Badanie świata fizyki jednowymiarowej
Bozony to cząstki elementarne podlegające statystyce Bosego-Einsteina, która określa statystyczny rozkład identycznych bozonów w stanach energetycznych w równowadze termicznej. Kilka bozonów może zajmować ten sam stan kwantowy. Fizyka oddziałujących na siebie układów jednowymiarowych (1D) jest znacząco różna od fizyki normalnych konfiguracji trójwymiarowych (3D). W jednym wymiarze cząstki nie mogą siebie unikać, a zatem zachowują się bardzo osobliwie, niemal niezgodnie z tym co podpowiada intuicja. Takie jednowymiarowe interakcje można uzyskać poprzez pułapkowanie zdegenerowanych gazów atomowych w optycznym potencjale dipolowym. W ramach projektu pod nazwą "Silnie oddziałujące jednowymiarowe gazy bozonowe" (Interact1DBoson) podjęto się zastosowania optycznych potencjałów dipolowych w celu stworzenia silnie skorelowanych zdegenerowanych, gazów bozonowych w przestrzeni jednowymiarowej. Uczestnicy projektu zdołali uwięzić kondensat Bosego-Einsteina 87Rb w odstrojonej w kierunku czerwieni optycznej siatce (2D). Gdy dwie poprzeczne siatki optyczne ściśle zamykają atomy wzdłuż ich kierunku propagacji, można uzyskać matrycę układów jednowymiarowych. W rzeczywistości atomy mogą skutecznie poruszać się wyłącznie w kierunku, w którym nie napotkają na siatkę.Potencjał siatki jest wystarczająco duży, aby można było całkowicie pominąć sprzężenia między jednowymiarowymi układami atomowymi w czasie trwania eksperymentu, przez co uzyskuje się matrycę niezależnych układów jednowymiarowych. Wyniki te będą przydatne zarówno w dziedzinie zimnych atomów, jak i fizyce materii skondensowanej. Wykorzystać je będą mogli także inni naukowcy.
