Perspektywa dzieci wpływa na politykę i praktyki dotyczące integracji
Systemy edukacji w całej Europie stoją przed wieloma wyzwaniami związanymi z różnorodnością etniczną, kulturową i językową dzieci migrantów. Szkoła jest miejscem o kluczowym znaczeniu dla płynnej integracji, dlatego należy wyjść poza konwencjonalne rozwiązania i ponownie przyjrzeć się istniejącej polityce integracyjnej.
Brak perspektywy dziecka
Zespół finansowanego przez UE projektu MiCREATE badał współczesne procesy integracyjne dzieci migrantów i wprowadził podejście umożliwiające dzieciom w każdym wieku dzielenie się swoimi doświadczeniami związanymi z adaptacją w społecznościach przyjmujących. Zgromadzone historie dzieci pomogą w spełnieniu ich potrzeb i oczekiwań. „Zastosowaliśmy perspektywę skupioną na dzieciach w naszych badaniach nad integracją migrantów jako alternatywę dla istniejącego na poziomie polityki podejścia zorientowanego na perspektywę dorosłych”, wyjaśniają Mateja Sedmak i Barbara Gornik, badaczki w Centrum Nauki i Badań w Koprze (Słowenia), które odpowiada za koordynację projektu.
Badania dopuszczają do głosu dzieci
Partnerzy projektu zidentyfikowali istniejące środki i programy integracji dzieci migrantów na poziomie regionalnym i lokalnym. Wzięli pod lupę społeczności przyjmujące w Austrii, Danii, Hiszpanii, Polsce, Słowenii i Zjednoczonym Królestwie, analizując dane dotyczące polityki i administracji, a także dyskurs polityczny, medialny i społeczny. Ponadto zespół projektu przeanalizował wpływ społeczno-kulturowy programów integracyjnych, przeprowadzając w tym celu studia przypadków w wyżej wymienionych krajach oraz we Francji, Grecji, Turcji i Włoszech. Badaniami objęto nauczycieli, systemy szkolnictwa, nowo przybyłych migrantów, wieloletnich mieszkańców i lokalne dzieci. Prowadzono je w takich miejscach jak szkoły, obozy uchodźców, nieformalne obozy, ośrodki recepcyjne i domy dla osób ubiegających się o azyl, zamieszkiwane przez różne grupy dzieci migrantów, takie jak migranci ekonomiczni, uchodźcy, dzieci starające się o azyl, migranci nieuregulowani i nielegalni migranci. W badaniach udział wzięło ponad 6 000 dzieci migrantów i lokalnych dzieci.
Narzędzia i polityka zorientowane na dzieci
Ustalenia i wyniki badań zostały wykorzystane w różnych sprawozdaniach, interaktywnych narzędziach i treściach polityk. Wszystkie te materiały dodano do Europejskiego zestawu narzędzi dla szkół w 2022 roku. W wybranych szkołach lokalnych utworzono tak zwane laboratoria integracyjne. Od aplikacji mobilnych po podręcznik dostępny w wielu językach – celem projektu było opracowanie skutecznych praktyk dla nauczycieli dotyczących motywowania dzieci migrantów do integracji oraz podnoszenie świadomości i tolerancji wśród nich. Cyfrowa aplikacja do opowiadania historii pozwala dzieciom tworzyć wizualne i pisane historie, takie jak komiksy, wiersze i plakaty. Dzieci mogą wyrażać się, wybierając różne tła, bohaterów, przedmioty i pola tekstowe. Aplikacja pomaga w nauce języka oraz wspiera kreatywność, ekspresję i uczestnictwo wszystkich dzieci, bez względu na ich umiejętności językowe. To podnoszące świadomość rozwiązanie składa się z 13 filmów animowanych poruszających takie tematy jak kulturowa koegzystencja, szacunek, tolerancja i akceptacja. Filmiki pozwalają na interaktywne doświadczenie, a odgrywanie ról zachęca dzieci do refleksji nad różnymi sytuacjami, z którymi mają do czynienia migranci adaptujący się w nowym środowisku społecznym, oraz problemami wielokulturowych społeczeństw. Aplikacja dostępna jest w sklepie Google i Apple. Korzystając z kompleksowego podręcznika, nauczyciele kulturowo zróżnicowanych klas mogą wybierać praktyki, które najlepiej odpowiadają wymaganiom ich samych i ich studentów. Praktyki te mogą być także dostosowane do konkretnych potrzeb i zdolności uczniów klasy lub szkoły. Z kolei w kilku wielojęzycznych informatorach politycznych zawarto zalecenia dla kluczowych decydentów. „Projekt MiCREATE najprawdopodobniej będzie mieć wpływ na sferę akademicką i edukacyjną, ponieważ zarówno badacze, jak i nauczyciele mogą skorzystać ze zgromadzonej wiedzy”, podsumowuje Gornik. „Decydenci polityczni są podobnie zaznajomieni z ustaleniami dotyczącymi polityki i mogą jak najlepiej wykorzystać tę wiedzę w swojej pracy”.
Słowa kluczowe
MiCREATE, migrant, integracja, dzieci migrantów, szkoła, nauczyciel, polityka integracyjna
