Nieważne, skąd jesteśmy, to jest nasz ulubiony zapach
Czy myśląc o ulubionym zapachu, przywołujesz w wyobraźni czekoladę lub róże? Naukowcy ze szwedzkiego Instytutu Karolinska oraz Uniwersytetu Oksfordzkiego wyniuchali odpowiedź i zaprezentowali uzyskane wyniki w dzienniku „Current Biology”(odnośnik otworzy się w nowym oknie).
Nos swoje wie
Wprawdzie nie mówimy w tym samym języku, jednak możemy przynajmniej być zgodni co do tego, jakie zapachy lubimy, a jakich nie. Aż do teraz sądzono, że na nasze preferencje duży wpływ ma kultura, jednak wyniki badania dowodzą, że to od struktury molekuły zapachowej zależy, czy będziemy kręcić nosem na dany zapach. „Chcieliśmy sprawdzić, czy ludzie na całym świecie tak samo postrzegają zapachy i lubią zapachy tego samego typu, czy może jest to zależne od kultury, w której żyją”, stwierdził główny autor badania, dr Artin Arshamian z Wydziału Neuronauki Klinicznej w Instytucie Karolinska, w komunikacie prasowym(odnośnik otworzy się w nowym oknie). „W przeszłości uważano, że to kwestia kulturowa, jednak teraz możemy wykazać, że kultura ma z tym niewiele wspólnego”. Dr Arshamian dodaje: „Kultury na całym świecie oceniają różne zapachy w podobny sposób, niezależnie od tego, skąd pochodzą, jednak preferencje zapachowe są kwestią osobistą, nie kulturową”.
Preferencje osobiste, nie kulturowe
Aby przetestować, czy preferencje zapachowe danej osoby są powiązane z jej kulturą, naukowcy przebadali dziewięć grup osób o różnych stylach życia: od tajskich łowców-zbieraczy po mieszkańców Nowego Jorku. Ogółem 235 uczestników poproszono o ocenę 10 różnych zapachów w skali od przyjemnego do nieprzyjemnego. Pierwsze miejsce zajęła wanilia, drugie – brzoskwinie. Woń sera, soku jabłkowego i spoconych stóp uznano za najbardziej nieprzyjemną. Dlaczego zgodnie oceniamy najlepsze i najgorsze zapachy na świecie, niezależnie od naszej kultury? Zespół uważa, że w trakcie ewolucji człowieka zdolność do wyczuwania brzydkich zapachów zwiększała jego szanse na przeżycie. „Wiemy już, że istnieje uniwersalne postrzeganie zapachów zależne od struktury molekularnej. Wyjaśnia to, dlaczego dany zapach nam się podoba lub nie”, zauważa dr Arshamian. „Kolejnym etapem będzie zbadanie tego zjawiska poprzez powiązanie tej wiedzy z procesami zachodzącymi w mózgu podczas wąchania określonego zapachu”.