Budowanie odpornego ekosystemu bezpieczeństwa danych na potrzeby gospodarki cyfrowej
W obecnej gospodarce cyfrowej wymiana i wykorzystanie danych są podstawą postępu technologicznego, podejmowania decyzji i spersonalizowanych usług. Wciąż jednak istnieją pewne wyzwania związane z bezpieczeństwem, prywatnością i przejrzystością danych. Obywatele często nie zdają sobie sprawy ze swoich praw dotyczących danych i są nieufni wobec organizacji oraz władz. Konsorcjum utworzone przez partnerów finansowanego przez UE projektu TRAPEZE postanowiło przywrócić zaufanie do gospodarki cyfrowej poprzez wyposażenie obywateli w umiejętności w zakresie bezpieczeństwa danych i zarządzania nimi oraz zadbanie o zgodne z przepisami przetwarzanie danych. „Projekt TRAPEZE wspiera bezpieczniejszy i bardziej przejrzysty ekosystem danych dzięki wyważeniu prywatności osób fizycznych względem potrzeb organizacji”, stwierdza Alexander Vasylchenko, koordynator projektu TRAPEZE.
Zwiększenie kontroli użytkowników nad ich danymi
Konsorcjum opracowało odporny, skalowalny i zgodny z normami etycznymi system, który uwzględnia zasady dotyczące kontroli nad danymi oraz udostępnia pulpit dotyczący prywatności danych. Pulpit ten to aplikacja internetowa, która zwiększa przejrzystość i kontrolę użytkownika nad jego danymi osobowymi. „Dostarcza ona użytkownikom informacji o kategoriach danych, celach przetwarzania, prawach, danych kontaktowych inspektorów ochrony danych i organów, a także zawiera definicje związane z RODO oraz pytania i odpowiedzi dotyczące zarządzania zgodami na przetwarzanie danych”, tłumaczy Philip Raschke, który odpowiada za rozwój pulpitu TRAPEZE. Za pomocą platformy – która już działa i jest gotowa do testów – użytkownicy mogą łatwo zarządzać swoimi zgodami na różne cele, a także określać wrażliwość danych. Architektura systemu została zaprojektowana z myślą o prostocie i efektywności i wykorzystuje różne technologie. Kluczowe znaczenie dla zarządzania zgodami i zapewniania prywatności danych ma blockchain. „Pozwala on użytkownikom zachować anonimowość oraz umożliwia przejrzystą interakcję z systemem dzięki wykorzystaniu takich podejść, jak kryptograficzna metoda dowodów z wiedzą zerową i poufne transakcje”, wyjaśnia Dejan Paunović, odpowiedzialny za integrację systemu TRAPEZE. Dane powiązane służą do zarządzania informacjami zgodnie z wymogami RODO. Ponadto opracowany w projekcie algorytm objaśniający tworzy przyjazne dla użytkownika dokumenty przy użyciu lekkiego formatu wymiany danych JSON, który obsługuje logikę zgodności i kieruje uwagę użytkownika na interfejs.
Demonstracja w warunkach rzeczywistych
Powstała w ramach projektu architektura została przetestowana w trzech przypadkach użycia w sektorze telekomunikacyjnym, finansowym oraz publicznym. Digital Flanders, agencja odpowiedzialna za strategię cyfrową rządu flamandzkiego, opracowała „profil obywatela”, dający użytkownikom kontrolę nad ich danymi oraz umożliwiający bezpieczne i ustandaryzowane ponowne wykorzystanie danych rządowych w sposób przyjazny dla obywateli. Jeśli chodzi o dziedzinę finansów, CaixaBank pracuje nad „portfelem identyfikacyjnym klienta”, który ma umożliwić bezpośrednie i przejrzyste informowanie klientów na temat sposobów wykorzystania ich danych. Bank chce w ten sposób usprawnić procesy udostępniania danych – takie jak weryfikacja tożsamości klienta – a jednocześnie zwiększyć ochronę prywatności i bezpieczeństwo danych. Narzędzia opracowane w projekcie TRAPEZE będą także oferowane w sklepie API Deutsche Telekom. Założenie jest takie, że niemiecki operator będzie oferować narzędzie do zarządzania zgodami w swoim centrum obsługi klienta, dzięki czemu klienci mogą zarządzać swoimi zgodami i sprawdzać, w jaki sposób wykorzystywane są ich dane osobowe.
Znaczenie dla bezpieczeństwa danych
„TRAPEZE oddaje w ręce obywateli większą kontrolę nad wykorzystaniem ich danych osobowych. Dostawcy usług korzystają z usprawnionego, opartego na zgodach procesu udostępniania danych. Organy ochrony danych zyskują solidniejsze ramy do nadzorowania wykorzystania danych, natomiast organy regulacyjne otrzymują narzędzia umożliwiające skuteczniejsze egzekwowania przepisów”, mówi Alexander Vasylchenko. „Ponadto władze mogą wdrażać usługi bardziej przyjazne obywatelom”. Prowadzone w projekcie badania zostaną rozszerzone w celu zwiększenia wykorzystania i integracji. Planowana jest przy tym standaryzacja przejrzystych praktyk w zakresie danych w kilku branżach.
Słowa kluczowe
TRAPEZE, prywatność, przejrzystość, bezpieczeństwo danych, gospodarka cyfrowa, ochrona, RODO, blockchain
