresję polipeptydu (ang. spasmolytic polypeptide-expressing metaplasia, SPEM), prekursora raka żołądka. Przed rozpoczęciem tego badania nie było jasne, w jaki sposób komórki macierzyste Troy+ przechodzą pomiędzy dwoma trybami. Jednak Koo i jego zespołowi z Austriackiej Akademii Nauk udało się określić, że odpowiedzialny jest za to ten molekularny „przełącznik”. „Odkryliśmy, że dobrze znany regulator cyklu komórkowego ulega wzmożonej ekspresji w komórkach macierzystych w stanie spoczynku, jednak po uszkodzeniu tkanki szybko znika, co prowadzi do aktywnej proliferacji”, dodaje. Aby zbadać progresję i leczenie różnych typów raka żołądka, zespół wraz ze swoim współpracownikiem Danielem Stange ze Szpitala Uniwersyteckiego Carl Gustav Carus w Dreźnie, w Niemczech wyhodowali myszy, u których rozwinęły się podobne nowotwory żołądka. Pozwoliło im to na przebadanie nowotworów zarówno w warunkach in vivo, jak i in vitro, używając organoidów uzyskanych z komórek macierzystych zwierząt. „Użycie tego modelu pozwoliło nam na poznanie warunków niezbędnych do progresji raka żołądka oraz potencjalnych podejść terapeutycznych do jego leczenia”, wyjaśnia Koo. Finansowanie z UE Projekt wsparła Europejska Rada ds. Badań Naukowych. Koo mówi, że grant ten przydał się zwłaszcza do nawiązania ścisłej współpracy z naukowcami z Drezna i Cambridge. „Fundusze otrzymane od ERBN zostały również wykorzystane do rekrutacji wybitnie uzdolnionych młodych naukowców na stanowiska pracowników i asystentów badawczych”, zauważa. „Opublikowaliśmy też wiele prac na tematy od czysto akademickich po poruszające kwestie badań przekładających się w większym stopniu na praktyczne zastosowania”. Dzięki badaniom zespół był w stanie stworzyć ponad 20 organoidów raka u ludzi i myszy, które posłużyły do modelowania choroby i testowania potencjalnych metod leczenia. Teraz zespół planuje wykorzystać je do dalszego badania genów i mechanizmów molekularnych zidentyfikowanych w ramach projektu Troy Stem Cells. Istnieje nadzieja, że lepsze zrozumienie tych procesów zaowocuje nowymi podejściami terapeutycznymi do walki z rakiem żołądka. Słowa kluczowe Troy Stem Cells, rak, żołądek, żołądkowy, organoidy, proliferacja, tkanka, uraz, przełącznik, komórki macierzyste Troy+
