Przewidywanie wpływu trendów społecznych na popyt na energię
Nowe rozwiązania pojawiające się w wyniku cyfryzacji, takie jak gospodarka o obiegu zamkniętym, popularyzacja odnawialnych źródeł energii, pojazdy elektryczne, a nawet pojazdy autonomiczne mogą teoretycznie zmniejszyć zapotrzebowanie na energię i ograniczyć emisje gazów cieplarnianych na szeroką skalę. Pozytywne skutki takich działań nie są jednak gwarantowane. „Nie możemy zakładać, że cyfryzacja doprowadzi nas do osiągnięcia celów klimatycznych”, wyjaśnia Heike Brugger, szefowa wydziału polityki energetycznej w Instytucie im. Fraunhofera ds. Badań nad Systemami i Innowacji w Niemczech i koordynatorka projektu NEWTRENDS. „Zmiany mogą nastąpić w obu kierunkach, bowiem istnieje wiele czynników zwiększających zapotrzebowanie na energię wynikających z cyfryzacji. Jednocześnie niesie ona wiele korzyści, które mogą pomóc nam w osiągnięciu neutralności klimatycznej”, dodaje. W ramach projektu NEWTRENDS Brugger wraz ze współpracownikami zbadała, w jaki sposób trendy społeczne mogą wpłynąć na zapotrzebowanie na energię w przyszłości. Badacze połączyli analityczne metody prognozowania z modelami ilościowymi w celu opracowania nowych modeli energetycznych, aby opracować dokładną prognozę przyszłego zapotrzebowania Europy na energię i usprawnić planowanie strategii i działań w zakresie zwiększania efektywności energetycznej. „Technologia rozwija się w dość szybkim tempie, zatem musimy zadbać o to, by decydenci także byli na bieżąco”, dodaje Brugger.
Analiza trendów
W pierwszej kolejności badacze przeanalizowali wyniki badań prognostycznych w celu określenia przyszłych trendów, które mogą wpłynąć na zapotrzebowanie na energię. Sporządzili wówczas listę obejmującą ponad 240 czynników, uwzględniając wpływ tych nowych trendów na przyszłe zapotrzebowanie na energię w wielu obszarach. Dzięki rozmowom przeprowadzonym z decydentami politycznymi w Unii Europejskiej, warsztatom z interesariuszami oraz analizom dużych zbiorów danych (w tym pochodzących z inteligentnych liczników), badacze byli w stanie określić możliwości reagowania na te trendy dzięki polityce i sprawdzić, w jaki sposób można usprawnić projektowanie strategii. Jednym z głównych zagadnień, którymi zajmował się zespół projektu, było usprawnienie modeli zapotrzebowania na energię dzięki wskazaniu luk dotyczących trendów i potrzeb politycznych, a następnie obliczenie, w jakim stopniu nowe strategie mogą wpłynąć na ogólne zapotrzebowanie na energię. Zespół skupił się na czterech przekrojowych analizach dotyczących szeregu obszarów społecznych - gospodarki o obiegu zamkniętym, cyfryzacji gospodarki i życia prywatnego (w tym zwiększonej popularności pracy z domu), wzrostu liczby prosumentów (osób fizycznych wytwarzających, zużywających i magazynujących energię, zarządzając własnym zapotrzebowaniem) wśród konsumentów oraz popularyzacji rozwiązań z zakresu gospodarki współdzielenia.
Duże znaczenie przyszłych strategii
Zespołowi projektu udało się wykazać zarówno możliwości, jak i wyzwania dotyczące kształtowania polityki w oparciu o nowe trendy społeczne. Dzięki modelom udało się ustalić, że realizacja założeń gospodarki o obiegu zamkniętym może zmniejszyć zapotrzebowanie na stal i cement odpowiednio o 38 % i 26 % do 2050 roku. Obecne strategie i działania nie wystarczą jednak do realizacji tych korzyści. Popularyzacja współdzielonych środków transportu wymaga nowych oraz usprawnionych przepisów i działań, obejmujących na przykład skuteczny podatek od emisji dwutlenku węgla, bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 i rozbudowa infrastruktury dystrybucji paliw alternatywnych. Lepszej koordynacji działań wymaga z kolei zarządzanie powiązaniami między trendami, które dotyczą na przykład lokalizacji centrów danych i dostępności zasobów wodnych. „Żaden z analizowanych trendów nie ma jednoznacznie wyraźnie pozytywnego lub negatywnego wpływu na przyszłe zapotrzebowanie na energię”, zauważa Brugger. „Kształtowanie i projektowanie strategii i polityki ma zasadnicze znaczenie z punktu widzenia skutków tych trendów, a tym samym ich wpływu na zapotrzebowanie na energię w przyszłości oraz realizację celów klimatycznych”.
Słowa kluczowe
NEWTRENDS, energia, społeczeństwo, trendy, technologia, pojazdy autonomiczne, strategia, modele zapotrzebowania na energię
