Nowy wgląd w mechanizm adaptowania się guza do terapii
Możliwości terapeutyczne leczenia raka jelita grubego, w szczególności jego zaawansowanej postaci, są ograniczone. Co jeszcze bardziej frustruje to fakt, że terapia, która początkowo nierzadko okazuje się obiecująca, ostatecznie nie przynosi efektu. „Jednym z powodów takiego stanu rzeczy może być fakt, że mutacyjna heterogeniczność nowotworów jest większa niż wcześniej sądzono”, wyjaśnia Kevin Myant, badacz w Instytucie Genetyki i Raka na Uniwersytecie w Edynburgu. „Innymi słowy, nowotwory są w stanie bardzo szybko adaptować się do terapii”. Dzięki wsparciu finansowanego przez UE projektu COLGENES Myant podjął starania, aby lepiej poznać to zjawisko. Wykorzystując złożony system modelowania, jego zespół badawczy miał na celu zmapowanie i zidentyfikowanie nowych genów odpowiedzialnych za rozwój nowotworów. „Chcieliśmy to zrobić eksperymentalnie, a nie poprzez analizę dużych zbiorów danych, ponieważ uważaliśmy, że da nam to dokładniejszy wgląd w procesy choroby i pozwoli odkryć rzadkie zdarzenia, których wykrycia nie gwarantują podejścia obliczeniowe”, dodaje badacz.
Nowe geny jako czynniki sprawcze rozwoju raka
Co równie ważne, projekt ten, który otrzymał wsparcie od Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych, przyniósł kilka ważnych odkryć, w tym zidentyfikowanie nowych genów będących czynnikami sprawczymi rozwoju raka. Są to geny, które powodują, że komórki stają się rakowe. Według Myanta, niektóre z tych genów wydają się wpływać na tworzenie się guza, podczas gdy inne wpływają na zdolność guza do rozprzestrzeniania się na inne narządy. „Geny te nie zostały wcześniej zidentyfikowane jako czynniki rakotwórcze w raku jelita grubego, chociaż niektóre z nich zostały zidentyfikowane w innych nowotworach”, mówi badacz. „Sugeruje to, że obecnie stosowane metody analityczne mogą nie być w pełni dokładne”. W ramach projektu odkryto również nowe sposoby, w jakie komórki mogą zmieniać swój fenotyp. Odkrycie to nie tylko zapewnia dodatkowy wgląd w sposób rozprzestrzeniania się nowotworów, ale ma również wpływ na prawidłowe procesy tkankowe, takie jak naprawa. „Chociaż nie to było celem naszych poszukiwań, myślę, że odkrycie to przyczyni się do lepszego zrozumienia tych procesów”, zauważa Myant.
Czy leczenie raka jest zbyt skomplikowane?
Czy te odkrycia oznaczają, że rak jest po prostu zbyt skomplikowany, aby móc skutecznie go leczyć? „Nie do końca”, przekonuje Myant. „Nasze badania pokazują, że rak jest zbyt złożony genetycznie, aby można go było leczyć za pomocą obecnie dostępnych terapii i zamiast tego wymaga nowych podejść, które są ukierunkowane na bardziej ogólne procesy komórkowe”. Jednym z takich podejść może być wykorzystanie splicingu RNA, temat, który Myant i jego zespół badawczy zamierzają dalej badać w przyszłych przedsięwzięciach badawczych.
Postępy w leczeniu raka
Naukowcy starali się udowodnić, że nowotwory są znacznie bardziej heterogeniczne genetycznie, niż wcześniej sądzono, i tego właśnie dowiódł projekt COLGENES. Dzięki badaniom takim jak to, hipoteza ta jest obecnie w dużej mierze akceptowana przez świat naukowy, a duża część wysiłków badawczych skupia się obecnie na heterogeniczności klonalnej i pomniejszych genach odpowiadających za rozwój raka. „Nasza praca przyczynia się do pogłębienia wiedzy na ten temat i mam nadzieję, że skłoni do dalszych rozważań na temat sposobów leczenia raka”, podkreśla Myant. Badacz dodaje również, że praca w ramach projektu nad plastycznością komórek pomoże dowiedzieć się, w jaki sposób komórki rakowe mogą zmieniać swoje zachowanie za pomocą mechanizmów niemutacyjnych. „Odkrycie to jest uznawane za główny czynnik wpływający na to, jak nowotwory reagują na terapię i myślę, że nasza praca odegra ważną rolę w zrozumieniu tego mechanizmu” podsumowuje badacz.
Słowa kluczowe
COLGENES, rak, nowotwór, geny odpowiedzialne za rozwój nowotworu, rak jelita grubego, choroba, RNA
