Nowe podejście pomoże kierowcom w obniżaniu emisji z pojazdów
Transformacja transportu w celu odejścia od pojazdów zasilanych paliwami kopalnymi to nie jest proces, który może nastąpić w ciągu jednego dnia. „Nawet jeśli jutro zostanie wydany zakaz sprzedaży nowych samochodów napędzanych silnikami wysokoprężnymi, zanim ostatnie używane samochody tego rodzaju znikną z naszych dróg, nie wspominając o pojazdach spalających benzynę”, zauważa Andrew Winder, koordynator projektu MODALES z ERTICO – ITS Europe w Belgii.
Zmniejszanie emisji zanieczyszczeń przez starsze pojazdy
Celem finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu MODALES było zmniejszenie zanieczyszczenia powodowanego przez starsze pojazdy poruszające się obecnie po drogach. Prace realizowane w ramach projektu opierały się na osiągnięciach konsorcjum inicjatywy ecoDriver, w ramach której badano, w jaki sposób lepsze nawyki jazdy mogą przyczynić się do zwiększenia oszczędności paliwa i zmniejszenia emisji. Autorzy projektu MODALES rozszerzyli zakres prac o kwestie zużycia hamulców i opon, wychodząc ze słusznego założenia, że zbyt szybka jazda na zakrętach, a także gwałtowne hamowanie lub przyspieszanie prowadzą nie tylko do nadmiernego zużycia paliwa, ale także opon i klocków hamulcowych, co prowadzi do emisji szkodliwych cząstek stałych. Dowody na wpływ różnych zachowań kierowców na emisje zanieczyszczeń badacze gromadzili w ramach testów drogowych i laboratoryjnych. Następnie w ramach projektu powstała kampania uświadamiająca, która została rozpowszechniona za pośrednictwem automobilklubów w całej Europie, wraz z kampanią w mediach społecznościowych zrealizowaną w 11 językach. Zespół nakręcił także trzy 15-minutowe filmy szkoleniowe. „Dotyczyły one głównie prostych zmian, które kierowcy mogą wprowadzić, aby ograniczyć emisje i zużycie paliwa, takich jak zmniejszenie liczby przypadków nagłego hamowania”, wyjaśnia Winder.
Technologia zachęca do niskoemisyjnej jazdy
Równolegle badacze pracowali nad aplikację na smartfony, która stanowiła dopełnienie filmów szkoleniowych. Aplikacja została wyposażona w algorytm oceniający osiągi kierowcy w czasie rzeczywistym, przekazujący informacje zwrotne i wystawiający ogólną ocenę jazdy w oparciu o dane ze smartfona, interfejsu diagnostycznego pojazdu (OBD), a także informacji kontekstowych dotyczących pogody, ruchu drogowego i charakterystyki drogi. „Kolejnym krokiem było przeprowadzenie testów aplikacji, które trwały kilka miesięcy i objęły grupę ochotników z siedmiu krajów”, dodaje Winder. „Na tej podstawie mogliśmy zebrać dane i ocenić, czy charakterystyka jazdy kierowców uległa poprawie". Choć głównym obszarem zainteresowania projektu były zachowania kierowców, w ramach prac badacze przeanalizowali również możliwości modernizacji starszych pojazdów napędzanych silnikiem wysokoprężnym w celu montażu rozwiązań ograniczających emisje. Choć realizacja takich rozwiązań jest technicznie wykonalna, ich opłacalność zależy w dużej mierze od rodzaju i wieku pojazdu. Zespół przyjrzał się również możliwości wykorzystania danych z interfejsu OBD i przeprowadził badanie procedur przeglądów i konserwacji. W związku z tymi pracami badacze opublikowali listę zaleceń mających na celu harmonizację przeglądów i skuteczną walkę z nielegalnymi modyfikacjami pojazdów. „Opracowane przez nas szkolenia mogą być wykorzystywane przez przedsiębiorstwa transportowe oraz szkoły jazdy do poprawiania kompetencji kierowców”.
Zanieczyszczenia z hamulców i opon
Zespół projektowy stwierdził, że korzystanie z aplikacji spowodowało znaczące zmniejszenie przewidywanych emisji tlenków azotu. W innych obszarach wpływ korzystania z aplikacji był jednak minimalny, a w niektórych przypadkach okazał się wręcz negatywny. „Z danych wynikają duże rozbieżności między krajami i grupami wiekowymi”, mówi Winder. Pomimo tych problemów, ogólne wyniki uległy poprawie nawet o 17 %, co pokazuje, że aplikacja może wpłynąć na emisje wytwarzane przez starsze pojazdy. Projekt pomógł również podkreślić znaczenie uwzględniania zanieczyszczeń pochodzących z hamulców i opon jako dodatkowego źródła emisji poza zużyciem paliwa oraz spalinami z układów wydechowych pojazdu przy ocenie stylu jazdy. Jest to szczególnie istotne w perspektywie długoterminowej, zwłaszcza w obliczu planowanego wzrostu liczby pojazdów elektrycznych i bezemisyjnych na naszych drogach, które wciąż będą wytwarzać cząstki stałe z klocków hamulcowych i ścieranych opon. Zespół liczy na to, że popularyzacja tych odkryć i wniosków przyczyni się do uwzględnienia tych parametrów w interfejsach OBD, a także wpłynie na rozwój hamulców i opon.
Słowa kluczowe
MODALES, emisje, ruch drogowy, zanieczyszczenia, pojazd, opony, hamulce
