Holistyczne podejście do analizy trendów w zakresie efektywności energetycznej
ODYSSEE-MURE to nazwa flagowego projektu Unii Europejskiej poświęconego efektywności energetycznej. Funkcjonujące w jego ramach platformy współpracują ze sobą, aby zapewnić holistyczne podejście do zrozumienia i analizy trendów w zakresie efektywności energetycznej. Uruchomiony w 1993 roku, projekt ten był wspierany przez Komisję Europejską w ramach wielu programów finansowania, takich jak SAVE, Inteligentna Energia dla Europy (IEE) i „Horyzont 2020”, a od 2022 roku – w ramach programu LIFE. W inicjatywie wykorzystano dwie bazy danych: Odyssee, która zawiera informacje dotyczące wskaźników efektywności energetycznej i zużycia energii, oraz Mure, która jest poświęcona krajowym politykom i środkom związanym z efektywnością energetyczną. Didier Bosseboeuf, doradca naukowo-techniczny we francuskiej Agencji Środowiska i Zarządzania Energią, wyjaśnia: „Eurostat nie był w stanie przedstawić porównywalnych informacji dotyczących efektywności energetycznej po stronie popytu o wymaganym stopniu szczegółowości. Nasz projekt miał na celu wypełnienie tej luki za pomocą dwóch głównych narzędzi: wskaźników efektywności energetycznej i bazy danych dotyczącej polityk”.
Główne komponenty
Cechą wyróżniającą projekt ODYSSEE-MURE jest skarbnica szczegółowych informacji na temat zapotrzebowania użytkowników końcowych na energię, wskaźników efektywności energetycznej i realizowanych polityk. Wysoki stopień szczegółowości umożliwia użytkownikom analizowanie wzorców zużycia energii w określonych sektorach, takich jak przemysł, transport czy budynki. Dzięki raportom na temat polityki, a także profilom krajowym i sektorowym podsumowującym kluczowe ustalenia decydenci zyskują cenny wgląd w skuteczne polityki na rzecz efektywności energetycznej wdrażane w poszczególnych krajach. Ale inicjatywa ODYSSEE-MURE polega nie tylko na gromadzeniu danych – kolejnym istotnym elementem platformy jest dzielenie się wiedzą, a także seminaria internetowe prowadzone przez specjalistów w dziedzinie polityki na rzecz efektywności energetycznej. Te seminaria internetowe pozwoliły na utworzenie globalnej społeczności praktyków, w ramach której uczestnicy mogą wchodzić w interakcje i uzyskać głębszy wgląd w najnowsze trendy i najlepsze praktyki. „Naszym celem jest wspieranie wspólnego europejskiego podejścia do efektywności energetycznej poprzez otwarty dialog, rozpowszechnianie danych i wykonywanie analiz”, dodaje Bosseboeuf, który koordynował projekt. „Jest to proces oparty na współpracy, w którym do sukcesu projektu przyczyniają się zespoły działające w każdym kraju, wywodzące się z agencji ds. efektywności energetycznej”. Kolejnym cennym źródłem informacji są profile krajowe, zawierające dane ekstrapolowane z 27 państw członkowskich UE, Norwegii, Serbii i Szwajcarii. Pozwala to użytkownikom na porównanie skuteczności działań i polityk w zakresie efektywności energetycznej w poszczególnych krajach i sektorach. Decydenci i specjaliści z branży mogą określić, gdzie poprawa efektywności energetycznej może mieć największy wpływ, biorąc pod uwagę normy lokalne i krajowe. „Najbardziej interesującym rezultatem projektu jest europejska tabela wyników w zakresie efektywności energetycznej, umożliwiająca uczciwe porównanie krajów”, zauważa Bosseboeuf. „To świetny sposób na rozpoczęcie debaty na temat zróżnicowanych wyników w poszczególnych krajach”.
Podejmowanie decyzji na podstawie wytycznych
Projekt ODYSSEE-MURE zapewnia również wskaźniki i narzędzia oceny polityki, które umożliwiają śledzenie postępów i identyfikację obszarów wymagających poprawy. Oferuje przydatne dane wejściowe dla specjalistów w dziedzinie modelowania na potrzeby symulacji scenariuszy i oceny potencjalnych wyników, dzięki czemu zainteresowane strony mogą przewidywać skutki wdrożenia różnorodnych środków politycznych, prognozować przyszłe potrzeby energetyczne i dostosowywać strategie dotyczące alokacji zasobów. Te oparte na dowodach wnioski wspierają świadome dokonywanie wyborów, które pozytywnie wpływają na zrównoważone wykorzystanie energii w Europie. Zespół projektu stworzył potężną platformę do kompleksowej analizy i monitorowania środków w zakresie efektywności energetycznej w całej Europie. Wykorzystana w niej metodologia została na arenie międzynarodowej uznana za najlepszą praktykę i powielona w ponad 70 krajach na całym świecie. W ciągu ponad 30 lat skala projektu została rozszerzona – obecnie jest kontynuowany w ramach programu LIFE pod nazwą OdysseeMure fit-4-55. Aktualnie obejmuje on sieć złożoną z 34 organizacji z UE i dziewięciu krajów Wspólnoty Energetycznej – Albanii, Bośni i Hercegowiny, Gruzji, Kosowa, Mołdawii, Czarnogóry, Macedonii Północnej, Serbii i Ukrainy.
Słowa kluczowe
ODYSSEE-MURE, energia, efektywność, baza danych, Odyssee, Mure, ocena polityki, monitorowanie, zużycie energii, dzielenie się
