Nowa szczepionka pozwoli wyeliminować jaglicę jako problem zdrowia publicznego
Jaglica(odnośnik otworzy się w nowym oknie) to infekcja, która nieleczona może wywołać ślepotę. Większość z szacowanych 146 milionów aktywnych przypadków jaglicy dotyczy dzieci i kobiet żyjących w biednych krajach. Wywołana przez bakterię Chlamydia trachomatis infekcja jest wysoce zakaźna i zazwyczaj rozprzestrzenia się wskutek bezpośredniego kontaktu, używania brudnych ręczników i odzieży, a także jest roznoszona przez muchy. Jaglicę można leczyć chirurgicznie i za pomocą antybiotyków, jednak wiele zarażonych osób nie ma dostępu do takiej opieki, dlatego specjaliści z całego świata stawiają na profilaktykę, której podstawą jest dbanie o higienę i zapewnienie odpowiednich warunków sanitarnych. „Takie działania są ważne, ale tak naprawdę pomogłoby całkowite wyeliminowanie choroby”, przekonuje Jes Dietrich(odnośnik otworzy się w nowym oknie), starszy badacz z zakresu immunologii chorób zakaźnych pracujący w duńskim Statens Serum Institut(odnośnik otworzy się w nowym oknie), oddziale duńskiego ministerstwa zdrowia odpowiedzialnym za przygotowanie do walki z chorobami zakaźnymi. Dzięki wsparciu finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu TracVac(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Dietrich kieruje pracami nad szczepionką przeciwko jaglicy. „Jedynym sposobem na faktyczne opanowanie jaglicy na obszarach endemicznych i wyeliminowanie jej jako problemu zdrowia publicznego są szczepienia”, mówi Dietrich.
Uzyskanie odporności w oku
Pierwszym zadaniem projektu było opracowanie szczepionki ochronnej przeciwko jaglicy. W tym celu naukowcy przebadali osoby posiadające naturalną odporność z regionów endemicznych, aby lepiej zrozumieć działanie przeciwciał. Informacje te wykorzystano następnie przy tworzeniu konstruktów szczepionki i przetestowano na zwierzętach z rzędu naczelnych pod kątem zdolności do indukowania przeciwciał ochronnych. Następnie badacze opracowali protokół immunizacji pozwalający na uzyskanie optymalnej odporności w oku. Ponownie wykorzystując model oparty na zwierzętach z rzędu naczelnych, przetestowali różne konstrukty szczepionki opracowane w pierwszej fazie. Najbardziej obiecująca strategia szczepienna została przetestowana podczas badania klinicznego I fazy. „Ostatecznie udało nam się opracować szeroko neutralizującą szczepionkę przeciwko jaglicy oraz strategię szczepienną pozwalają na uzyskanie odporności w oku”, tłumaczy Dietrich.
Na dobry początek
Chociaż szczepionka przeciwko jaglicy wymaga jeszcze przetestowania w badaniach klinicznych, wstępne wyniki pokazują, że może ona wywoływać odpowiedź immunologiczną oka – jest to bardzo zachęcające odkrycie, jeśli chodzi o szczepionki przeciwko patogenom infekującym oko. „Teraz zamierzamy ubiegać się o dodatkowe środki na kontynuację projektu, ale wyniki TracVac wskazują na obiecujący początek”, mówi Dietrich. Zdaniem Dietrich sukces projektu był możliwy dzięki ścisłej współpracy pomiędzy ekspertami w dziedzinie chorób zakaźnych, badań klinicznych i badań nad szczepionkami oraz wykorzystaniu modeli zwierzęcych. „Jestem szczególnie dumna ze współpracy wszystkich partnerów, która pozwoliła osiągnąć ważne rezultaty o istotnym wpływie na zdrowie w wymiarze globalnym”, dodaje na koniec Dietrich. „To doskonały przykład tego, jak niezwykłe efekty może przynieść wspieranie synergii pomiędzy różnymi obszarami wiedzy specjalistycznej”.
