Nowe możliwości leczenia ambliopii
Ambliopia, czyli tzw. "leniwe oko", to najczęstsze dziecięce upośledzenie wzroku, dotykające ok. 3% populacji. Jego przyczyną jest nieprawidłowy rozwój zdolności widzenia środkowego w jednym oku. Obecnie, w leczeniu ambliopii zakrywa się zdrowe oko w celu pobudzenia plastyczności neuronalnej i "ćwiczenia" chorego oka. Zastosowana odpowiednio wcześnie, metoda ta jest skuteczna i pozwala rozwinąć widzenie przestrzenne i zdolność postrzegania przestrzeni. W ramach finansowanego przez UE projektu EUROV1SION ("Imaging function and dysfunction of neuronal circuits in the visual cortex") badano zdarzenia zachodzące podczas plastyczności synaptycznej. Postępy w dziedzinie zapisu pracy mózgu umożliwiły monitorowanie in vivo aktywności neuronalnej pacjentów przy pomocy mikroskopii dwufotonowej oraz specjalnych barwników czułych na wapń (Ca2+).+ W oparciu o te zdobycze nauki, naukowcy biorący udział w projekcie EUROV1SION stworzyli myszy ekspresjonujące genetycznie kodowany wskaźnik Ca2+ w różnych podzbiorach neuronalnych kory wzrokowej. Narzędzie te pomogło im w monitorowaniu i analizowaniu różnych reakcji neuronalnych na obrazy sztuczne i naturalne. Wyniki badań wykazały, że w ambliopii zaburzeniu ulega proces formowania synaps w oparciu o bodźce wzrokowe. Utrata tej funkcji pobudzana jest przez widzenie jednooczne, choć może zostać ona przywrócona dzięki procesowi plastyczności dominacji oka w korze wzrokowej. Aby wspomóc ten proces, naukowcy zastosowali farmakologiczne środki epigenetyczne, które poprawiają przywracanie ostrości widzenia u myszy pozbawionych zdolności widzenia na jedno oko. Na podstawie opartej na ćwiczeniach terapii osób dorosłych cierpiących na ambliopię wywnioskowano, że nawet u dorosłych można by wykorzystać uwarunkowaną doświadczeniami wzrokowymi plastyczność do odzyskiwania funkcji widzenia dwuocznego. Odkrycie to podważa dotychczasową teorię, zgodnie z którą ambliopię można leczyć metodą ćwiczeniowo tylko w dzieciństwie. Biorąc pod uwagę poważne problemy ze wzrokiem, jakie mają osoby cierpiące na ambliopię, nowe metody leczenia wykorzystujące ćwiczenia dwuoczne powinny przynieść ulgę dużej grupie populacji.
