Nowe narzędzia do walki z niedoborem wody w rolnictwie
Jedną z wielu konsekwencji zmiany klimatu jest wzrost częstotliwości występowania ekstremalnych susz. Jak podaje Krajowy zintegrowany system informacji o suszach, susze mogą ograniczyć dostępność wody w glebie, powodując „znaczny spadek wydajności upraw i zwierząt gospodarskich”. Ten spadek produktywności, spotęgowany przez degradację gleby, może sprawić, że niższa ilość produkowanej żywności nie będzie w stanie wyżywić rosnącej liczby ludności. Aby zapobiec powstaniu globalnego kryzysu żywnościowego, społeczeństwo musi znaleźć sposób na utrzymanie, a nawet zwiększenie, poziomu upraw i jakości żywności przy jednoczesnym zmniejszeniu zużycia wody i utrzymaniu jakości gleby. „Produkcja żywności musi rosnąć przy jednoczesnym zachowaniu przystępnych cen i zasad zrównoważonego rozwoju”, mówi José Alfonso Gómez, badacz Instytutu Zrównoważonego Rolnictwa (IAS). Aby osiągnąć tę równowagę, Gómez, przy wsparciu współfinansowanego przez UE i Chiny projektu SHui, prowadzi międzynarodowe prace nad rozwojem odpowiednich strategii optymalizacji zużycia wody i gleby w różnych systemach rolniczych. „W projekt zaangażowali się czołowi naukowcy z Europy i Chin”, wyjaśnia Gómez. „Wspólnie opracujemy zasoby wiedzy, technologie i narzędzia, które pomogą indywidualnym podmiotom i zainteresowanym stronom podejmować oparte na wiedzy decyzje dotyczące zarządzania niedoborem wody w różnych systemach upraw”.
Zestaw praktycznych rozwiązań
Chociaż na podziw zasługują już dotychczasowe osiągnięcia zespołu projektu w postaci 66 publikacji naukowych i szeregu polityk, jego najważniejszym celem było opracowanie zestawu praktycznych rozwiązań. „Każde narzędzie ma pomagać użytkownikowi w jak najlepszym wykorzystywaniu dostępnej wody, a także ochronie gleby”, tłumaczy Gómez. Jednym z proponowanych narzędzi jest katalog najlepszych praktyk w zakresie zoptymalizowanego wykorzystywania gleby i wody w rolnictwie. „Dostępny w angielskiej, hiszpańskiej i chińskiej wersji językowej poradnik skierowany jest zarówno do laików, jak i rolników i techników”, dodaje Gómez. „Zapewnia praktyczne, standardowe rozwiązania pomagające w osiągnięciu równowagi między zdrowiem gleby a wykorzystaniem wody”. Dostępna jest także aplikacja na system Android. Kolejnym świetnym narzędziem jest AquaCrop, zaprojektowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa model wzrostu wspierający bezpieczeństwo żywnościowe. „AquaCrop symuluje reakcję roślin zielnych na wodę”, mówi Gómez. „Sprawdzi się ono przede wszystkim na polach, gdzie woda stanowi główny czynnik ograniczający produkcję rolną”. Zespół projektu SHui miał wkład w rozwój aplikacji, między innymi poprzez utworzenie kodu domeny publicznej. Dostępne są także dodatkowe rozwiązania do podziału gospodarstwa na strefy zgodnie z zasadami rolnictwa precyzyjnego i obliczania ilości wody potrzebnej dla upraw drzew prowadzonych w warunkach suszy.
Narzędzia, szkolenia i międzynarodowa współpraca
W ramach projektu SHui zorganizowano różne szkolenia, z których wiele odbyło się w formie online i wciąż jest dostępnych na stronie projektu. Szkolenia te były szczególnie wartościowe dla kohorty młodych naukowców i badaczy na początku kariery z Europy i Azji, którzy pracowali nad projektem w ramach swoich studiów doktoranckich. „Owocem naszego projektu były nie tylko narzędzia i szkolenia, ale także międzynarodowa współpraca”, podsumowuje Gómez. „Ten projekt stanowi studium przypadku korzyści płynących ze współpracy badawczej między Europą a Chinami oraz tego, co możemy osiągnąć, gdy pracujemy ponad granicami”. Nawiązana podczas realizacji projektu SHui współpraca jest teraz kontynuowana w ramach finansowanego przez UE i Chiny projektu TUdi.
Słowa kluczowe
SHui, produkcja żywności, rolnictwo, niedobór wody, zrównoważony, gleba, susze, uprawy, zmiana klimatu, degradacja gleby, kryzys żywnościowy, plony, bezpieczeństwo żywnościowe, rolnictwo precyzyjne