European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS

Insomnia’s Negative Sequelae On Mood: from Neuroscience to Intervention in the Aged

Article Category

Article available in the following languages:

Aplikacje zapewniające wsparcie psychiczne łagodząc bezsenność zapobiegają depresji

Lepiej zapobiegać depresji niż ją leczyć. Wyzwanie polega jednak przede wszystkim na zidentyfikowaniu osób najbardziej narażonych, a naukowcy traktują bezsenność jako modyfikowalny czynnik ryzyka.

Zdrowie icon Zdrowie

Jednym z wyzwań przy określaniu stanu zdrowia psychicznego jest to, że podobne zaburzenia występują w przebiegu wielu chorób. Bezsenność została zidentyfikowana jako drugie najczęściej występujące zaburzenie psychiczne w UE, plasując się pomiędzy zaburzeniami lękowymi a ciężką depresją. To samo badanie wykazało również, że mniej niż jedna trzecia badanych otrzymała leczenie, co sugeruje, że istniejące potrzeby nie są odpowiednio zaspokajane. Bezsenność stanowi podstawowy epidemiologiczny czynnik ryzyka innych problemów związanych ze zdrowiem psychicznym. Szanse na rozwój depresji są dwukrotnie większe wśród osób z zaburzeniami snu. Mechanizmy za to odpowiedzialne nie zostały jednak dostatecznie zbadane. „Na szczęście nie u każdego, kto cierpi na bezsenność, pojawiają się inne problemy ze zdrowiem psychicznym. Rozpoznając różnice między osobami, u których rozwinęła się depresja, a tymi, u których do tego nie doszło, możemy zidentyfikować osoby najbardziej narażone i nadać im priorytet w leczeniu profilaktycznym”, wyjaśnia Eus J. W. van Someren, koordynator projektu INSOMNIA z Holenderskiego Instytutu Neuronauki.

Porównywanie osób, które mają problemy ze snem

Projekt rozpoczął się od analizy dużych zbiorów danych zebranych za pośrednictwem internetowej platformy nauki obywatelskiej stworzonej w celu lepszego zrozumienia bezsenności. Profile osób z bezsennością o zwiększonym ryzyku wystąpienia depresji zidentyfikowano za pomocą analizy klas ukrytych. Zespół porównuje obecnie wiele miar związanych ze strukturą i funkcjami mózgu u osób cierpiących na bezsenność, u których występuje wysokie bądź niskie ryzyko wystąpienia depresji, w celu zidentyfikowania powiązanych czynników. Naukowcy skupiają się na pacjentach z wysokim ryzykiem wystąpienia depresji, aby określić, czy te połączone środki mogłyby umożliwić przewidywanie, u kogo najprawdopodobniej wystąpią objawy depresji w ciągu najbliższego roku. Wyniki powinny pojawić się jesienią tego roku, ale wstępne ustalenia wskazują na zaangażowanie obwodów regulacji emocji w mózgu, a nie systemów regulacji snu, jak można by się spodziewać. Odkrycie to, o ile zostanie potwierdzone, może pomóc wyjaśnić, dlaczego bezsenność jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju depresji i innych dolegliwości związanych ze zdrowiem psychicznym, zwłaszcza zaburzeń lękowych i zespołu stresu pourazowego.

Środki zapobiegawcze

W projekcie INSOMNIA oceniono również, czy wspomagane przez internet domowe metody leczenia bezsenności wpłynęły na poprawę snu i pomogły zapobiec wystąpieniu depresji. Badania były prowadzone przez przeszkolonych psychologów i obejmowały kilka modułów poznawczych, behawioralnych i związanych z ekspozycją na światło. „Zastosowane przez nas podejście jest znacznie bardziej skuteczne niż zautomatyzowane interwencje cyfrowe. Połączenie kilku modułów internetowych okazało się szczególnie skuteczne w zapobieganiu objawom depresji u 132 uczestników, co najmniej przez rok”, dodaje van Someren. Umiejętność identyfikacji osób z wysokim ryzykiem wystąpienia depresji i nadanie im priorytetowego znaczenia przy interwencjach profilaktycznych przynosi korzyści nie tylko samym zainteresowanym, ale także specjalistom zajmującym się zdrowiem psychicznym. Zapobiegawcze interwencje internetowe opracowane w ramach projektu INSOMNIA stanowią pionierską metodę identyfikacji osób znajdujących się w grupie ryzyka, którą można ponadto skalować dla dużej populacji. „Nadal analizujemy dane pod kątem dalszych spostrzeżeń, które mogą zmienić postrzeganie tego, jak najlepiej dbać o zdrowie psychiczne, a dotychczasowe odkrycia stały się fundamentami pod szeroką gamę innowacyjnych interwencji mających na celu usprawnienie regulacji nocnych emocji”, mówi van Someren.

Słowa kluczowe

INSOMNIA, depresja, zdrowie psychiczne, sen, regulacja emocji, mózg, lęk

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania