Czy jesteśmy sami w naszej galaktyce?
W historii ludzkości miał miejsce moment, w którym spojrzeliśmy w przestworza i zaczęliśmy się zastanawiać, czy jesteśmy jedynym inteligentnym gatunkiem w kosmosie. Choć zastanawiamy się nad tym od stuleci, wciąż nie mamy wiążącej odpowiedzi na to pytanie. Dotychczasowe badania nie przyniosły żadnych dowodów potwierdzających którąkolwiek z hipotez. Nie znamy też odpowiedzi na pytanie o potencjalne przyczyny braku innych form życia w kosmosie. Opracowanie opublikowane na łamach czasopisma naukowego „Scientific Reports” przez zespół Uniwersytetu Teksańskiego w Dallas (UTD) i Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Technologii w Zurychu (ETH Zurich) opisuje proces poszukiwania odpowiedzi na to pytanie w nieoczekiwanym miejscu - w płytach tektonicznych odpowiadających za powstawanie gór, wulkanów i oceanów.
Dlaczego nie spotkaliśmy kosmitów?
„Długotrwałe współwystępowanie oceanów i suchego lądu wydaje się kluczem do pojawienia się inteligentnego życia i cywilizacji zdolnych do rozwoju technologii w wyniku ewolucji biologicznej. Samo występowanie kontynentów i oceanów nie wystarcza, ponieważ proces rozwoju życia jest bardzo powolny. Do jego przyspieszenia potrzebne są ruchy płyt tektonicznych”, twierdzi Taras Gerya, wykładowczyni nauk o Ziemi Federalnego Instytutu Technologii w Zurychu, której wypowiedź przytoczyli dziennikarze portalu Space.com. „Naszym celem była odpowiedź na jedno pytanie - dlaczego dotychczas nie skontaktowała się z nami żadna cywilizacja pozaziemska?”, dodała badaczka. „Życie na Ziemi powstało blisko 4 miliardy lat temu, mimo to złożone organizmy, wśród których możemy wymienić zwierzęta, pojawiły się dopiero około 600 milionów lat temu - niedługo po wystąpieniu ruchów płyt tektonicznych”, zauważa Robert Stern, wykładowca nauk o zrównoważonych systemach ziemskich Uniwersytetu Teksańskiego w Dallas, zacytowany w informacji prasowej. „Wszystko wskazuje na to, że to ruchy płyt tektonicznych stanowią impuls do przyspieszenia ewolucji, a nam udało się poznać przyczyny tego zjawiska”. Badania sugerują, że opracowane w latach 60. XX wieku równanie Drake'a - słynny wzór, który pozwala na oszacowanie, ile inteligentnych cywilizacji zamieszkujących naszą galaktykę posiada możliwości komunikacji, wymaga zmiany. Wszystko to ze względu na fakt, że pomija kluczowe znaczenie dużych oceanów, kontynentów oraz ruchów płyt tektonicznych dla rozwoju inteligentnego życia.
Spojrzenie w głębiny Ziemi
Zarówno Stern, jak i Gerya argumentują, że ruchy płyt tektonicznych są istotne dla ewolucji złożonych form życia. Ziemia jest jedyną planetą w Układzie Słonecznym, na której występują takie zjawiska. Można zatem wysnuć wniosek, że zaistnienie warunków wymaganych do powstania inteligentnego życia są bardzo mało prawdopodobne. „Badania biogeochemiczne wskazują, że ewolucję przyspieszyło pojawienie się stałych kontynentów, a w szczególności ruchy tektoniczne”, wyjaśnia Stern. „Takie badania są niezwykle istotne, ponieważ skłaniają nas do myślenia o niezbadanych tajemnicach, a ponadto stanowią przykład tego, jak możemy zastosować naszą wiedzę o systemach ziemskich do poszukiwania odpowiedzi na interesujące pytania na temat naszego Wszechświata”. Być może nie jesteśmy sami w kosmosie, może jesteśmy wyjątkiem - niezależnie od tego, wciąż możemy się wiele nauczyć o odległych światach. Wszechświat jest przecież ogromny i pełen niespodzianek. Dlatego gdy następnym razem z podziwem spojrzysz w nocne niebo, pomyśl o planecie, która jest naszym domem. „Powinniśmy dołożyć wszelkich starań, by chronić naszą cywilizację - może być prawdziwą rzadkością”, zauważa Gerya w wypowiedzi dla portalu Space.com.
Słowa kluczowe
życie, płyty tektoniczne, Ziemia, płyta tektoniczna, ruchy płyt tektonicznych, ewolucja, ocean, galaktyka, geologia, Wszechświat, kontynent