Europa wielokulturowa: stanąć na wysokości zadania
Celem interdyscyplinarnego projektu "Europejskie podejście do politycznych i edukacyjnych wyzwań dotyczących obywatelstwa wielokulturowego" (Emilie) było zmierzenie się z europejskim "kryzysem wielokulturowości". Partnerzy projektu szukali remedium na brak wspólnych unijnych ram intelektualnych pozwalających dyskutować o wyzwaniach dotyczących obywatelstwa wielokulturowego. Autorzy projektu Emilie wyszczególnili, na poziomie empirycznym i politycznym, słabości i problemy dotyczące aktualnych unijnych polityk integracji imigrantów. Na płaszczyźnie teoretycznej, projekt promował kontekstową debatę na temat integracji różnorodności, wielokulturowości i obywatelstwa, mającą dostarczyć teoretycznych informacji na temat sytuacji w Europie. Wybrano partnerów z Belgii, Danii, Grecji, Hiszpanii, Francji, Łotwy, Węgier, Polski i Zjednoczonego Królestwa, którzy mieli podzielić się doświadczeniami dotyczącymi imigracji i integracji w ramach pięciu etapów badania. W pierwszej kolejności zajęto się nakreśleniem sytuacji imigracyjnej w każdym z krajów oraz przeprowadzeniem krytycznej analizy debat publicznych dotyczących integracji i wielokulturowości. Następnie przeprowadzono trzy empiryczne badania przypadków w każdym z państw, uwzględniając badania krajowe i analizując wskazane w nich wyzwania. Na koniec porównano główne dyskusje na temat wartości oraz zaobserwowane konflikty wartości w badanych krajach. Szczególny nacisk położono na skuteczną integrację i uczestnictwo imigrantów muzułmańskich w społeczeństwach europejskich, jako jedno z najważniejszych unijnych wyzwań dotyczących wielokulturowości. W ramach projektu przeprowadzono szczegółowe badania krajowych baz danych i podejść do problemu różnorodności, a także stopnia aktualności europejskich baz danych, wyzwań politycznych i najlepszych praktyk. Zajmowano się oprócz tego badaniem zsekularyzowanego charakteru europejskich społeczeństw oraz rolą religii w spójności i różnorodności. Partnerzy projektu zorganizowali w 2009 r. w Berlinie warsztaty akademickie poświęcone europejskim kwestiom imigracji i różnorodności. Wydarzenie koncentrowało się na aspektach koncepcyjnych i teoretycznych dotyczących różnorodności kulturowej i wielokulturowości w szybko zmieniającej się Europie. Projekt Emilie ujawnił poważne problemy nierównowagi i deficyty w dziedzinie wielokulturowości i integracji osób o różnym pochodzeniu w wielu unijnych państwach członkowskich, którym towarzyszą obawy dotyczące kultywowania pewnych wartości i moralności publicznej. Sytuacja ta różni się w zależności od kontekstu oraz od stopnia nacjonalizmu i regionalizmu w poszczególnych państwach.
