Poszukiwanie bardziej zrównoważonych projektów budynków z myślą o cieplejszym klimacie
Problemy sektora budowlanego dotykają zarówno Europy, jak i Afryki, choć w obu przypadkach są różne. Na Starym Kontynencie problem stanowią starzejące się budynki, z których większość powstała w okresie powojennej odbudowy. Jak zakładają niektórzy eksperci, spośród przeszło 250 milionów domów w Europie, zaledwie około 10 % powstało w ciągu ostatniej dekady. Afryka mierzy się z innym problemem – niedostatecznej ilości budynków, które nie są w stanie pomieścić błyskawicznie rosnącej liczby ludności. Co zatem stoi na przeszkodzie wznoszeniu nowych budynków? Odpowiedź jest prosta – zmiana klimatu. „Zmiany dotyczące klimatu oraz przedłużające się fale upałów wpływają bezpośrednio zarówno na Europę, jak i Afrykę”, wyjaśnia Lorenzo Pagliano, profesor fizyki budynków DAStU (strona internetowa w języku włoskim) w ramach Politechniki Mediolańskiej i lider grupy badawczej EERG (strona internetowa w języku włoskim). „Jeśli chcemy zapewnić większą wygodę mieszkania, wszystkie nowe budowle oraz prace modernizacyjne muszą być wykonywane w sposób, który zabezpieczy budynek przed zmianami klimatycznymi, które nastąpią w ciągu najbliższych 50-100 lat”. Biorąc pod uwagę fakt, że budynki odpowiadają obecnie za 40 % całkowitego zużycia energii w Unii Europejskiej, nowe budowle muszą być dodatkowo energooszczędne. Niestety, najpopularniejsze projekty nie spełniają tego wymogu. Przykładem mogą być przeszklone, niezacienione budynki, które charakteryzują się słabymi osiągami na terenie Europy Środkowej. Mimo dostępnej wiedzy kolejne przeszklone wieżowce wyrastają zarówno w Europie Południowej, jak i w Afryce. „Konieczne jest wypracowanie nowego podejścia do zrównoważonego projektowania i budownictwa, które obejmuje podejście bioklimatyczne i energooszczędne rozwiązania, aby zapewnić odpowiedni pozom wygody i stosowne warunki w coraz cieplejszym klimacie”, dodaje Silvia Erba, starsza badaczka w DAStU. Odpowiedzią na tę potrzebę jest finansowany ze środków Unii Europejskiej projekt ABC 21.
Projektowanie bioklimatyczne i zrównoważone materiały budowlane
Obierając za cel zwiększenie efektywności energetycznej, poprawę jakości życia mieszkańców oraz charakterystyki środowiskowej budynków zarówno w Europie, jak i Afryce, zespół projektu ABC 21 postanowił opracować zbiór najlepszych zrównoważonych projektów dla cieplejszych stref klimatycznych i umożliwić wykorzystanie ich potencjału rynkowego i badawczego. „Rozwiązania obejmują podejście bioklimatyczne, energooszczędne techniki chłodzenia i wykorzystanie lokalnych materiałów budowlanych, które są już dostępne w Afryce i wymagają jedynie wskazania i dostosowania”, wyjaśnia Pagliano, jeden z koordynatorów projektu. Dzięki połączeniu sił partnerów z całej Unii Europejskiej i Afryki, badaczom udało się wskazać i udokumentować najlepsze afrykańskie i europejskie przystępne cenowo konstrukcje bioklimatyczne, jak i przypadki wykorzystania zrównoważonych materiałów budowlanych produkowanych przez lokalne przedsiębiorstwa. Badacze pracowali także nad aktualizacją prognoz pogody, by umożliwić projektowanie budynków z myślą o warunkach, które będą panowały w przyszłości. „Jednym z kluczowych rezultatów jest lista najnowocześniejszych wykończeń powierzchni oraz technik i narzędzi projektowych które są już dostępne na rynku, dostosowanych do naszych zmieniających się warunków klimatycznych", zauważa Erba. „Zgromadziliśmy również zbiór najlepszych praktyk dotyczących komfortu termicznego, z których część została skodyfikowana w najnowszych normach dla sektora budownictwa”.
Wsparcie skutecznego kształtowania polityki
W ramach projektu uczestnicy zorganizowali szereg wydarzeń i działań mających na celu rozpowszechnianie wśród decydentów wiedzy o konieczności włączenia taniego, bioklimatycznego budownictwa do strategii budowlanych i projektowych. Dotyczy to także kryteriów, które decydenci mogą wykorzystać do oceny skuteczności odpowiednich strategii i przepisów. „Uważamy, że nasze narzędzie do oceny strategii w połączeniu ze zgromadzoną wiedzą techniczną i rozwiązaniami, które powstały w ramach projektu ABC 21 zmotywują sektor budowlany do wprowadzenia zasad projektowania bioklimatycznego i stosowania technik pasywnych, co zaowocuje budynkami zdolnymi do zapewnienia wygody mieszkańcom, charakteryzującymi się niskim zapotrzebowaniem na energię w niedalekiej przyszłości”, podsumowuje Pagliano.
Słowa kluczowe
ABC 21, zrównoważone projektowanie, budynki, budownictwo, zmiana klimatu, remont, modernizacja, charakterystyka energetyczna, projektowanie bioklimatyczne, zrównoważone materiały budowlane
