Mapowanie basenu Atlantyku usprawnia zarządzanie oceanami
W związku z postępującą zmianą klimatu i docieraniem działalności człowieka na głębokie oceany naukowcy starają się gromadzić wiedzę, która pomoże w zrównoważonym zarządzaniu zasobami morskimi. Finansowany przez UE projekt iAtlantic wykorzystuje nowe technologie oceaniczne, stosuje innowacyjne podejścia i inwestuje w naukowców na wczesnym etapie kariery, aby zbadać stan ekosystemów Atlantyku. Koordynator projektu J. Murray Roberts tłumaczy: „Ocean stanowi serce systemu podtrzymywania życia na Ziemi. Pochłonął już ponad 90% globalnego ocieplenia i 25% dwutlenku węgla wyemitowanego przez człowieka, przez co zmienia się szybciej niż kiedykolwiek. Zespół projektu iAtlantic opracował skoordynowane podejście, które nie tylko koncentruje się na badaniach naukowych, ale także kładzie ogromny nacisk na dzielenie się potencjałem ludzkim i technicznym”.
Nowa wiedza na temat basenu Oceanu Atlantyckiego
Projekt skupia się na 12 kluczowych strefach Oceanu Atlantyckiego. Znaczenie ochrony tych obszarów ma wymiar międzynarodowy i dotyczy w szczególności niebieskiej gospodarki. W ramach projektu iAtlantic wysłano do tych miejsc i pobliskich obszarów ponad 70 misji, aby rejestrować dane, zbierać próbki i przeprowadzać zdalne eksperymenty na dnie głębokiego oceanu. iAtlantic zakłada ścisłą współpracę nie tylko z naukowcami, ale także z interesariuszami z przemysłu i agencjami kształtującymi politykę, aby umożliwić wykorzystanie wyników badań do wspierania odpowiedzialnego podejmowania decyzji. Eksperymenty prowadzone w terenie i w warunkach laboratoryjnych pozwoliły zidentyfikować punkty krytyczne ekosystemu w odpowiedzi na fizyczne zmiany zachodzące w środowisku. W projekcie iAtlantic zgromadzono dane dotyczące konkretnych czynników stresogennych, w tym wzrostu temperatury, odtlenienia, sedymentacji i zanieczyszczenia spowodowanego głębinową działalnością wydobywczą. Było to możliwe dzięki zastosowaniu wielu innowacyjnych technik i technologii. Naukowcy pobierali próbki środowiskowego DNA w słupie wody, rozwijali obrazowanie dna morskiego za pomocą uczenia maszynowego, jak również wykazali, że zmiany w górnych systemach oceanicznych spowodowane zmianą klimatu negatywnie wpływają na położone głębiej ekosystemy. Zespół iAtlantic sięgnął także po ważne zbiory danych tworzone przez interesariuszy z branży, co pozwoliło na pełniejsze pokrycie dna morskiego.
Stypendyści iAtlantic tworzą przyszłość
Prace w ramach projektu iAtlantic objęły cztery kontynenty i są poświęcone współpracy oraz wymianie informacji. Partnerzy opracowali plan wspólnych badań Atlantyku. Po czterech latach projekt może poszczycić się ponad 50 stypendystami iAtlantic z krajów z całego basenu Atlantyku. Ci naukowcy na wczesnym etapie kariery stanowili trzon projektu, a ich współpraca tworzy solidny fundament przyszłego rozwoju nauki o oceanach. Stypendyści mają na koncie wiele sukcesów badawczych. Należy do nich zgromadzenie dowodów na tropikalizację południowego Atlantyku, związanych z obserwacją przemieszczania się gatunków ciepłowodnych w kierunku biegunów. Stypendyści badali też toksyczny wpływ górnictwa głębinowego na ważne koralowce zimnowodne, a także opracowali ekologiczny szereg czasowy, który rzuca nowe światło na wpływ zmiany klimatu na ekosystemy Atlantyku. Pomimo ograniczonych możliwości podróżowania i spotkań osobistych z powodu pandemii stypendyści byli w stanie współpracować za pośrednictwem platform cyfrowych. Brali udział w wydarzeniach online, takich jak webinaria i spotkania grup roboczych, i zbudowali wspierającą się społeczność. Stypendystka iAtlantic Beatriz Vinha tłumaczy: „Międzypokoleniowy i międzyregionalny wymiar iAtlantic pomaga w kształceniu bardziej inkluzywnego i wielowymiarowego pokolenia naukowców zajmujących się badaniem głębin morskich”. Jednym z głównych celów projektu iAtlantic było dostarczenie dowodów naukowych, które pomogą w zrównoważonym zarządzaniu Oceanem Atlantyckim. Cel ten osiągnięto dzięki międzynarodowym badaniom, współpracy i komunikacji.
Słowa kluczowe
iAtlantic, ocean, basen Atlantyku, środowisko, zmiana klimatu, zarządzanie oceanami, otwarty ocean, niebieska gospodarka
