Miejscowe chłodzenie zmniejsza niepełnosprawność w wyniku udaru
Przeszło milion osób w samej Europie dozna w tym roku udaru mózgu. Jedna trzecia z nich w wyniku udaru zostanie trwale niepełnosprawna, a zakres ich niepełnosprawności obejmie ograniczoną mobilność i zaburzenia funkcji poznawczych. Te upośledzenia są wynikiem uszkodzenia mózgu spowodowanego zablokowaniem dopływu krwi, a także dalszych uszkodzeń po ponownym otwarciu zablokowanej tętnicy. Choć skuteczność leczenia udaru wzrosła na przestrzeni lat, wielu pacjentów nadal ma trudności z samodzielnym życiem. To z kolei skłania badaczy do analizowania możliwości zastosowania nowych strategii leczenia, takich jak dodatkowa neuroprotekcja z wykorzystaniem hipotermii.
Nowe technologie chłodzenia mózgu
To właśnie na tym zagadnieniu skupił się zespół projektu CUCUMBER(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Ten finansowany ze środków Unii Europejskiej projekt miał na celu wprowadzenie na rynek nowatorskich technik miejscowego chłodzenia mózgu. „Ustabilizowanie temperatury ciała pacjenta na poziomie od 32 do 36 stopni Celsjusza może sprzyjać ochronie mózgu i poprawić wyniki leczenia”, wyjaśnia Juergen Bardutzky, koordynator projektu CUCUMBER z Centrum Medycznego Uniwersytetu we Fryburgu(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w Niemczech. „Pomysł ten pojawił się blisko 20 lat temu, kiedy wstępne testy przeprowadzone z udziałem zwierząt i kultur komórek wykazały, że łagodna hipotermia ma działanie neuroprotekcyjne”. Problemem było jednak to, że wyniki badań z udziałem ludzi przyniosły w dużej mierze neutralne rezultaty. Jak wyjaśnia Bardutzky, kluczowym powodem tego stanu rzeczy jest to, że hipotermię należy wywołać tak szybko, jak to możliwe. U przytomnych ludzi powoduje to dreszcze i ból. „W większości badań nie udało się osiągnąć temperatury docelowej”, zauważa Bardutzky. „Rezultaty były często złe dla mózgu(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i dla pacjentów”.
Obiecujące rozwiązania kliniczne
Zespół projektu CUCUMBER opierał się na wcześniejszych pracach nad opracowaniem urządzenia, które jest w stanie skutecznie chłodzić mózg, ułatwiając leczenie udaru i poprawiając wyniki pacjentów. Urządzenie CoolConnect chłodzi pacjenta w ciągu 30 minut i nie przeszkadza radiologowi wykonującemu trombektomię. Wstępne badania wykazały, że urządzenie, które dostarcza chłodziwo do mózgu przez cewnik nosowy, jest w stanie schładzać bez powodowania bólu lub cierpienia pacjenta. Mózg korzysta z ochronnego efektu chłodzenia, a hipotermia rozwija się później dzięki krążeniu krwi w organizmie. Celem zespołu projektu CUCUMBER było przeprowadzenie niezbędnych badań na drodze do komercjalizacji rozwiązania. „Istnieje wiele przepisów i zagadnień etycznych, które należy wziąć pod uwagę w tej sytuacji”, zauważa Bardutzky. „Wszystko to wymaga czasu”.
Skuteczna zmiana wytycznych klinicznych
W ramach projektu badacze z powodzeniem przeprowadzili badania bezpieczeństwa i uzyskali przedłużenie w celu rozpoczęcia prac nad głównym zagadnieniem - wieloośrodkowym, randomizowanym badaniem z grupą kontrolną na terenie Niemiec. Do badania wybrano 45 pacjentów. Docelowo ma objąć ponad 400 pacjentów. Po zakończeniu projektu prace te są finansowane przez partnera konsorcjum - BrainCool(odnośnik otworzy się w nowym oknie). „Obecnie jesteśmy w stanie realizować postępy”, zauważa Bardutzky. „Współpracujemy z czterema szpitalami, a wkrótce rozpoczniemy rekrutację. Naszym celem jest praca z dwoma lub trzema pacjentami miesięcznie, co oznacza, że cały projekt zajmie około półtora roku”. Badacze mają nadzieję, że badanie wykaże wyraźne korzyści płynące z chłodzenia mózgu i przyczyni się do zmiany wytycznych klinicznych w celu uwzględnienia korzyści płynących z leczenia hipotermicznego. „Będzie to oznaczać, że więcej pacjentów po udarze będzie w stanie żyć niezależnie i wrócić do pracy”, mówi Bardutzky. „To będzie dobre zarówno dla gospodarki, jak i dla pacjentów, którzy będą w stanie opuścić szpital samodzielnie”.