Co stront może nam powiedzieć o narodzinach patriarchatu?
Obecnie miliardy kobiet żyją w społeczeństwach, w których nie korzystają z takich samych praw i możliwości co mężczyźni. Ale kiedy ten brak równości wziął swój początek? W ramach projektu finansowanego ze środków UE WOMAM przyjrzano się korzeniom patriarchatu, badając ślady izotopów strontu w starożytnych kościach. Projekt został zaprezentowany w nowej serii filmów wyjaśniających CORDIS zatytułowanej „Poznaj unijne badania naukowe” („Make the Connection”). Stront jest minerałem, który występuje w warzywach, mięsie i wodzie. Dorastając, ludzie pochłaniają sygnaturę strontu swojego otoczenia, co pozwala archeologom ustalić ich miejsce urodzenia. Naukowcy z projektu WOMAM badający miejsca pochówku z epoki miedzi w Iberii odkryli, że kobiety były dwa razy częściej chowane z dala od domu, co sugeruje powstanie systemu patrylokalności, w którym kobiety zamieszkują z rodziną męża. To powoduje erozję sieci wsparcia społecznego kobiet, przez co są bardziej podatne na zagrożenia. „Gdy wzorce skupisk mieszkalnych ogniskują się na mężczyznach, status kobiet jest zwykle gorszy aniżeli wtedy, kiedy koncentrują się one wokół kobiet”, wyjaśnia Marta Cintas-Peña, doktor habilitowana, która uczestniczyła w projekcie. Zespół projektowy zajmuje się obecnie kwestią mobilności i nierówności płci na podstawie analiz strontu, a także DNA, peptydów oraz izotopów węgla i azotu. Naukowcy chcą poszerzyć nasze spojrzenie na wczesną złożoność społeczną w Iberii w IV i III tysiącleciu p.n.e. oraz na początki nierówności płci, z którymi zmagamy się po dziś dzień. „Poznaj unijne badania naukowe” („Make the connection with EU-science”) to seria filmów wyjaśniających, które skupiają się na treściach naukowych oraz wykorzystaniu w praktyce rezultatów projektów badawczych finansowanych przez Unię Europejską.
Słowa kluczowe
WOMAM, Iberia, nierówność płci, kobiety, wzorce skupisk mieszkalnych, epoka brązu, mobilność, społeczeństwa niepaństwowe